Terez Goldberger Kalman

Terez, dindar bir Yahudi ailesinden geliyordu. O ve eşi Samuel, Kuzeydoğu Macaristan’ın Satoraljaujhely şehrinde sekiz çocuk yetiştirdiler. Kalman ailesi şehir dışında yaşıyordu. 1920’lerde yakınlardaki barakalarda yaşayan askerler için bir kantin işletiyorlardı. Kalman ailesi onurlu Macarlardı. Oğullarından birini Birinci Dünya Savaşı’nda kaybetmişlerdi.

1933–39: Samuel birkaç yıl önce öldüğünden beri Satoraljaujhely’deki evimde yalnızım. Neyse ki çocuklarımın çoğu yakınlarda oturuyor. Böylelikle evim çoğu zaman torunların cıvıltısıyla doluyor. Şimdi oğlum Ferenc’in 10 yaşındaki kızı Judith beni ziyarete geldi. Onu çok sık görmüyorum. Çünkü ailesi başka bir kasabada yaşıyor. Macar şiirleri okumayı ve Çingene şarkıları söylemeyi seven duyarlı bir kız.

1940–44: Alman birlikleri Macaristan’ı işgal edeli dört hafta oldu. Yahudilerin Kuzeydoğu Macaristan’daki gettolarda toplanması işgalden bir ay sonra Yahudi bayramı Hamursuz’un ilk günü başladı. Yetkililer tatbikatı aleni bir şekilde askerî güvenliğe dayandırdı. Bu gece Macar zaptiyeler evime gelip yarın Satoraljaujhely’deki gettoya gitmem gerektiğini bildirdiklerinde onlara ülkenin 93 yaşındaki bir kadından korktuğu için utanması gerektiğini söyledim.

Sonraki gün zaptiyeler, Terez’i evinden almaya gittiler ve onu ölü buldular. Eşinin Satoraljaujhely’deki mezarının yanına gömüldü.