Miso Vogel

Miso, Slovakya'daki küçük bir kasabadaki dindar bir aileden geliyordu. Babası celepti. Beş çocuğun en büyüğüydü. Miso 6 yaşındayken ailesi, çocukların Yahudi okuluna gidebileceği Topol’cany’e taşındı. Topol’cany’de Yahudi karşıtlığı hüküm sürüyordu. Miso'nun futbol maçlarında her zaman Katolikler Yahudilere karşı oynuyordu.

1933–39: 1936'de bar mitsva törenim yapıldı. Artık bir erkek sayılıyordum. Büyükbabam ve büyük annem tören için 50 mil yol gittiler. Hepimiz bir arada olduğumuz için çok mutluydum. Mayıs 1939'da Slovak faşisti Hlinka Muhafızları kasabamızı ele geçirdi. Aile berberi, çok iyi bir adam, bir Hlinka muhafızına dönüştü. Eylül'de Almanya Polonya'yı işgal edince Alman ordusu, babamın sığır ve atlarına el koydu.

1940–44: Kız ve erkek kardeşlerim sürüldüler. Sonra da sıra bana geldi. Bilinmeyen istikametimize doğru yol alırken Çekoslovakya'nın ulusal marşını ve Yahudi marşımız “Hatikva”yı söyledik. Auschwitz’de 65316 numaralı mahkumdum ve yeni gelmiş gaz odalarına alınan Yahudilerin valizlerinin içindekileri tasnif ediyordum. Esir çalışma kampına gönderilen babam hariç tüm ailem, Auschwitz'de gaz odasında can verdi. Her gece yoklamadan sonra onu ziyaret ediyordum. Babam hastalandıktan sonra bana “Hayatta kalmaya çalış ve aile adını sürdür” dedi. Ertesi gün gaz odasına yollandı.

Miso iki kampa daha sürüldü. 1945'te ABD ordusu bölgeye girince Landsberg çalışma kampından ormana kaçtı. 1946'da Amerika'ya göç etti.