Öne çıkan içerik
Etiketler
İlgilendiğiniz konuları belirleyip o konularla ilgili ansiklopedi içeriğini araştırın.
Tüm Kimlik Kartlarına Gözatın
Holokost esnasındaki kişisel deneyimler hakkında daha ayrıntılı bilgi için Kimlik Kartlarının içeriğini araştırın.
Tanikliklar
Daha derinlemesine keşfedin: Tüm Tanıklıklara Gözatın
Araştırma Konuları
Holokost’u araştırıyor musunuz? Müze, Holokost’u araştırırken gözönüne almak isteyebileceğiniz bazı konuları belirlemiştir.
Mutlaka okunması gerekenler
:
Gerda, Yahudi bir ailenin tek çocuğuydu. Oder Nehri yakınındaki sanayi kenti Breslov'da yaşıyorlardı. II. Dünya Savaşı'ndan önce, Breslov'daki Yahudiler Almanya'daki en büyük üçüncü Yahudi toplumunu oluşturuyordu. Babası hırdavat ve inşaat malzemeleri satan bir şirkette satış elemanı olarak çalışıyordu. Gerda Katolik bir kız okuluna kabul edildiği 9 yaşında devlet okuluna gitti.
1933–1939: Katliamın ardından etrafı görmek üzere şehirde gezindim. Yahudi dükkânların camları kırılmıştı. Ateşe verilen bir sinagogdan hâlâ dumanlar çıkıyordu. Aileme Almanya'dan ayrılalım diye yalvardım. Aylar sonra ülkeden kaçmamız gerektiğine karar verdiler. Küba vizesi aldık ve 13 Mayıs 1939'da Hamburg'dan St. Louis gemisine bindik. 27 Mayıs'ta Küba'ya vardığımızda vizelerimizin geçersiz olduğu söylendi. Ülkeye girişimize izin verilmediği için Avrupa'ya dönmek zorunda kaldık.
1940–1944: Annem ve ben, çiftçi kadınlar kılığına girerek, Alman sınırını geçip Fransız-İsviçre sınırındaki bir çiftliğe doğru saman katarını sürdük. Akıntıya karşı küçük bir dereden ve sonra resmî sınırı olduğunu belirten etrafı dikenlerle çevrili bir çitin altından geçtik. Fakat İsviçre sınır güvenlik subayları tarafından gözaltına alındık ve bir gece alıkonulduk. Ertesi gün diğer mültecilerle birlikte bir trene bindirildik. Kimse nereye gittiğimizi ve bize ne olacağını söylemedi.
Gerda iki yıl boyunca İsviçre'deki bir mülteci kampında kaldı ve savaşın sonuna kadar Bern'deki bir askerî forma fabrikasında çalıştı. 1949'da Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.
1938'de Martin'in babası Kristal Gece (“Kırık Camlar Gecesi”) sırasında hapse atıldı. Yahudi olmayan aile kuaförünün duruma müdahale etmesi üzerine, babası 3 gün sonra serbest bırakıldı. Aile Filistin'e girmek için vize aldı ve Almanya'dan 1939'da ayrıldı. Martin, Filistin'e göç etme konusunda İngiliz kısıtlamalarına karşı gelen “yasadışı” göçmenlere yardım etti. İngiliz tarafından 1947'de tutuklandı ve Filistin'de yaşaması yasaklandı. Sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne geldi.
Gerda ve ebeveynleri, Mayıs 1939'da, "St. Louis" ile Küba'ya gemi yolculuğu için vize aldılar. Gemi, Havana limanına vardığında, birçok mültecinin girişine izin verilmedi ve gemi Avrupa'ya geri dönmek zorunda kaldı. Gerda ve ailesi Belçika'da indiler. Mayıs 1940'ta, Almanya Belçika'ya saldırdı. Gerda ve annesi İsviçre'ye kaçtılar. Savaştan sonra, Gerda'nın babasının sürgün sırasında öldüğü söylendi.
Almanlar Eylül 1939'da Polonya'yı işgal ettiğinde, Norbert 3 yaşındaydı. Annesiyle birlikte Varşova'daydı. Babası Polonya ordusunda askerliğe alınmıştı ve Vilna'da kaldı. Norbert ve annesi babalarının yanına gitmek için yola çıktı. Aile birkaç ay sonra yeniden bir araya geldi. Aile bir yıl Vilna'da yaşadıktan sonra, Norbert'in babası Hollanda Batı Hint adalarından Curacao ve transit geçiş için Japonya vizesi alabildi. Norbert ve ebeveynleri Ocak 1941'de Vilna'dan ayrıldı. Şubat'ta Japonya, Kobe'ye geldi. Japon yetkililer tarafından Japonya tarafından işgal edilmiş Şangay'a gitmeleri istenene kadar sekiz ay Japonya'da kaldılar. Norbert ve ebeveynleri savaşın geri kalan kısmında Şangay'daydılar. Savaştan sonra Şangay'da konuşlanan Yahudi Amerikan askerlerin yardımıyla Haziran 1947'de aile Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.
