Paweł Woś

Paweł, katolik, w 1914 r. uciekł do Gdańska (wówczas Danzig, Niemcy), aby uniknąć poboru do armii rosyjskiej. Ponieważ Niemcy prowadziły wojnę z Rosją, władze niemieckie aresztowały Pawła jako obywatela wrogiego państwa i wysłały go na roboty do gospodarstwa na północy kraju. Tam paweł poznał Annę Szachowską, którą poślubił w 1918 r. Para przeprowadziła się do Warszawy, gdzie wychowywała czworo dzieci. W 1930 r. Paweł otworzył firmę włókienniczą.

1933-39: Mimo kryzysu ekonomicznego firma Pawła prosperowała dobrze, rozszerzając zakres działania. W 1938 r. znajomi Pawła, którzy pracowali dla rządu, ostrzegli go przed prawdopodobieństwem wybuchu wojny z Niemcami. Słysząc to, jego żona, Anna zaczęła gromadzić zapasy jedzenia. 1 września 1939 r. Niemcy zaatakowali Polskę i zaczęli bombardować Warszawę. Dom rodziny Wosiów znajdował się blisko celów niemieckich bombardowań, więc przenieśli się do innego budynku.

1940-44: Kiedy sytuacja się uspokoiła, Niemcy pozwolili Pawłowi ponownie otworzyć firmę. Większość jego dostawców mieściła się w żydowskiej części miasta, właśnie tam, gdzie w listopadzie 1940 r. Niemcy założyli getto. Niemieckie kierownictwo getta przejęło nadzór nad zakładami włókienniczymi, więc firma Pawła polegała teraz na dostawach z getta. Otrzymał on przepustkę do getta; udało mu się zatrudnić dwóch mechaników stamtąd. Z pomocą organizacji podziemnych Paweł ukrył również trzy żydowskie rodziny.

Pawła aresztowano w Warszawie podczas powstania w sierpniu 1944 r. i deportowano jako więźnia politycznego do obozu Flossenbürg w Niemczech. Po wojnie wrócił do Warszawy.