"راه حل نهایی": نمای کلی
اصطلاح «راه حل نهایی معضل یهود» جایگزینی بود که رهبران آلمان نازی از آن استفاده میکردند. این اصطلاح به کشتار دستهجمعی یهودیان اروپا اطلاق میشد. این برنامه، به سیاستهایی که هدفشان تشویق و یا اعمال فشار بر یهودیان آلمان و دیگر قسمتهای اروپا به ترک آلمان بود پایان داد و نابودی سیستماتیک آنها، جایگزین آن سیاستها شد.
وقایع کلیدی
-
1
مشخص نیست که چه زمانی هیتلر تصمیم به کشتار اروپاییان گرفت. احتمالآ این تصمیم درسال ۱۹۴۱ و همزمان با حمله به اتحاد جماهیر شوروی صورت گرفته است.
-
2
راینهارد هایدریش، ريیس پلیس امنیت آلمان، در ۲۰ ژانویهی ۱۹۴۲، یک جلسهی خصوصی برگزار کرد که به کنفرانس وانسی معرف شد. در این جلسه، مقامات غیر نظامی و رهبران پلیس در ارتباط با ادامهی اجرای «راه حل نهایی» به بحث نشستند.
-
3
رهبران نازی، رویای کشتار ۱۱ ملیون یهودی را به عنوان بخشی از راه حل نهایی در سر میپروراندند. آنها موفق به کشتار ۶ ملیون یهودی شدند.
نازی ها برای پنهان کردن ماهیت واقعی جنایات خود اغلب از زبان دارای حسن تعبیر استفاده می کردند. مثلاً آنها برای اشاره به طرح و نقشه خود مبنی بر معدوم كردن قوم یهود از عبارت "راه حل نهایی" استفاده می کردند. دقیقاً مشخص نیست که رهبران آلمان نازی چه زمانی به طور قطع تصمیم گرفتند که "راه حل نهایی" را به اجرا درآورند. نسل کشی یا نابودی دسته جمعی یهودیان، نقطه اوج یك دهه اقدامات تبعیض آمیز و خشونت بار روز افزون بود.
در دوره حکمرانی آدولف هیتلر، شکنجه و جداسازی یهودیان در مراحل مختلف اجرا می شد. پس از به قدرت رسیدن حزب نازی در آلمان در ١٩٣٣، نژاد پرستی تحت حمایت حكومت باعث وضع قوانین ضدیهود، تحریم های اقتصادی و پوگروم خشونت بار "شب شیشه های شکسته" (کریستال ناخت) گردید؛ تمام این موارد به منظور جداسازی سازمان یافته یهودیان از جامعه و بیرون راندن آنها از کشور انجام می شد.
پس از سپتامبر ١٩٣٩ با تهاجم نیروهای آلمان به لهستان (آغاز جنگ جهانی دوم)، سیاست ضدیهود گرایی تا حد حبس و در خاتمه كشتار یهودیان در اروپا شدت یافت. نازی ها ابتدا محله های یهودی نشین (مناطق محصور كه برای جداسازی و کنترل یهودیان طراحی شده بود) را در فرمانداری كل لهستان (منطقه ای در مرکز و شرق لهستان که تحت نظارت دولت غیرنظامی آلمان بود) و وارتگاو (منطقه ای در غرب لهستان که ضمیمه آلمان شد) ایجاد کردند. یهودیان لهستان و اروپای غربی كه به این محله ها تبعید می شدند، مجبور بودند در محیطی شلوغ، شرایط غیربهداشتی و با غذای ناکافی زندگی کنند.
پس از تهاجم آلمان ها به شوروی در ژوئن ١٩٤١، نیروهای اس اس و پلیس (که به عنوان واحدهای سیار كشتار عمل می کردند) عملیات كشتار گسترده ای را آغاز كردند كه در آن تمامیت جوامع یهود هدف قرار گرفت. تا پاییز 1941، نیروهای اس اس و پلیس شروع به استفاده از کامیون های سیار گاز کردند. استفاده از این کامیون های سرپوشیده که لوله های اگزوزشان به نحوی تغییر یافته بود که گاز مونواکسیدکربن درون فضای سربسته پمپاژ و به این ترتیب موجب کشتن افراد محبوس در کامیون شود، مکمل عملیات تیرباران شد.
هیتلر چهار هفته پس از حمله به اتحاد جماهیر شوروی در 17 ژوئیه 1941 مسئولیت تمام امور امنیتی در بخش های اشغالی اتحاد جماهیر شوروی را به فرمانده نیروهای اس اس، هاینریش هیملر سپرد. هیتلر به هیملر اختیار تام داد تا هرگونه تهدید قابل توجه علیه حکومت دائم آلمان را از میان بردارد. 2 هفته بعد، در 31 ژوئیه 1941، هرمان گورینگ- یکی از رهبران نازی- به ژنرال راینهارد اختیارات کامل داد تا مقدمات لازم برای اجرای " راه حل کامل معضل یهود" را فراهم آورد.
در پاییز ١٩٤١، هانریش هیملر- فرمانده نیروهای اس اس- ژنرال آلمانی با نام اودیلو گلوبوکنیک (فرمانده پلیس و نیروی اس اس در ناحیه لوبلین) را منصوب کرد تا طرح کشتار سازمان یافته یهودیان ساكن درفرمانداری كل لهستان را به اجرا گذارد. سرانجام اسم رمز "عملیات راینهارد"، نام ژنرال راینهارد هایدریش (كه در ماه مه ١٩٤٢ توسط پارتیزان های چك ترور شده بود) براین طرح نهاده شد. به عنوان بخشی از عملیات راینهارد، سه اردوگاه مرگ صرفاً با هدف کشتار دسته جمعی در لهستان ساخته شد كه عبارت بودند از: بلزک، سوبیبور و تربلینکا.
اردوگاه مایدانک گاه به عنوان محل کشتار یهودیان ساکن در "فرمانداری کل لهستان" مورد استفاده قرار می گرفت. این اردوگاه دارای اتاق های گاز بود که نیروهای اس اس در آن ده ها هزار یهودی - عمدتاً کسانی که در اثر بیگاری دیگر توان کار کردن نداشتند- را کشتند. نیروهای اس اس و پلیس، حداقل 152 هزار نفر - عمدتاً یهودی و همچنین چند هزار کولی- را در کامیونهای گاز در مرکز کشتار خلمنو، حدود سی مایلی شمال غربی لودز به قتل رساندند. هیملر در بهار 1942 آشویتس 2 ( آشویتس- برکناو) را به عنوان تأسیسات کشتار تعیین کرد. مقامات اس اس تقریباً یک میلیون یهودی از کشورهای گوناگون اروپا را در آشویتس-برکناو به قتل رساندند.
نیروهای اس اس و پلیس آلمان حدود دو میلیون و هفتصد هزار یهودی را در مراکز کشتار از طریق خفگی با گاز سمی و یا تیرباران به قتل رساندند. "راه حل نهایی" در كلیت خود، کشتار همه یهودیان اروپایی را با استفاده از گاز، تیرباران و شیوه های دیگر ایجاب می كرد. تقریباً شش میلیون مرد، زن و کودک یهودی در طول هولوکاست کشته شدند؛ این تعداد، دو سوم از یهودیانی را تشكیل می داد که پیش از جنگ جهانی دوم در اروپا زندگی می کردند.