Manya Moszkowicz

Manya, küçük bir Polonya kasabasında geçmişi 16. yüzyıla dayanan bir Yahudi cemaatine sahip Chmielnik'te dünyaya geldi. Babasının mobilya dükkânı vardı. Annesi evle ilgileniyordu. Manya'nın David ve Mordechai adında iki genç ağabeyi vardı. Etrafı birçok yakın akrabayla çevriliydi. Manya hem devlet, hem de İbrani okullarına devam etti ve buralarda pek çok arkadaş edindi.

1933–39: 1938'de Manya'nın ailesi, Alman sınırı yakınında bulunan daha büyük bir şehre, Sosnowiec'e taşındı. Burada Yahudi karşıtlığı ile ilgili ilk deneyimini yaşadı. Yahudi işletmelerini boykot etmeleri için Polonya vatandaşlarına baskı yapan tabelalar ortaya çıktı. Ertesi yıl Alman birlikleri Polonya'yı ele geçirdi. 4 Eylül 1939 öğleden sonra saat 2'de Sosnowiec işgal edildi. Aynı gün Manya'nın babası da dâhil olmak üzere burada yaşayan Yahudiler toplanmaya başlandı. Ertesi sabah saç ve sakal tıraşı oldukları bir fabrikaya yürütüldüler. Yemek ve su olmadan bir gece alıkonuldular ve zorunlu iş gücü olarak seçildiler. Manya'nın babası, ordu tuvaletleri yapmakla görevlendirildi. Bir ay sonra annesi, sokağa çıkma yasağını ihlal etmekten tutuklandı.

1940–45: 1941'de Manya, askerî üniforma üreten bir Alman şirkette çalışmaya zorlandı. Ertesi sene Naziler, Yahudileri Sosnowiec'ten Auschwitz-Birkenau ölüm merkezine göndermeye başladı. Manya ve ailesi, çalışma izinleri olduğundan geçici olarak sürgünden kurtuldu. Ancak Manya, Mart 1943'te zorla Gogolin aktarma kampına, buradan Gleiwitz çalışma kampına götürüldü. Ailesini bir daha görmedi. Onlar Auschwitz'e sürgün edildi. Ocak 1945'te Sovyet ordusu yaklaştıkça mahkûmlar. ölüm yürüyüşüyle tahliye ediliyordu.

Manya ve diğer mahkûmlar, şiddetli soğukta açık yük vagonlarıyla on gün boyunca Ravensbrueck toplama kampına nakledildi. Yolculuk sırasında hasta bir arkadaşını aşırı kalabalık vagonda ezilmekten korudu. Manya'nın kolları yaralanmış ve şişmişti. Daha sonra Nisan 1945'te İsveç Kızıl Haç'ı tarafından kurtarılacağı Rechlin kampına götürüldü. 1950'de İsveç'ten Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. Manya, şu an Amerika Birleşik Devletleri Holokost Anı Müzesi'nde gönüllü olarak çalışıyor ve Müze'nin konuşmacılar bürosunun etkin bir üyesi.