Yahudi İşletmelerin Boykot Edilmesi

O gün, Almanların Naziler tarafından Yahudi olduğu belirtilen mağaza ve işletmelerden alışveriş yapmamaları istenmiştir. Ayrıca Yahudi doktor ve avukatların ofislerini ziyaret etmemeleri de istenmiştir.

Naziler, neden boykot çağrısında bulundu?

Nazi sözcülerine göre, boykot iki farklı gruptan intikam almaya yönelik bir eylemdir:

• Alman Yahudileri,
• ABD’li ve İngiliz gazeteciler dâhil olmak üzere Nazi rejimini eleştiren yabancılar.

Ancak bu, muhtemelen eylemin altında yatan gerçek neden değildir. Nazilerin Yahudi karşıtı inançlarına dayalı başka nedenler de vardır. 

İlk olarak Naziler, Yahudilerin ekonomi üzerinde çok etkili olduklarını iddia eden komplo teorilerine inanıyor ve bu teorileri yayıyorlardı. İkinci olarak Naziler, Büyük Buhran sonucunda yaşanan ekonomik yıkım için Yahudileri haksız yere suçluyorlardı. Son olarak Nazilerin nihaî hedefi, Alman ekonomisi üzerinde etkili olduğunu düşündükleri Yahudi etkisini yok etmekti. Boykotun bunu başarmak üzere atılan ilk adım olması planlanmıştır.

Boykot, nasıl yapıldı?

1 Nisan boykotu, büyük kentlerden küçük kasabalara kadar Nazi Almanyası genelinde gerçekleşmiştir. Boykotun saat 10.00’da başlaması ve 20.00’de sona ermesi planlanmıştır.

Naziler, boykota hazırlık olarak Yahudi olduğunu düşündükleri işletmelerin listesini hazırlamıştır. Listede yer alan dükkânların kapısına üniformalı Naziler (bunlar, Fırtına Birlikleri ya da SA görevlileri olarak adlandırılır) ve Hitler Gençliği üyeleri yerleştirilmiştir. Üniformalı genç erkekler, dükkânlardan alışveriş yapma ihtimali olan kişileri korkutup tehdit etmiştir.

Yahudi karşıtı boykot propagandası, Almanya genelinde tüm işletmelerde ve alışveriş bölgelerinde görülmüştür. Boykot, farklı şekillerde görülmüştür:

• Naziler, dükkân pencerelerine duvar resimleri yapmıştı. Bu duvar resimleri arasında Davud Yıldızı ve “Jude” sözcüğü (Almancada “Yahudi” anlamına gelir) bulunmaktaydı.
• Boykotçular, şehir ve kasabalarda her yere işaret levhaları asmıştı. Bu işaret levhalarında en sık görülen slogan, “Almanlar! Kendinizi savunun! Yahudilerden alışveriş yapmayın!” şeklindeydi.
• Yahudi olmayan bazı işletme sahipleri, işletmelerinin Yahudi olmadığını göstermek için “Alman-Hristiyan” şeklinde yazılar asmıştı.
• Naziler, sokaklarda araçlarla dolaşarak ya da yürüyüş yaparak Yahudi karşıtı sloganlar atmış ve Nazi marşları söylemişti.

Boykotun şiddetten uzak olması planlanmıştı. Ancak bu, bazı Nazilerin Yahudileri dövmesine ve hatta bazen öldürmesine engel olamamıştı. 

Almanya’daki Yahudiler, boykota ne tepki verdi?

Nazi rejiminin ilk aylarında gerçekleşen bu boykot, Almanya’daki Yahudiler için yıkıcı ve çok önemli bir andı. Boykot, Yahudilerin büyük bölümünü kızdırırken bir bölümünü de korkutmuştu. Bu olayla Nazi hükümeti, resmî ve açık bir şekilde Almanya’nın Yahudi nüfusunu bir grup olarak ilk defa hedef almıştı ve Yahudilere diğer Almanlardan ilk kez sistemli olarak farklı davranmıştı.

Yahudi işletme sahipleri, boykota farklı tepkiler vermişti. Çoğu, o gün için dükkânlarını açmamayı tercih etmişti. Böylece şiddetten ve mülklerinin zarar görmesinden kaçınmak istemişlerdi. Diğer Yahudi işletme sahipleri, dükkânlarını açarak boykota karşı bir duruş sergilemişti. Nadiren de olsa Yahudiler, Nazi boykotçularla karşı karşıya gelmişti.

Yahudi olmayan Almanlar, boykota ne tepki verdi?

