Κέλμνο (Άρθρο με περικοπές)

Στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος τα SS δολοφόνησαν τουλάχιστον 152.000 ανθρώπους στο στρατόπεδο εξόντωσης Κέλμνο που βρισκόταν περίπου 48 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης Λοτζ στην Πολωνία. Ήταν η πρώτη μόνιμη εγκατάσταση όπου χρησιμοποιήθηκαν δηλητηριώδη αέρια για τη μαζική δολοφονία Εβραίων. Το στρατόπεδο εξόντωσης περιελάμβανε ένα κεντρικό κτήριο στο χωριό Κέλμνο και ένα μεγάλο ξέφωτο στην παρακείμενη δασική περιοχή. Τα σπίτια του χωριού χρησίμευσαν ως καταλύματα για το προσωπικό του στρατοπέδου και τους δεσμοφύλακες. Το κτίσμα και το στρατόπεδο του δάσους περιβλήθηκε με ένα διπλό ψηλό ξύλινο φράχτη.

Τα SS και η αστυνομία άρχισαν τις δολοφονίες στο Κέλμνο στις 8 Δεκεμβρίου 1941. Αρχικά τα θύματα ήταν οι Εβραίοι κάτοικοι των γύρω περιοχών που μεταφέρονταν στο Κέλμνο με φορτηγά. Αξιωματικοί των SS, συχνά ντυμένοι στα λευκά σαν γιατροί, έλεγαν στους εκτοπισμένους ότι επρόκειτο να μεταφερθούν στη Γερμανία ως εργάτες, πρώτα όμως θα έπρεπε να υποστούν απολύμανση. Οι Εβραίοι οδηγούνταν στο κτίριο όπου υποχρεώνονταν να γδυθούν και να παραδώσουν όλα τα πολύτιμα αντικείμενά τους. Μετά την έκδυσή τους, φρουροί συνόδευαν τους κρατούμενους σε μια ράμπα που οδηγούσε στο πίσω μέρος ενός μεγάλου φορτηγού οχήματος με χωρητικότητα 50-70 ατόμων. Μόλις γέμιζε το φορτηγό, οι πόρτες έκλειναν και σφραγίζονταν. Ένας μηχανικός προσάρμοζε ένα σωλήνα στην εξάτμιση του φορτηγού και έβαζε μπροστά τη μηχανή, διοχετεύοντας μονοξείδιο του άνθρακα στο φορτηγό για τη δολοφονία των κρατουμένων από ασφυξία. Κατόπιν ο σωλήνας αφαιρούνταν και το φορτηγό, που πλέον ήταν γεμάτο πτώματα, κατευθυνόταν στο στρατόπεδο του δάσους όπου "άδειαζε" τα θύματα σε ομαδικούς τάφους. Τους κρατούμενους που ήταν ακόμα ζωντανοί τους αποτελείωναν με μια σφαίρα.

Στις 16 Ιανουαρίου 1942 τα SS και η αστυνομία άρχισαν να εκτοπίζουν Εβραίους στοιβάζοντάς τους σε εμπορικές αμαξοστοιχίες που εκτελούσαν δρομολόγια μεταξύ του γκέτο της Λοτζ και του Κέλμνο. Αυτές οι μεταγωγές περιλάμβαναν Εβραίους που κατάγονταν από τη Γερμανία, την Αυστρία, τη Βοημία, τη Μοραβία και το Λουξεμβούργο. Ανάμεσα στα θύματα που δολοφονήθηκαν στο Κέλμνο ήταν χιλιάδες Ρομά (Τσιγγάνοι), καθώς και πολλές εκατοντάδες Πολωνοί και Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου. Δεκάδες Εβραίοι κρατούμενοι υποχρεώνονταν να μεταφέρουν τα πτώματα από τους κινητούς θαλάμους αερίων στους ομαδικούς τάφους. Επειδή οι τάφοι αυτοί σύντομα γέμισαν και η δυσωδία από τα πτώματα σε αποσύνθεση άρχισε να γίνεται αισθητή στα γύρω χωριά, το καλοκαίρι του 1942 τα SS και η αστυνομία διέταξαν οι σοροί να καίγονται σε υπαίθρια κρεματόρια που τροφοδοτούνταν με την ξυλεία σιδηροδρομικών γραμμών. Κατά περιόδους, τα SS και αξιωματικοί της αστυνομίας δολοφονούσαν αυτούς τους εξαναγκασμένους εργάτες και τους αντικαθιστούσαν με νεοαφιχθέντες.

Τα SS και η αστυνομία επιδίδονταν σε δολοφονίες στο Κέλμνο έως το Μάρτιο του 1943 και ξανά για μια σύντομη περίοδο από τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο του 1944 για να επιταχυνθεί η εκκαθάριση του γκέτο της Λοτζ. Το Σεπτέμβριο του 1944 ανάγκασαν μια ομάδα Εβραίων κρατουμένων να εκταφιάσουν και να αποτεφρώσουν τα εναπομείντα πτώματα από τους ομαδικούς τάφους προκειμένου να εξαφανίσουν κάθε ίχνος της μαζικής δολοφονίας. Τα SS και η αστυνομία πυροβόλησαν και σκότωσαν περίπου τους μισούς από τους 80 άνδρες αυτού του αποσπάσματος μόλις ολοκλήρωσαν τη δουλειά τους. Οι Γερμανοί εγκατέλειψαν το στρατόπεδο εξόντωσης Κέλμνο στις 17 Ιανουαρίου 17 1945, καθώς ο σοβιετικός στρατός πλησίαζε.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.

Γλωσσάριο