II. Dünya Savaşı’ndan sonra Bulgaristan’da Yahudi karşıtı önlemler etkili olmaya başladı. Bulgaristan, Mart 1941’de Mihver ittifakına katıldı ve Alman birlikleri Sofya’dan geçti. Norbert ve ailesi Mayıs 1943’te akrabalarıyla birlikte kaldıkları, Kuzey Bulgaristan’daki Plevin’e sürgün edildi. Sovyet ordusunun 1944’teki ilerlemesinin ardından Norbert ve ailesi Sofya’ya geri döndü.
Bulgar hükümeti, Yahudi karşıtı kanunlar altında çalışmaya devam etmesine izin verilen tek Yahudi sanayiciyi, istimlâk edilen bir tekstil fabrikasının müdürü olarak mahkemeye çıkardı. Durup dururken ekonomik suçlardan sorumlu tutularak hâkim karşısına çıkarıldı. Suçlamalar uydurmaydı. O adamın uzun yıllar avukatlığını yapmış olan babam bu davada onu savunmaya başladı. Duruşmayı izleyen tüm Yahudiler, ekonomik suçtan sorumlu tutulmanın ne anlama geldiğini ve sonucunun ne olacağını biliyordu. Adamın hayatının bağışlanmayacağı belliydi. Ama babam, etkili bir savunma yapabileceği, onu kurtarabileceği umuduyla tüm adlî becerilerini ortaya koydu. Ama bunu yapamadı. Sadece adamın idam cezasına çarptırılmasından değil. Müvekkili idam cezasına çarptırılmıştı ve babam asılarak infaz edilişini izlemeye mecbur bırakıldı. Babamın, o öğleden sonra infazdan döndüğü zamanki yüzünün hâlini hiç unutmayacağım. Babamı o kadar yıkılmış görmemiştim. Darmadağın olmuştu ve herkes bunun göstermelik bir daha olduğunu bildiği halde elinden geleni yapmamakla suçluyordu kendisini. Bulgarlar, Almanlara ve ayaktakımına Yahudilerin ekonomiyi sömürdüğünü ve bütün kanunlar aleyhlerine olmasına karşın suç işlemeye yatkın olduğunu gösterecek bir şeyler bulmak zorundaydı.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
