آنه فرانک که بود؟

آنه فرانک، یک دختر آلمانی و از یهودیان قربانی در دوران هولوکاست بود که به خاطر ثبت تجربیات خود در دفتر خاطراتش، مشهور است. آنه و خانواده‌اش برای اجتناب از آزار و اذیت نازی‌ها، به مدت دو سال در خفا زیستند. مستندات آن دوران، در کتاب خاطرات یک دختر جوان به چاپ رسیده است. 

سال‌های نخستین

مارگوت و آن فرانک پیش از آنکه به همراه خانواده شان به هلند بگریزند.

آنلیس ماری فرانک، در روز ۱۲ ژوئن سال ۱۹۲۹ در فرانکفورت آم ماین (فرانکفورت) آلمان به دنیا آمد. والدینش اوتو و ادیت بودند.

آنه پنج سال نخست زندگیش را همراه با پدر و مادر و خواهر بزرگترش، مارگوت در حومه شهر فرانکفورت زندگی کرد. اوتو فرانک، در سال ۱۹۳۳، پس از به قدرت رسیدن نازی‌ها به آمستردام در هلند، جایی که در آن روابط تجاری داشت فرار کرد. بقیه‌ی افراد خانواده‌ی فرانک پس از مدت کوتاهی به او پیوستند. آنه اخرین فرد خانواده بود که در فوریه ۱۹۳۴، پس از آنکه مدتی با پدر و مادر بزرگش در آخن زندگی کرده بود، به آنجا رسید.

سرنوشت یهودیان آمستردام

سرنوشت خانواده‌ی فرانک و دیگر یهودیان آمستردام با اشغال شهر توسط آلمان در ماه مه ۱۹۴۰ در هم تنیده شد. در اوایل سال ۱۹۴۲، آلمانی‌ها، مقدمات تبعید یهودیان از هلند به کشتارگاه‌ها در شرق را شروع کردند. در آن زمان، یهودیان هلندی را مجبور ساختند تا همه در آمستردام مستقر شوند. آنها همچنین تصمیم گرفتند که همه‌ی یهودیان غیر هلندی را در اردوگاه ترانزیت وستربورک بازداشت کنند. مقامات آلمان، یهودیان را از وستربورک به کشتارگاه‌های آشوویتس-بیرکناو و سوبیبور در هلند تحت اشغال آلمان، تبعید کردند. نخستین انتقال از وستربورک در روز ۱۵ ژوئیه‌ی ۱۹۴۲ به سمت آشوویتس-بیرکناو صورت گرفت. این تبعید‌ها و تشدید قوانین یهودستیزانه، بسیاری از یهودیان هلند از جمله خانواده فرانک را نگران کرد.

در خفا

 در نیمه اول ماه ژوئیه سال ۱۹۴۲، آنه و خانواده‌اش مخفی شدند. کم کم چهار یهودی دیگر به نام‌های هرمن، آگوست و پیتر فن پلز و فریتز ففر به آنها پیوستند. آنها به مدت دو سال در یک آپارتمان مخفی واقع در شماره ۲۶۳ خیابان پرینسخراخت زندگی کردند. آپارتمان، پشت دفتر کاری اوتو فرانک که وی در آن به عنوان مدیر شرکت فعالیت داشت، قرار گرفته بود. آنه در خاطراتش به این پناهگاه، اتاق زیرشیروانی مخفی داده بود. ژوهانس کلیمن، ویکتور کوگلر، یوهان ووسکوایل، بپ ووسکوایل، یان گیس و میپ گیس از دوستان و همکاران اتو فرانک بودند که با به خطر انداختن جانشان، در آماده کردن مخفی‌گاه، تهیه و جابه‌جایی غذا و پوشاک به آنها کمک کردند.

 آنه در طول زندگی در خفا، ترس‌ها، امید‌ها و تجربیاتش را در دفتر خاطراتش ثبت کرد.

دستگیری و تبعید

آن فرانک در سن 11 سالگی، دو سال قبل از مخفی شدن.

