Harry Toporek

Harry Toporek

Doğum: 20 Nisan 1923

Lask, Polonya

Harry, Lodz'un 29 km güneybatısındaki Polonya kasabası Lask'ta geniş bir Yahudi ailesinin sekiz çocuğundan biri olarak dünyaya geldi. Toporek ailesi tabakhane işletiyordu. Harry, sabahları devlet okuluna, öğleden sonraları ise dinî bir okula gidiyordu. Ortaokuldan mezun olduktan sonra Harry, tabakhanede ailesine yardım etmeye başladı.

1933–39: 1 Eylül 1939, Cuma günü Almanya Polonya'yı işgal etti. Pazar günü Alman uçakları Lask'ı bombalamaya başladı. Uçaklarla başa çıkamayacağımızdan kırlara kaçtık. Dalış bombardımanı, gökyüzünden yağan ateş gibiydi ve sinir bozucuydu. Ailem yakındaki bir köye kaçtı. Birkaç gün sonra erkek kardeşlerim Efroim, Laib ve ben, Lodz'a kadar ilerledik. Ancak kısa süre içinde Almanlar şehri aldı. Biz de Lask'a geri döndük. Biz dönene kadar Almanlar kasabamızı [Lodz] işgal etmişti.

1940–44: 1943'te erkek kardeşim Sam ve ben, kömür madenlerinde çalıştığımız Auschwitz'in yan kampı olan Yavoshna'ya sürgün edildik. Ayrıca, kamp kumandanı için tavşan derilerini işleyerek tabakçı olarak ek iş yaptım. Bu, hayatımızı kurtardı. Hastaların gaz verilerek öldürülmesi amacıyla Auschwitz'e gönderilmesine ilişkin emir geldiğinde Sam ve ben revirdeydik. Komutan, tabakçı olarak beni hatırladı ve kamyondan indirdi. Komutana gittim ve Sam'in de hayatını kurtarmak için ona yalvardım. Komutanın tüm revirden kurtardığı mahkûmlar yalnızca ikimizdik.

Ocak 1945'te ilerleyen Kızıl Ordu’yla Harry, kampın kalanıyla Yashnova'nın dışına yürümeye zorlandı. Beş ay sonra 8 Mayıs 1945'te Sovyet birlikleri tarafından özgürlüğüne kavuşturuldu.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies and the Abe and Ida Cooper Foundation for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.