Aron, iki dünya savaşı arasında Polonya’daki Slonim bölgesinde orta sınıftan Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesinin tuhafiyesi vardı. Teknik okulda okuduktan sonra Slonim yakınlarındaki küçük bir kasabada film gösterici olarak çalıştı. Sovyet ordusu, Eylül 1939’da Slonim’e girdi. Almanya ve Sovyetler Birliği arasındaki savaş, Haziran 1941’de patlak verdi. Aron, Slonim’e döndü. Almanlar, kısa bir süre sonra Slonim’i işgal etti ve Yahudileri gettoda yaşamaya zorladı. Aron, zorla silah fabrikasında çalıştırılıyordu ve gettoya kaçak olarak silah taşıma imkânı vardı. Almanlar, gettoyu yıktığında ailesinin kaçmasına yardım ettikten sonra Aron, tutuklanana kadar Grodno’da çalıştı. Grodno’dan sürgün edilirken Aron, vagondan atladı. Sonunda Grodno’dan kaçmayı ve Vilna dışındaki yeraltı örgütüne katılmayı başardı. Savaşın ardından eşiyle birlikte (eşiyle Slonim gettosunda tanışmıştı) Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti ve Chicago’ya yerleşti.
Beş-yedi dakika kadar orada kaldık ve Miller bizi dışarı çıkardı. Gettodan gidiyorduk. Bir blok kadar gittik gitmedik, gettonun yıkılmak üzere olduğunu fark ettik. Çünkü bir, sanki bir cephe hattı görüyorduk. Makineli tüfekli Almanlar, bizim geçtiğimiz bölgeyi sarmıştı. Tüm silahlar, gettoya çevrilmişti. Düzenli bir cephe hattı gibiydi. Bu cephe ne içindi? Kısa bir süre daha yürüdük. Birkaç dakika sonra bir el silah sesi duyduk ve harekat başladı. Saat, tam yediydi. Judenrat o zaman tek bir kişiden oluşuyordu. Adı Quint’ti. Gettoya girmeye başladıkları anda onlara sordu “Yahudilerimizi nereye götürüyorsun? Yahudilerimi, benim Yahudilerimi nereye götürüyorsun?” Girişin hemen önünde öldürüldü. Quint oracıkta, girişin orada öldürüldü. Sonradan öğrendim. Görmemiştim. Ama silah seslerini duyuyordum. Sonra küçük tanklar görmeye başladık. Küçük tanklar ve yardımcı kuvvetlerle dolu kamyonlar görmeye başladık. Hazırlıklara başlamışlardı. Bir tanesi, biz yürürken yolumuza çıktı. Bir cipten üst rütbeli bir Alman subayı indi ve bizi durdurup “Yahudileri nereye götürüyorsunuz?” diye sordu. Hatırlamıyorum. Belki de Miller’a seslenmişti. “Yahudileri nereye götürüyorsunuz?” diye sordu. Sonra “Yahudileri bana vermezseniz yiyecek alamazsınız. Heil Hitler” dedi ve bizi bıraktılar. Bizi nereye mi götürdüler? Yaklaşık bir buçuk kilometre mesafedeki tayın merkezine götürdüler. Sonra Verpflegungsamt’a geri döndük. Verpflegungsamt’ta yangın vardı. Silah sesleri duyuluyordu ve cinayetler devam ediyordu. Akşama kalmadan gettoyu ateşe verdiler.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
