Akcja “Dożynki”

Podczas akcji “Dożynki” (Aktion "Erntefest"), która zaczęła się o świcie 3 listopada 1943 r., zabito około 42,000 Żydów.

"Erntefest" oznacza po niemiecku “Dożynki”. Był to kryptonim niemieckiej akcji, której celem było wymordowanie wszystkich Żydów pozostałych w Dystrykcie Lubelskim Generalnego Gubernatorstwa (Generalgouvernement, okupowanej przez Niemców Polski) jesienią 1943 r.

German soldiers direct artillery against a pocket of resistance during the Warsaw ghetto uprising.

Powstanie w getcie warszawskim rozpoczęło się 19 kwietnia 1943 r., kiedy niemieccy żołnierze i policja wkroczyli do getta, aby deportować wciąż żyjących jego mieszkańców.

Źródło:
  • US Holocaust Memorial Museum

Akcja “Dożynki” stanowiła reakcję władz hitlerowskich na powstania przeprowadzone przez Żydów wciąż zamieszkujących okupowany przez Niemcy Wschód. Wiosną i latem 1943 r. niemieccy okupanci napotkali zbrojny opór w gettach w Warszawie i Białymstoku. 2 sierpnia 1943 r. żydowscy więźniowie zbuntowali się w ośrodku zagłady w Treblince, podczas gdy powstanie w ośrodku zagłady w Sobiborze (14 października 1943 r.) umożliwiło ucieczkę ponad trzystu więźniom, spośród których 58 przeżyło wojnę. Ośrodki zagłady uczestniczące w akcji Reinhard zamknięto jesienią 1943 r. w następstwie powstań więźniów Sobiboru i Treblinki. W obawie przed kolejnymi powstaniami w Generalnym Gubernatorstwie dowódca SS Heinrich Himmler wydał rozkaz zamordowania pozostałych 45,000 żydowskich więźniów zaciągniętych do robót przymusowych w Dystrykcie Lubelskim. Większość z nich znajdowała się w obozach w Trawnikach, Poniatowej i na Majdanku.

Akcja “Dożynki” rozpoczęła się świtem 3 listopada 1943 r. Jednostki SS i policji otoczyły wówczas obozy pracy w Trawnikach i Poniatowej. Następnie Żydów wyprowadzono grupami z obozów i rozstrzelano w specjalnie do tego celu wykopanych dołach położonych niedaleko. Na Majdanku nazistowscy dowódcy oddzielili najpierw Żydów od innych więźniów. Następnie zaprowadzono ich do pobliskich okopów i rozstrzelano. Żydów z innych obozów pracy w okolicach Lublina również przewieziono na Majdanek, aby tam ich rozstrzelać. Zarówno na Majdanku, jak i Trawnikach z obozowych głośników grała muzyka mająca zagłuszyć hałas masowych rozstrzelań i krzyki ofiar. W obydwu obozach mord ukończono w jeden dzień. W Poniatowej rozstrzelania trwały dwa dni i zakończyły się 4 listopada.

"Podczas "Dożynek" - największej masakrze dokonanej przez Niemców podczas Holokaustu - zabito około 42,000 Żydów.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.

Słownik terminów