کنفرانس وانسی و "راه حل نهایی"
در 20 ژانویه 1942، 15 تن از مقامات عالی رتبه حزب نازی و دولت آلمان در ویلایی در وانسی در حومه برلین گرد هم آمدند تا در باره اجرا و سازماندهی برنامه "راه حل نهایی" بحث و گفت و گو کنند. راينهارد هايدريش- که معاون هاینريش هيملر، فرمانده اس اس بود و همچنین ریاست اداره مرکزی امنيت رايش را بر عهده داشت- این ملاقات را به منظور شرکت دادن اعضای اصلی دستگاه اداری وزارتخانه های آلمان- از جمله، وزرای امور خارجه و دادگستری- در "راه حل نهایی" برگزار کرد، چرا که همکاری آنان برای به اجرا گذاشتن برنامه کشتار ضروری بود.
"راه حل نهایی" اسم رمز حزب نازی برای برنامه سنجیده و از پیش طراحی شده نابودی تمام یهودیان اروپا بود. کنفرانس وانسی تصمیم هیتلر مبنی بر حل "معضل یهود" از طریق قتل عام سازمان یافته را به وزارتخانه ها و دستگاه های اداری مربوطه منتقل می کرد. مدعوین به این کنفرانس نه در مورد این که آیا این برنامه باید به اجرا گذاشته شود یا خیر، بلکه در باره تحقق تصمیمی از پیش گرفته شده به بحث و گفت و گو پرداختند.
اکثر شرکت کنندگان کنفرانس وانسی از پیش می دانستند که رژیم ناسیونال سوسیالیست کمر به قتل عام یهودیان بسته است. برخی از آنها اطلاع داشتند که واحدهای سیار کشتار، ده ها هزار یهودی را در اتحاد جماهیر شوروی تحت اشغال آلمان به قتل رسانده اند. برخی دیگر نیز از کشتار یهودیان صربستان بر اساس برنامه "راه حل محلی معضل یهود" آگاه بودند. هیچ یک از مقامات حاضر در جلسه به خط مشی اعلام شده از سوی هایدریش اعتراض نکرد.
هایدریش عنوان کرد که برنامه "راه حل نهایی" قرار است در مورد تقریباً 11.000.000 یهودی به اجرا گذاشته شود و قوانین نورنبرگ نیز تعیین خواهد کرد که چه کسی یهودی محسوب می شود. هایدریش اعلام کرد که "یهودیان تحت نظارت دقیق... به شرق فرستاده و به کارهای مناسب گماشته خواهند شد... یهودیان قوی بنیه بر اساس جنسیت تفکیک و در گروه های بزرگ کاری برای راه سازی به آن نواحی برده خواهند شد و بدون شک تعداد زیادی از آنها نیز در اثر ضعف بدنی به طور طبیعی از بین خواهند رفت. با بازماندگان نیز باید به نحوی مناسب رفتار شود..." به رغم استفاده از حسن تعبیر در پروتکل های کنفرانس وانسی، هدف واقعی از این نشست مشخص بود: سازماندهی سیاست نسل کشی یهودیان اروپایی.