Savaş öncesi antisemitizm tırmanırken, Hessy'nin ailesi Almanya'dan Fransa, Paris'e kaçtı. Fransa Haziran 1940'ta Alman ordusuna yenildi. Hessy'nin ailesi Güney Fransa'daki “arındırılmış bölge”ye kaçak giriş yaptı. Aile 1941'de Amerika Birleşik Devletler vizesi aldı. Ancak vizenin süresi dolmadan ülkeden ayrılamadılar ve ek süre alamadılar. 1942'de aile Küba vizesi aldı. 1949'da Amerika Birleşik Devletleri'ne göç edene kadar Küba'da yaşadılar.
Lisa dindar bir Yahudi bir ailenin üç çocuğundan biriydi. Almanya'nın memleketini 1939'da işgal edilmesinin ardından, Lisa ve ailesi Augustow'a oradan da Slonim'e (Sovyet işgali altındaki Polonya'nın doğusu) taşındı. Alman birlikleri Sovyetler Birliği'nin işgali sırasında, Haziran 1941'de Slonim'i ele geçirdi. Almanlar Slonim'de 1941–1942 arasında açık olan bir getto kurdu. Lisa sonunda Slonim'den kaçarak Grodno'ya, ardından direniş hareketine katıldığı Vilna'ya gitti. Naroch Ormanı'ndaki karargahlarından Almanlarla savaşan bir partizan grubuna katıldı. Sovyet kuvvetleri 1944'te bölgeye girdi. Holokost’tan sağ çıkan 250.000 Yahudinin Doğu Avrupa'dan yaptıkları toplu çıkış hareketi Brihah'ın (“firar”, “kaçış”) hareketinin bir parçası olarak, Lisa ve eşi Aron da Avrupa'dan ayrılmaya çalıştı. Filistin'e giremedikleri için, sonunda Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleştiler.
Charlene'nin anne ve babası yerel Yahudi toplumundaki liderler arasında olup, aile toplum hayatında aktif görevler üstlenmişti. Charlene'nin babası Lvov Devlet Üniversitesi'nde felsefe profesörüydü. II. Dünya Savaşı, Almanya'nın 1 Eylül 1939'da Polonya'yı işgal etmesiyle başladı. Charlene'nin yaşadığı yer Alman-Sovyet Paktı uyarınca Ağustos 1939'da işgal edilen doğu Polonya'daydı. Sovyet işgali altındayken, aile evini terk etmedi. Babası görevine devam etti. Almanlar Haziran 1941'de Sovyetler Birliği'ni işgal etti ve kenti ele geçirdikten sonra Charlene'nin babasını tutukladı. Charlene babasını bir daha asla görmedi. Charlene, annesi ve kız kardeşi Almanların Horocow'da açtıkları bir gettoda yaşamaya zorlandı. 1942'de Charlene ve annesi Almanların gettoyu yıkayacağı yönündeki söylentiler üzerine gettodan kaçtı. Kız kardeşi onlardan ayrı bir şekilde saklanmaya çalıştı. Ancak kendisinden bir daha haber alınamadı. Charlene ve annesi nehrin kıyısındaki çalılıklarda saklanarak, suyun içinde saklanarak yakalanmaktan kurtuldı. Günlerce saklandılar. Bir gün Charlene uyandı ve annesinin kaybolduğunu anladı. Charlene, Horochow yakınlarındaki ormanda kendi başına hayatta kalmayı başardı ve Sovyet Kuvvetleri tarafından serbest bırakıldı. Sonra da Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.
Leah Poloya, Varşova'nın dışındaki Praga'da büyüdü. Ha-Shomer ha-Tsa'ir Siyonist gençlik hareketinde aktif olarak görev aldı. Almanya Polonya'yı Eylül 1939'da işgal etti. Almanlar Yahudileri Kasım 1940'ta mühürledikleri Varşova gettosunda yaşamaya zorladı. Gettoda Leah Ha-Shomer ha-Tsa'ir üyeleriyle birlikte yaşadı. Eylül 1941'de Leah ve gençlik grubunun diğer üyeleri gettodan kaçarak Polonya, Czestochowa yakınlarında bulunan Zarki'deki Ha-Shomer ha-Tsa'ir çiftliğine gitti. Mayıs 1942'de, Leah sahte Polonya belgelerini kullanarak, Krakow gettosu ve Plaszow kampı yakınları arasında gidip gelerek, yeraltı grubunun kuryeliğini yaptı. Koşullar ağırlaştığında Tarnow'a kaçtı. Ancak kısa süre sonra Krakow'a dönmeye karar verdi. Leah ayrıca Czestochowa'da Yahudi olmayan Polonyalı biri gibi davrandı ve Yahudi Ulusal Komitesi ile Yahudi Direniş Örgütü'nün (ZOB) kuryeliğini yaptı. 1944'teki Varşova Polonya ayaklanması sırsında, Armia Ludowa'da (Halkın Ordusu) Yahudi birliğiyle birlikte savaştı. Leah Sovyet Kuvvetler tarafından serbest bırakıldı. Savaştan sonra insanların Polonya'dan göç etmesine yardım etti. daha sonra—Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşmeden önce—İsrail'e taşındı.
We would like to thank Crown Family Philanthropies and the Abe and Ida Cooper Foundation for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.