بازگشت مسافران سنت‌لوئیس به اروپا
پس از آنکه به مسافران کشتی سنت لوئیس اجازه ورود به کوبا داده نشد و درخواست‌های آنان برای ورود به ایالات متحده نیز نادیده گرفته شد، این افراد در بریتانیا، فرانسه، بلژیک یا هلند پیاده شدند. سرنوشت مسافران در هر کشور متعاقبأ به عوامل متعددی بستگی داشت، از جمله موقعیت جغرافیایی و روند جنگ علیه آلمان.
وقایع کلیدی
-
1
در هر کشور، پناهندگان با بلاتکلیفی و مشکلات مالی روبرو بودند. در ابتدا به آنها وضعیت موقت داده شد و بسیاری از آنها از همان آغاز در اردوگاه‌های پناهندگان اسکان یافتند.
-
2
این مسافران تجربیاتی مشابه با سایر یهودیان در اروپای غربی تحت اشغال نازیها داشتند. آلمانی‌ها، بسیاری از آنها را در مراکز کشتار و اردوگاه‌های مرگ به قتل رساندند. بسیاری از افراد پنهان شدند یا پس از سال‌ها اسارت در اردوگاه کار اجباری، بالاخره جان سالم به در بردند. برخی نیز توانستند از چنگال نازیها فرار کنند.
-
3
از ۶۲۰ مسافری که به این قاره بازگشتند، ۵۳۲ نفر زمانی که آلمان اروپای غربی را فتح کرد گرفتار شدند. تنها کمی بیش از نیمی از آنها، یعنی ۲۷۸ نفر از هولوکاست جان سالم به در بردند. ۲۵۴ مسافر جان باختند. از این میان، ۸۴ نفر در بلژیک، ۸۴ نفر در هلند و ۸۶ نفر از آنهایی که توسط فرانسه پذیرفته شده بودند.
در ۶ ژوئن ۱۹۳۹، کشتی «سنت لوئیس» (St. Louis) به سمت اروپا بازگشت. هفت روز بعد، هنگامی که کشتی در حال عبور از اقیانوس اطلس بود، توافقی امضا شد که به مسافران این کشتی امید تازه‌ای بخشید. موریس تروپر، مدیر اروپایی کمیته‌ی توزیع مشترک (Joint Distribution Committee یا JDC)، با همکاری سایر سازمان‌های یهودی و نمایندگان دولتی ترتیبی داد تا مسافران کشتی «سنت لوئیس» به بریتانیای کبیر، بلژیک، فرانسه و هلند وارد شوند. بریتانیای کبیر ۲۸۷، فرانسه ۲۲۴، بلژیک ۲۱۴ و هلند ۱۸۱ مسافر را پذیرفت.
کشتی «سنت لوئیس» (St. Louis) پس از یک ماه دریانوردی، در ۱۷ ژوئن ۱۹۳۹ در بندر آنتورپ بلژیک لنگر انداخت. کمتر از سه ماه بعد، جنگ جهانی دوم آغاز شد. ظرف یک سال، تمام اروپای غربی به اشغال آلمان نازی درآمد و مسافران پیشین کشتی «سنت لوئیس» که در این قاره سکونت داشتند، بار دیگر با تهدید و وحشت رژیم نازی مواجه شدند.
این مسافران پیش از پیاده شدن از کشتی «سنت لوئیس» (St. Louis)، پرسشنامه‌هایی را تکمیل کردند که نمایندگان دولتی و سازمان‌های امدادرسانی ممکن است برای تصمیم‌گیری درباره‌ی مقصد آنها از این اطلاعات استفاده کرده باشند. در این پرسشنامه‌ها، اطلاعاتی درباره‌ی نام دوستان و اقوام در بریتانیا، فرانسه، بلژیک و هلند، همچنین جزئیات درخواستنامه‌ی آنها برای ویزای آمریکا و شماره‌ی فهرست انتظار سهمیه‌ای که نشان می‌داد آنها قصد مهاجرت به ایالات متحده را دارند، خواسته شده بود. به این پناهندگان تنها پناهندگی موقت داده شد و آنها ملزم شدند که با مهاجرت به خانه‌های دائمی در مکانی دیگر موافقت کنند. فرض بر این بود که آنها به محض رسیدن نوبت خود در لیست انتظار سهمیه‌ی آمریکا یا یافتن مکان دیگری برای مهاجرت، آنجا را ترک خواهند کرد. مقامات دولتی، که پیش‌تر درباره‌ی افزایش جمعیت پناهندگان یهودی از آلمان نازی نگران بودند، به صراحت اعلام کردند که رسیدگی به وضعیت مسافران کشتی «سنت لوئیس» موردی استثنایی بوده و برای سایر افرادی که از آلمان فرار می‌کردند، نمونه محسوب نخواهد شد.
