Amerika Birleşik Devletleri ve Holokost: Kurtarma Girişimleri

II. Dünya Savaşı sırasında ABD—özellikle Holokost kurbanları açısından—kararlı bir tutum sergileyememiştir. Genel olarak ABD yetkilileri, bu tavırsızlığı Almanya’ya karşı kazanılan zaferin ölümleri durdurmanın en iyi yolu olduğu görüşüyle savunmaktadır.

ABD ve İngiliz temsilcileri, “Nihaî Çözüm”ün 1942 yılında halka açıklanmasının oluşturduğu baskıyla savaş zamanındaki mülteci sorunlarına çözüm bulmak üzere 19 Nisan 1943 tarihinde Bermuda’da bir araya gelmişlerdir. Her iki hükümet de herhangi bir kurtarma girişimi başlatmamış ve konferanstan önemli sayılabilecek bir öneri çıkmamıştır. 28 Temmuz 1943 günü Polonya yeraltı örgütü kuryesi Jan Karski Başkan Roosevelt’e Varşova gettosundaki ve İzbica geçici gettosundaki Yahudi liderlerden aldığı toplu cinayet haberlerini bildirdi.

Ülkedeki halk baskısının yanı sıra kendi kabinesinden, özellikle de Maliye Bakanı Henry Morgenthau, Jr. ve başkanlık personelinden gelen baskılar sonucunda Roosevelt, 22 Ocak 1944 tarihinde 9417 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname’yi yayınlamıştır. Kararname ile doğrudan Başkan’a bağlı olmak üzere ve finansmanı Başkan’ın acil durumlar için olan örtülü ödeneğinden karşılanacak bir Savaş Mültecileri Kurulu (WRB) oluşturulmuştur. Kurulun amacı, ABD politikaları çerçevesinde “her an ölüm tehlikesiyle karşı karşıya olan düşman baskısı altındaki mağdurları kurtarmak” ve “savaşın başarıyla sürdürülmesiyle tutarlı biçimde yardım sağlamak” için gereken her türlü önlemi almaktı. Roosevelt Dış İşleri, Maliye ve Savaş Bakanlıklarına “kurula gereken bilgi ve yardımı sağlamalarının yanı sıra kurul tarafından oluşturulan plan, program ve önlemleri yerine getirmeleri” talimatını verdi.

Savaş Mültecileri Kurulu, 1944 yazında Oswego, New York’ta tehlike içindeki mültecilerin kurtarılmasını sağlamak üzere Fort Ontario Mülteci Merkezi’ni kurdu. Bu tesis, eski Yugoslavya’dan İtalya’ya ulaşmayı başarabilen 983 mültecinin sığındığı bir barınak olarak hizmet etmiştir. Ağustos ayında 918’i Yahudi olan bu mülteciler, bu merkeze gelmiştir. Yine de Savaş Mültecileri Kurulu’nun en önemli başarısı, 1944 yazında ve sonbaharında Alman işgali altındaki Macaristan’da tarafsız diplomatik misyonlar aracılığıyla yaptığı çalışmalardır. Savaş Mültecileri Kurulu’nun sağladığı fonlar, İsveçli diplomat Raoul Wallenberg, İsviçreli diplomat Charles Lutz ve diğerlerinin on binlerce Budapeşteli Yahudinin sürgüne gönderilmekten kurtarılması çabalarına destek sağlamıştır.

Amerikalı yetkililerin, 1944 yılında Savaş Mültecileri Kurulu’nun oluşturulmasına kadar, mültecileri kurtarmaya ya da barınak sağlamaya yönelik hiçbir eylemleri olmamıştır. Savaş Mültecileri Kurulu oluşturuluncaya kadar Holokost sırasında öldürülen Yahudilerin beşte dördü zaten öldürülmüştü.