رُزکا(رزا) گالک Raszka (Roza) Galek

رزا در خانواده‌ای یهودی در روستاای عمدتا کاتولیک نشین در نزدیکی ورشو بزرگ شد. پدر او مالک یک کارخانه موفق دکمه‌های مرواریدی بود که تقریبا ۱۰۰ کارمند داشت. آنها یک خانه‌ی بزرگ داشتند و با مادربزرگ رزا زندگی می کردند. مادربزرگ او یک فروشگاه و یک نانوایی در روستا داشت. رزا و سه خواهرش، همگی به مدرسه‌ی لهستانی رفتند و در کنیسه‌ی شهر، درس‌های عبری را آموختند.

۱۹۳۳-۳۹: پدر من اغلب در شهر ورشو تجارت می کرد به همین دلیل ما در سال ۱۹۳۴ به آن شهر نقل مکان کردیم. شهر را دوست داشتیم و اغلب به کنسرت و تئاتر می رفتیم. خواهر بزرگترم، هیندا در اوایل سال ۱۹۳۹ به فلسطین مهاجرت کرد. من تازه در دانشگاه، مطالعات زبان را شروع کرده بودم که شهر به دست آلمان‌ها افتاد. پدر می‌دانست که این جنگ به ضرر یهودیان خواهد بود. او تمامی طلاها و جواهرات را بین ما تقسیم کرد و گفت: "هرکسی که می تواند، باید خودش را نجات دهد."

۱۹۴۰-۴۴:با استفاده از طلاها توانستم هویت جدیدی به عنوان کاتولیک با نام ماریا کوالچیک برای خودم بخرم، و از این رو موقعیتی جدید در برابر نازی‌ها به عنوان برده‌ی رایش پیدا کردم. من را با ماشین حمل دام به آلمان تبعید کردند. آلمانی‌ها به من لقب "رهبر" ماشین را داده بودند چون می توانستم به زبان آلمانی صحبت کنم و دستورهای آنها را به زندانی‌های لهستانی انتقال دهم. وحشت کرده بودم. این موقعیت، توجه بسیاری را به سمت من جلب کرده بود. ممکن بود بفهمند که من یهودی هستم، ولی به دلیل کار ترجمه، به عنوان پاداش اجازه دادند تا خودم اردوگاه کار‌اجباری خود را تعیین کن. من خلوت مزرعه را انتخاب کردم.

رزا ۲ سال را در مزرعه‌ای در نزدیکی اشتوتگارت آلمان گذراند و در آوریل ۱۹۴۵ توسط نیروهای آمریکایی آزاد شد. او پس از مدتی به ایالات متحده مهاجرت کرد.