افسران اس‌اس و پلیس، در روز ۴ اوت ۱۹۴۴، مخفیگاه را پیدا کردند. مدت‌ها این تصور وجود داشت که مسئولین، پس از دریافت خبر از یک فرد ناشناس هلندی، اقدام به دستگیری آنها کردند اما نظریه‌ی اخیر این است که آلمانی‌ها، زمانی‌که بر روی گزارش‌هایی مبنی بر انجام کارهای غیر قانونی و تقلبی با کوپن‌های سهمیه در این خانه تحقیق می‌کردند، به صورت اتفاقی مخفیگاه را پیدا کردند.

همان روز، یک گروهبان اس‌اس ( یکی از بالاترین رتبه‌های اس‌اس:Hauptscharführer) به نام کارل زیبرباور و دو پلیس هلندی خانواده‌ی فرانک را دستگیر کردند. گشتاپو در روز ۸ اوت، آنها را به اردوگاه ترانزیت  وستربورک فرستاد. یک ماه بعد، در روز ۳ سپتامبر ۱۹۴۴، مقامات پلیس و اس‌اس،  خانواده‌ی فرانک و چهار نفری که با آنها پنهان شده بودند را با قطار به آشوویتس-بیرکناو در لهستان تحت اشغال آلمان فرستاد.

قطار دو روز بعد در حالیکه ۱۰۱۹ یهودی را جابه‌جا می‌کرد، به آشوویتس رسید. زنان و مردان از هم جدا شدند. همه‌ی ساکنان زیر‌شیروانی برای کار اجباری انتخاب شدند.

تمام زنانی که از این گروه انتخاب شده بودند از جمله آنه، ادیت و مارگوت، همانند تمام یهودیانی که برای کار انتخاب می‌شدند، با شماره‌ی زندان، خالکوبی شدند. مدارکی که شماره‌های دقیق آنها را نشان دهد، باقی نمانده است. اگرچه، گواهی فوت آنه فرانک، جابه‌جایی او بین اردوگاه‌ها را ثبت کرده، اما شماره‌ی شناسایی خالکوبی وی در آن درج نشده است.  

آنه و خواهرش مارگوت، در اوایل نوامبر ۱۹۴۴ به اردوگاه برگن-بلزن در شمال آلمان منتقل شدند. 

سرنوشت خانواده‌ی آنه فرانک: آنه فرانک چگونه جان باخت؟

آنه فرانک در ماه فوریه و یا مارس ۱۹۴۵، کمی پیش از آنکه نیروهای بریتانیا برگن-بلزن را در ۱۵ آوریل ۱۹۴۵ آزاد کنند جان باخت. آنه فرانک در سن ۱۵ سالگی فوت کرد. مارگوت فرانک نیز، در سن ۱۹ سالگی در فوریه و  یا مارس ۱۹۴۵ جان باخت. هر دو آنها از تیفوس مردند. 

افسران اس‌اس، والدین آنه را هم برای کار انتخاب کردند. مادر وی، ادیت در اوایل ژانویه ۱۹۴۵ در آشوویتس جان باخت.

فقط اتو، پدر آنه از جنگ جان سالم به در برد. وی در ۲۷ ژانویه ۱۹۴۵، پس از آزادسازی آشوویتس توسط نیروهای شوروی آزاد شد. مدتی بعد، نوشته‌های آنه که توسط میپ گیس، یکی از شهروندان هلند که خانواده‌ی او را پنهان کرده بود حفظ شده بود، به اوتو داده شد. اتو فرانک در چاپ خاطرات دخترش، نقش کلیدی داشت. خاطرات آنه فرانک، نخستین و گاه تنها برخوردی است که بسیاری از مردم با واقعه‌ی هولوکاست دارند. نوشته‌های آنه فرانک، داستان‌های کوتاه، افسانه‌ها و مقالاتی را در بر می‌گیرد.

خانه‌ای که خانواده‌ی فرانک در آمستردام در آن پنهان شده بودند، همچنان بازدید‌کننده‌های بی‌شماری را به خود جلب می‌کند. این خانه که حال به نام خانه‌ی آنه فرانک معروف است، در سال ۲۰۱۷ بیش از ۱.۲ میلیون بازدیدکننده داشت.