"Kristal Gece"  9–10 Kasım 1938 gecesi Nazi rejimi tarafından Nazi Almanyasında bir dizi Yahudi karşıtı şiddet olayı düzenlenmiştir. Bu olay, Kristallnacht ya da “Kırık Camlar Gecesi” olarak bilinir. Bu ad, yaşanan şiddetin ardından sokaklarda kalan kırık vitrin camlarından gelmektedir.

Yaşanan şiddet olaylarının Yahudilere karşı planlı olmayan bir öfke patlaması olarak görünmesi planlanmıştır. Ancak aslında Nazi liderleri, bu eylemleri Adolf Hitler’in desteğiyle koordine etmiştir. 9 Kasım gecesi Nazi Partisi’nin paramiliter birimlerine (SS, SA ve Hitler Gençliği) Yahudi topluluklarına saldırmaları emredilmiştir.

Takip eden saat ve günlerde organize olmuş Nazi grupları, Nazi Almanyasındaki Yahudilerin yaşantısını altüst etmiştir. Yüzlerce sinagog yakılmıştır. Yahudilerin sahibi olduğu binlerce işletme yakılıp yıkılmış ve mağaza vitrinlerinin camları kırılmıştır. Yahudi mezarlıklarına ve konutlarına zarar verilmiştir. Nazi liderleri, polise ve itfaiye ekiplerine saldırıları göz ardı etmelerini emretmiştir. Polis ekipleri, Yahudileri ve Yahudilerin mülklerini korumamıştır. İtfaiye ekipleri, sinagoglardaki yangınları söndürmemiştir. Kristallnacht sırasında ve takip eden süreçte yüzlerce Yahudi hayatını kaybetmiştir.

Ertesi sabah Nazi rejimi, polise yaklaşık 30.000 Alman Yahudisi erkeği tutuklamasını emretmiştir. Bu kişiler, hiçbir suç işlememiştir. Ancak polis tarafından sadece Yahudi oldukları için tutuklanmışlardır. Dachau ve Buchenwald gibi toplama kamplarına gönderilmişlerdir. Tutuklamalar, Yahudi ailelerini ve topluluklarını şok edip dehşete düşürmüştür. Nazi yetkilileri, ailesi Almanya’yı terk etme yönünde planları olduğunu kanıtlayan kişileri serbest bırakmıştır. Tutuklanan diğer kişiler ise bu kamplarda hayatını kaybetmiştir.

Kırık Camlar Gecesi, Almanya’daki Yahudiler için önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu olayın ardından çok sayıda Yahudi, Nazi Almanyasında kendileri için bir gelecek olmadığı sonucuna varmıştır.

Önemli Tarihler

7 Kasım 1938
Kristallnacht olayının patlamasına neden olan olay
Ernst vom Rath, Herschel Grynszpan tarafından silahla vurulmuştur. Grynszpan, Paris’te yaşayan 17 yaşında bir Polonya-Almanya Yahudisiydi. Vom Rath ise Paris’teki Almanya büyükelçiliğinde görevli alt kademe bir Alman diplomattı. Grynszpan, ebeveynlerinin Nazi rejimi tarafından Almanya’dan Polonya’ya sürgün edilmesi nedeniyle yaşadığı çaresizlik sonucu bu olaya kalkışmıştı. Naziler, bu silahla yaralama olayını Yahudi karşıtlığını ateşlemek üzere kullanmıştır. Grynszpan’ın tek başına hareket etmediği ve Almanya’ya karşı yürütülen büyük ölçekli Yahudi komplosunun bir parçası olduğu iddia edilmiştir. Ernst Vom Rath’ın 9 Kasım’da hayatını kaybetmesiyle birlikte Nazi liderleri bu teoriyi Kristallnacht için bir bahane olarak kullanmıştır.

9 Kasım 1938
Joseph Goebbels Kristallnacht’ı başlattı
Almanya’nın dört bir yanından gelen Nazi Partisi liderleri, Birahane Darbesi’ni anmak üzere Münih’te toplanmıştır. Birahane Darbesi, Adolf Hitler tarafından 1923 yılında iktidarı ele geçirmek üzere yapılan başarısız bir darbe girişimidir. Bu etkinlik sırasında, yaralanan Ernst Vom Rath’ın hayatını kaybettiği haberi alınmıştır. Buna yanıt olarak Almanya propaganda bakanı Joseph Goebbels, ateşli bir Yahudi karşıtı konuşma yapmıştır. Hitler’in izin vermesiyle birlikte Goebbels, Almanya’daki Yahudi topluluklarına karşı saldırı düzenleme çağrısında bulunmuştur. Konuşmadan sonra Nazi yetkilileri, seçim bölgelerini arayarak Goebbels’in talimatlarını iletmiştir. Tüm bu olanlar sonucunda bugün Kristallnacht ya da “Kırık Camlar Gecesi” olarak bilinen şiddet olayları yaşanmıştır.

15 Kasım 1938 
Amerikalılar Kristallnacht’ı kınadı
Amerikan gazetelerindeki manşetlerde Kristallnacht olayında yaşanan şiddet kınanmıştır. ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt, 15 Kasım 1938’de düzenlenen bir basın toplantısında Yahudi karşıtı bu saldırıyı kınamıştır. Roosevelt, resmî açıklamasında “yirminci yüzyıl uygarlığında böyle şeylerin yaşanabildiğine inanamıyorum” ifadesinde bulunmuştur. Başkan Roosevelt, Almanya’daki ABD büyükelçisini geri çağırmıştır.