مویشه رافیلویچ Moishe Rafilovich
تاریخ تولد: 1914
رادوم, لهستان
مویشه در یک خانوادهی یهودی ییدیش زبان در رادوم به دنیا آمد. این شهر صنعتی برای کارخانههای تسلیحاتیش معروف بود. یهودیها با وجودیکه یک چهارم جمعیت شهر را تشکیل میدادند، اجازهی کار در آن کارخانهها را نداشتند. مویشه در جوانی مدرسه را ترک کرد تا به عنوان خیاط بانوان شاگردی کند و در نهایت گواهی نامه خیاطی دریافت کرد. همچنین در تیم فوتبال محله نیز بازی میکرد.
۱۹۳۳-۳۹: در ۱۹۳۷ مویشه که استاد خیاط شده بود، با دختر یک خیاط دیگر ازدواج کرد. آنها دو دختر داشتند و در آپارتمانی در شمارهی ۳۰ خیابان زرومسکیگو، روبه روی دوست صمیمیشان ایتزیک روزنبالت که او نیز خیاط بود زندگی میکردند. در ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ نیروهای آلمان به لهستان حمله کردند و هفت روز بعد وارد رادوم شدند. آلمانیهای غاصب، یهودیهایی را که در خیابان زرومسکیگو زندگی میکردند بیرون و خیابان را برای یهودیها ممنوع کردند.
۱۹۴۰-۴۴: پس از آوریل ۱۹۴۱، خانوادهی مویشه مانند تمام شهروندان یهودی رادوم مجبور به زندگی در گتو شدند. در ۱۹۴۲ آلمانیها مویشه و دیگر خیاطهای ماهر را به کار در مغازهی اساس در خیابان سوارلیکوفسکا گماردند. در هنگام تخلیهی دو گتوی رادوم توسط آلمانیها در اوت ۱۹۴۲، مویشه تلاش کرد خانوادهاش را در مغازه مخفی کند اما همسرش و دخترش با زور از او جدا شدند و به تربلینکا تبعید شدند. او مانند دیگر استادان خیاطی و صنعتگران برای ماندن در گتو به عنوان کار اجباری انتخاب شد.
دو سال بعد مویشه به اردوگاه کار اجباری وایهینگن (Vaihingen) تبعید شد. وی در مارس ۱۹۴۵ بر اثر بیماری، سوء تغذیه و ضرب و شتم فوت کرد. او ۳۰ سال داشت.