Jan Komski

Jan, Katolik bir ailenin çocuğu olarak Polonya'daki Bircza kasabasında doğdu. Jan'ın I. Dünya Savaşı'nda savaşmış olan babası, savaştan kısa bir süre sonra evi Brzozow'a taşıdı. Brzozow, Polonya'nın güneydoğusunda yer alan ufak bir üretim kasabasıydı. Jan, ortaokuldan mezun olduktan sonra Krakow'daki Güzel Sanatlar Akademisi'ne kaydoldu.

1933–39: Krakow güzel ve tarihi bir şehirdi. Akademideki derslerde burada yer alan olağanüstü kiliseler ve sinagoglarla ilgili konuları işledik. Fakat 1939 yılı Eylül ayında başlayan savaşla şehir eski güzelliğini yitirdi. Yaklaşan Alman birliklerinden kaçıp Polonya ordusuna katılmayı bekliyordum fakat Sovyet sınırına yaklaştıkça Kızıl Ordu'nun da yaklaştığını fark ettim. Hangi yöne gideceğimi bilmiyordum. Sovyet hâkimiyetinden endişelendiğim için Krakow'a geri dönüp Alman işgaliyle karşılaştım.

1940–44: Polonya yeraltı direniş örgütüne katıldım ve Macaristan sınırına yakın bir yerde tutuklandım. 1940 Haziran'ında Auschwitz'e gönderildim. Burada dört kişiyle beraber bir plan geliştirdik. Birkaç ay boyunca Alman ordusuna ait giysileri topladık böylece içimizden biri muhafız kılığına girebilecekti. Sahte kimlik düzenlemek için kamptaki ofisten bize ait belgeleri çaldık. Sonrasında sahte kimliği tamamlamak için fotoğrafta bulunan kişi bir üniforma giyiyormuş gibi resmettim. İşin bir parçası olarak 1942 yılı Aralık ayında "muhafız" bizi dışarı çıkardıktan sonra yeraltı direniş örgütünün bizim için bıraktığı sivil kıyafetleri giyip oradan kaçtık.

Jan, bu kaçıştan kısa bir süre sonra tekrar tutuklandı ve sonraki iki yılını çeşitli kamplarda geçirdi. 29 Nisan 1945'te Dachau toplama kampından ABD birlikleri tarafından kurtarıldı.