Chaim Werzbe

Chaim, 5000'e yakın büyük bir Yahudi nüfus barındıran Orta Polonya'daki bir sanayi kasabasında, Sokolow Podlaski'de, yaşayan Yidce konuşulan dindar bir Yahudi ailede büyüdü. Kasaba halkının çoğunluğunun ekonomik faaliyetleri, Varşova ve çevresindeki tarım topluluklarına bağlıydı. Gençliğinde satranç oynamayı seven Chaim, yerel bir Siyonist örgütte de aktif olarak yer alıyordu.

1933–39: Chaim, geçimini hububat işinden sağlıyordu. İşleri düzene oturttuktan sonra kendinden yaşça büyük ve çocuklu dul bir kadınla evlendi. 1 Eylül 1939'da Almanya Polonya'yı işgal etti. Naziler 20 Eylül'de kasabaya girmeden önce Sokolow Podlaski'nin pazar yeri ve diğer sivil hedefler, Alman uçakları tarafından bombalanmıştı. Üç gün sonra da kasabanın sinagogu ateşe verilerek Yahudilere ait ne varsa yağmalandı.

1940–42: Bunu takip eden birkaç ay içinde Almanlar, kasabadaki Yahudiler için çeşitli kısıtlamalar getirdi. Chaim işini kaybetmişti ve tanınması için bir Yahudi yıldızı takmak zorundaydı. 1941 yazında Almanların kurduğu gettoda toplanmış olan 4000 Yahudi'nin arasında Chaim ve ailesi de vardı. Bir yılı aşkın bir süre sonra, Yahudi inancının en kutsal bayramında, Kefaret Günü’nde Almanlar gettodaki insanları toplamaya başladı. Chaim ve ailesi bir yük vagonuna bindirildi.

22 Eylül 1942’de Chaim ve ailesi Treblinka imha kampına sürüldü. Öldüğünde 33 yaşındaydı.