Ivo, Zagreb’de yaşayan orta sınıf bir Yahudi ailede büyüdü. Almanlar ve müttefikleri Nisan 1941’de Yugoslavya’yı istila edene ve Hırvatistan’da faşist bir Ustaşa hükümeti kurana kadar daha az Yahudi karşıtlığına maruz kaldı. Ustaşa rejimi Yahudileri, Sırpları ve Çingeneleri öldürmeye başladı. Ivo’nun ailesi, İtalyanların Yahudi mültecileri korumaya çalıştığı İtalya işgâli altındaki bölgeye kaçtı. Ivo, 1944’te İtalya anakarasına taşınmadan önce Rab adası kampını da içeren bir İtalyan gözaltı kampında yaşadı. Bir süre Ortak Dağıtım Komitesi’nde çalıştı ve daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne taşındı.
Kasım 1942’de İtalyanlar hepimizi tutukladı, kamyonlara koydu ve hâlâ Hırvat-Yugoslav topraklarında, ancak İtalyan bayrağı altında bulunan o kampa götürüldük. Bilmiyorduk. Bunun sadece Hırvatlara teslim edilmemizden önceki bir aşama olduğunu sanıyorduk. Ve ne yazık ki iki kişi intihar etti ve moralimiz dibe vurdu. İkinci Ordu’nun, çok yüksek rütbeli bir subay olan İtalyan kumandanı, İtalyan bayrağı dalgalandıkça korunacağımız ve kampa kimsenin dokunamayacağı teminatını vermek için bir konuşma yapmak üzere kampa geldi. Bize, kendi aramızda örgütlenmek için kamp içinde özgür olduğumuzu söylediler. Ve örgütlendik. Bize ilkokul ve lise, sinagog, halk evi açma imkânı verdiler. Kamptaki sağlık tesisleri çok ilkeldi ama bütün ciddi hastalar—ki sayıları çok fazlaydı—kampın dışındaki İtalyan askerî hastanesine götürülüyordu. Kamp eskiden Yugoslav süvari üssü olduğu için gerçekten ahırlarda yaşıyorduk. Koşullar ağırdı ama katlanılabilirdi. Fiziksel tehdit yoktu. Tayınlar çok küçük olmasına karşın bariz bir açlık yoktu. Ama fazladan yiyecek alma hakkımız vardı. Aracı olanlar, katkıda bulunabilenler vardı. Biri İtalya’ya gidip yiyecek getirirdi. İtalyan Yahudi örgütleri bize yardım etti çünkü Mussolini altında çalışabiliyorlardı. Uygun ölçüde beslenmesek de hiç kimse açlık çekmiyordu.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
