Şu anda uluslararası yargıç olan Thomas Buergenthal, Auschwitz ve Sachsenhausen toplama kamplarından kurtulan en genç kişilerden biriydi. 17 yaşında Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti. Yargıç, Amerikan İnsan Hakları Mahkemesi başkanlığı ve El Salvador için Birleşmiş Milletler Gerçek Komisyonu üyeliği görevlerini üstlendi. Buergenthal, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Holokost Anı Müzesi’nin Vicdan Komitesi başkanıydı. Buergenthal, Mart 2000’de Uluslararası Adalet Mahkemesi’nin üyesi oldu ve bu görevi hâlâ devam ettirmektedir.
Öncelikle, uluslararası mahkemelerin, özellikle de uluslararası ceza mahkemelerinin kimin yargılanacağına nasıl karar verdiği sorusuna verilecek en kolay cevap, en çok sorumlu olanları yakalamaya çalışmalarıdır. Ama bu kişileri yakalamak her zaman kolay olmuyor. Bunu eski Yugoslavya’da gördük. Saklanıyorlar ya da devletler onları iade etmeyi reddediyor. İlk yaklaşım bu. İkinci husus, uluslararası mahkemeler, uluslararası ceza hukukunun büyük ölçekli ihlalinden sorumlu olan herkesi yargılayamaz. Bu imkânsızdır. Ruanda soykırımının hemen sonrasını hatırlıyorum. Ruandalı bir delege bana bir uluslararası ceza mahkemesinin nasıl kurulacağını sormuştu. Ben de “Kaç kişinin yargılanmasını bekliyorsunuz?” diye sordum. “En az yüz bin kişi” diye cevap verdi. Buna inanamadım çünkü bu kadar kişiyi yargılamazsınız. Uluslararası bir mahkemede yüz bin sanığı yargılayabileceğiniz fikri akıl alır gibi değildir, imkânsızdır. 40–50 yılla yargılamaya çalışmıyorsanız, her şeyi hukuk kuralları çerçevesinde uygulamaya hazır olduğunuz düşünüldüğünde en fazla 30–40 kişilik gruplar yargılamanız gerekir. Kimlerin yargılanacağını seçme bakımından uluslararası ceza mahkemelerini kısıtlayan ikinci unsur, herkesi yargılayamamalarıdır. Bu nedenle ağır suçlar işleyenleri ve işlenen suçların bir kısmını pek çok açıdan simgeleyenleri yargılamaya çalışıyorlar. Her zaman başarılı olamıyorlar. Bir kısmını yakalayabiliyorlar, bir kısmını yakalayamıyorlar ve bu mahkemelerde ikisinin de kıran kırana olduğunu görüyoruz.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
