Terez Spitz Katz

Dokuz çocuk sahibi dindar bir anne olan Terez, eşi Jakab ve çocuklarıyla birlikte Kuzeydoğu Macaristan’daki küçük bir kasaba olan Zalkod’a yaşıyorlardı. Jakab’ın bir bakkal dükkânı vardı. Terez büyük çiftlikleriyle ilgileniyordu. Odun ateşli fırınlarında çavdar ekmeği pişirir, çocukları ve torunlarıyla ailenin meyve bahçelerinden topladığı şeftali ve erikleri konservelerdi.

1933–39: En büyük kızım Sadie Amerika’dan bizi ziyarete geldi. At arabasıyla komşu kasabadaki sinagoga gittiğimiz her cuma bizimle gelir. Geceyi arkadaşlarda geçirip, ertesi günbatımından sonra dönerdik. Sadie onunla birlikte New York’a dönmemizi istiyor. Seyahatlerinin dönüşünde Hamburg’da durdu ve sokaklarda yürüyen Nazileri gördüğünü söyledi. Korkuyordu. Ona endişelenmemesini ve hepsinin çok uzakta olduğunu söyledik.

1940–44: Dört hafta önce 19 Mart 1944’te Alman kuvvetleri Macaristan’ı işgal etti. Birkaç gün önce kaba Macar zaptiyeleri bize evlerimizi ve eşyalarımızın çoğunu terk edip yakınlardaki bir kasaba olan Nyireghaza’ya tebliğ vermemizi emrettiler. Burada toplanan binlerce Yahudi var. Pis bir dairede yaşamak zorundayız. Çok kalabalık olduğu için temizlemesi zor. Evimizden getirdiğimiz yiyecekler tükenmek üzere ve gittikçe zayıf düşüyoruz. Sonra hepimize ne olacak?

Terez, Jakab ve yaklaşık 25 akrabası, 1944 yazı Auschwitz’e sürülen 435.000 kadar Macar Yahudisinin arasındaydı. Terez, 79 yaşında hayatını kaybetti.