Janina Prot

Janina'nın ailesi, 1920'lerde Musevilikten Katolikliğe geçmişti. Janina 4 yaşındayken annesi ve babansı boşandı. Janina Varşova'yı terk etti. Kardeşi Tomas Varşova'da annesiyle birlikte kalırken Janina, babasıyla birlikte Polonya'daki Radom kasabasının yakınlarında yaşıyordu. Janina ya da Jana (aile içinde bu şekilde çağırılıyordu) okumayı severdi.

1933–39: 12 yaşındayken ortaokula gitmek için tekrar Varşova'ya taşındım. Annemle birlikte kalıyordum. Bir yıl sonra, 8 Eylül 1939'da Almanlar Varşova'yı bombalıyorlardı. Şehir merkezinin daha güvenli olacağını düşünerek halamın dairesine koşturduk. 25 Eylül'de halamın dairesinin oturma odasının bir köşesinde duruyordum. Kuzenlerim ve 3 aylık bebekleri de odanın öteki köşesindeydi. Tavandan aniden bir bomba düşerek onları öldürdü.

1940–44: Naziler din değiştiren Yahudilere zulmediyordu. Bu nedenle annem ve kardeşimle Varşova yakınlarındaki bir manastıra saklandık. Ama okumayı çok özledim ve şehre döndüm. Bir defasında yarı Yahudi arkadaşlarımla gettonun hemen dışındaki bir durakta tramvay bekliyorduk. Birden Almanlar bizi yakaladı ve bize “Yahudi çocukların” neden gettoyu terk ettiğini sordular. “Biz Yahudi değiliz!” diye cevap verdik. Fakat bize tam bir Yahudi gibi göründüğümüzü söylediler. Onlara manastır okulundan aldığım evrakları gösterdim ve “Eğer Yahudi olsaydım bir Katolik okuluna gider miydim?” diye sordum.

Almanlar Jana ve arkadaşlarını bıraktılar. Jana 1943 yılında Varşova'daki ortaokuldan mezun oldu. 1971'de Amerika Birleşik Devletleri'ne göç edene kadar Polonya'da yaşadı.