ابتدا، مسافران بلژیک از کشتی پیاده شدند و با قطاری ویژه به بروکسل منتقل شدند و شب را در آنجا گذراندند. افرادی که در شهر وابستگانی نداشتند، به مرکز پناهندگان در استان لیژ فرستاده شدند.
مسافران هلند روز بعد با کشتی «جان ون آرکل» به سمت هلند حرکت کردند. مقامات هلندی به محض ورود آنها به روتردام، آنها را به یک مرکز پناهندگان موقت منتقل کردند که تا زمان یافتن محل اقامت یا انتقال به اردوگاه‌های جدید در آنجا ماندند.
مسافران فرانسه و بریتانیای کبیر با کشتی باری که برای آنها آماده شده بود، منتقل شدند. کشتی در ۲۰ ژوئن به بولون سور مر رسید و در آنجا مسافران فرانسه پیاده شدند. روز بعد، آنها را به لو مانس، لاول و دیگر شهرک‌های فرانسه منتقل کردند. کمیته‌ی توزیع مشترک (JDC) ترتیبی داد که حدود ۶۰ کودک یهودی تحت مراقبت و رسیدگی انجمن کمک به کودکان یهودی (Oeuvre de Secours aux Enfants، OSE) قرار گیرند. این کودکان در چند خانه در مونتمورانسی، واقع در شمال پاریس، اسکان داده شدند.
در ۲۱ ژوئن، مسافران بریتانیای کبیر به ساوت‌همپتون رسیدند و با قطاری ویژه به لندن منتقل شدند. در آنجا، کمیته‌ی کمک یهودی-آلمانی در یافتن اقامتگاه به افرادی که دوست یا خانواده‌ای نداشتند که به آنها اسکان دهد، کمک کرد. اکثر افراد به خانه‌ها و هتل‌های خصوصی منتقل شدند، اما حدود ۵۰ مرد مجرد به اردوگاه سابق ارتش بریتانیا در کنت که دولت بریتانیا آن را برای اسکان پناهندگان اختصاص داده بود منتقل شدند.
مسافران سابق با تردید و مشکلات مالی روبه‌رو بودند. پیش از ترک آلمان، نازیها به‌صورت سیستماتیک دارایی‌هایشان را تصرف کرده بودند. اجازه‌ی کار به آنها داده نمی‌شد. در نتیجه، این مسافران، کاملاً به خانواده‌ها و سازمان‌های امدادی یهودی وابسته بودند. برای جلوگیری از افزایش هزینه‌های عمومی ناشی از ورود این افراد، کمیته‌ی توزیع مشترک (JDC) توافق کرد مبلغ ۵۰۰,۰۰۰ دلار—که بخش قابل توجهی از بودجه‌ی خود بود—را برای تأمین نیازهای پناهندگان اختصاص دهد.
اکثر مسافران سابق امیدوار بودند که بتوانند اسکان دائمی، عمدتاً در ایالات متحده، پیدا کنند. بیش از ۶۰۰ نفر از افراد موجود در فهرست‌های انتظار آمریکا، منتظر فراخوانی شماره‌هایشان بودند. سایرین سعی می‌کردند از کنسولگری‌های خارجی مجوز ورود دریافت کنند، اما تنها چند کشور حاضر بودند که مهاجران فقیر را بپذیرند. از همه بدتر، کتاب سفید ۱۹۳۹ (یا کتاب مکدونالد: یک سند تاریخی که به طور خاص به سیاست‌های بریتانیا در قبال فلسطین در دوره قیمومیت بریتانیا پرداخته) بود که مهاجرت به فلسطین را محدود می‌کرد.