Yahudi olmayan Almanlar da boykota farklı tepkiler vermişti. Bazıları, bu barbar ve rahatsız edici harekete katılım göstermişti. Bazıları, boykota doğrudan katılmamış olsa da yaşanan olayları keyifle izlemişti. Bazıları ise boykotu dikkate almayarak günlük hayatlarına devam etmişti. Bazıları, çatışma ve hatta şiddet yaşanmasından korktukları için evlerinden çıkmamayı tercih etmişti.

Çok sayıda Alman ise Yahudilerin sahibi olduğu işletmelerden kasıtlı olarak alışveriş yapmıştı. Böylece Yahudi komşularına destek olmuş, rejime muhalefetlerini ortaya koymuş ya da bu kargaşadan duydukları rahatsızlığı göstermişlerdi.

Boykottan sonra Yahudilerin sahibi olduğu işletmelere ne oldu?

1 Nisan 1933 boykotu, Yahudilerin sahibi olduğu işletmelere karşı Nazi rejimi tarafından yapılan son saldırı değildi. Ancak ulusal çapta yapılan son boykottu. 

Nazi rejimi, bunun yerine, Yahudi işletme sahipleri üzerinde baskı kurmanın başka yollarını bulmuştu. Yerel yönetimler ve belediyeler, kendi boykotlarını düzenlemişti. Üniformalı Naziler, Yahudi işletme sahiplerini rahatsız etmeye devam etmişti. Ulusal düzeyde ise Yahudilerin sahibi olduğu işletmeler giderek artan sayıda yasa ve düzenlemenin hedefi olmuştu. Bu işletmelerin çoğunun 1930’larda kepenk kapatmak zorunda kalmasıyla birlikte çok sayıda Yahudi aile, geçim kaynaklarını kaybetmişti. 1938 yılının sonuna gelindiğinde Nazi rejimi, Yahudilerin Almanya’daki ekonomik hayatını neredeyse tamamen yok etmişti.

Önemli Tarihler

1933–1938
Yahudi işletmelerinin iflas ettirilmesi
Nazi rejimi, 1933 ile 1938 yılları arasında Yahudi işletme sahiplerinin dükkânlarını kapatmaları ya da satmaları yönünde işletme sahipleri üzerinde gayriresmî bir baskı yaratmıştı. Naziler, propaganda ve tehdit yoluna başvurarak Almanları sahibi Yahudi olmayan işletmelerden alışveriş yapmaya teşvik etmişti. Yahudiler, Alman toplumunun geri kalanından giderek daha fazla izole edilmişti. Yahudilerin sahibi olduğu işletmeler, eski sadık müşteri kitlelerini kaybetmişti. Eskiden beri süregelen ticari ilişkiler yok olmuştu. Bazı Yahudiler, işletmelerini son derece ucuza satmak zorunda kalmıştı. Diğer işletmeler ise iflas etmişti. Yahudi olmayan çok sayıda işletme ve kişi, bu süreçten yararlanmıştı.

9–10 Kasım 1938
Kırık Camlar Gecesi sırasında yaşanan vandalizm
9–10 Kasım 1938 gecesi Nazi rejimi tarafından Nazi Almanyasında bir dizi Yahudi karşıtı şiddet olayı düzenlenmişti. Organize olmuş Nazi grupları, Yahudilerin yaşamını altüst etmişti. Yahudilerin sahibi olduğu binlerce işletme yakıp yıkılarak mağaza vitrinlerinin camları kırılmıştı. Bu olay, Kristallnacht ya da “Kırık Camlar Gecesi” olarak bilinir. Bu ad, yaşanan şiddet olaylarının ardından sokaklarda kalan kırık vitrin camlarından gelmektedir. Bu olay, kalan Yahudi işletmelerine karşı düzenlenen doğrudan bir saldırıydı.

12 Kasım 1938
Yahudilerin Almanya’daki Ekonomik Yaşamdan Çıkarılmasına Yönelik Kararname
Kırık Camlar Gecesi’nin (Kristallnacht) ardından Nazi rejimi, Yahudi işletmelerini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalarına hız kazandırmıştır. Bunun için yasalar ve düzenlemeler kullanılmıştır. 12 Kasım’da rejim tarafından Yahudilerin ekonomik yaşamdan dışlanmasını öngören bir kararname çıkarılmıştır. Pek çok kararla birlikte, Yahudilerin perakende satış yapan dükkânları işletmesi ve ticaret yapması yasaklanmıştır. Yasayla Yahudilerin herhangi bir müessesede satış yapması ya da hizmet sunması da yasaklanmıştır.

Kararname uyarınca kalan Yahudi işletmeleri, ya kapanacak ya da “Aryanlaştırma”ya maruz kalacaktı. “Aryanlaştırma” durumunda Yahudi işletme sahipleri, işletmelerini Yahudi olmayan Almanlara satmaya ya da devretmeye zorlanmıştı.