Chuna Grynbaum

Chuna, ailesinin hem ikamet edip hem de bir terzi dükkânı işlettiği küçük, tek katlı bir evde dünyaya geldi. Dindar Yahudi bir ailenin dokuz çocuğundan en küçüğüydü. Ailenin terzi dükkânı, çoğunlukla Starachowice'in Katolik Polonyalılarına hizmet veriyordu. İş karşılığında çoğunlukla yakacak odun ya da bir çuval patates gibi mallar alıyorlardı.

1933–39: Haziran 1939'da babam beklenmedik bir şekilde öldü. Bir gün sinagogdan döndükten sonra vefat etti. Odayı karartmak için perdeyi çekmemi istedi. Çektim. Sonrasında ona baktığımda ağzından kan geliyordu. Anneme koştum. Annem beni doktor çağırmaya yolladı. Ancak döndüğümde çoktan ölmüştü. Onu kasabanın dışındaki Yahudi mezarlığına gömdük. O Eylül Almanlar, Starachowice’i işgal etti.

1940–45: 1942'de ailemin bir kısmıyla beraber mühimmat fabrikasında zorunlu çalışmaya gönderildiğimde 13 yaşındaydım. 1943'te bir gece kız kardeşim Faiga, bir kaçış olacağını söyledi. Kamp ışıkların sönmesinin ardından tel örgüdeki bir delikten geçmeye çalıştık. Ancak tel diğer esirlerle doldu. Sonra silah sesi duydum ve bir mermi kafama isabet etti. Kanlar içinde kampa geri koştum. Sonraki gün tel örgüdeki deliğe yürütüldük. Yaralı esirler hâlâ orada yatıyordu. Kız kardeşim de aralarındaydı. Ancak ölmüştü.

Chuna, Auschwitz'teki Buna-Monowitz çalışma kampına ve ardından Almanya'daki Flossenbürg kampına sürüldü. 17 yaşında özgürlüğüne kavuştu ve bir yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.