Theme: Τι το κατέστησε εφικτό;

Πώς συνέβαλαν Γερμανοί επαγγελματίες και πολιτικοί ηγέτες στη δίωξη των Εβραίων και άλλων ομάδων;

Πόσο εμπλεκόμενοι στο Ολοκαύτωμα ήταν οι Γερμανοί επαγγελματίες και πολιτικοί ηγέτες; Ποια κίνητρα και ποιες πιέσεις οδήγησαν σε ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών; Ποιο ήταν στην πραγματικότητα το φάσμα της συμπεριφοράς, από τη συμμόρφωση έως τη διάπραξη;

Διερευνήστε αυτό το ερώτημα για να κατανοήσετε σε βάθος το πώς και γιατί συνέβη το Ολοκαύτωμα.

Για γενικές πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα, μπορείτε να ανατρέξετε σε σχετικά άρθρα.

Ο ρόλος των επαγγελματιών

Οι διώξεις των Εβραίων και άλλων ομάδων δεν ήταν αποκλειστικά αποτέλεσμα μέτρων που εφαρμόστηκαν από τον Αδόλφο Χίτλερ και άλλους φανατικούς Ναζί. Οι ναζιστές ηγέτες χρειάζονταν την έμπρακτη βοήθεια ή τη συνεργασία επαγγελματιών που εργάζονταν σε διάφορους τομείς, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις δεν ήταν Ναζί εκ πεποιθήσεως. Αυτοί οι επαγγελματίες μπορεί να ήταν από δημόσιοι υπάλληλοι, δικηγόροι, γιατροί, δάσκαλοι, αστυνομικοί, στρατιωτικοί, επιχειρηματικές ελίτ, έως και εκκλησιαστικοί ηγέτες. 

Αφίσα μποϊκοτάζ. Βερολίνο, Γερμανία, 1η Απριλίου 1933.

Για να είχε κινητοποιηθεί η αντιπολίτευση, θα έπρεπε να είχε αναγνωρίσει τους κινδύνους του ναζισμού ήδη από την άνοδο των Ναζί στην εξουσία και τα πρώτα στάδια της ναζιστικής κυριαρχίας, πριν κατορθώσουν να καταλύσουν τη δημοκρατία και να εδραιώσουν την ολοκληρωτική εξουσία τους στη Γερμανία. Αυτό όμως δεν συνέβη. Υπήρξε μια επικάλυψη κοινών αξιών με τους Ναζί και τις αντισημιτικές προκαταλήψεις τους, με συνέπεια τα δικαιώματα και η προστασία των Εβραίων να μην αποτελέσουν ποτέ αρκετά σημαντική προτεραιότητα για τους επαγγελματίες και άλλους πολιτικούς ηγέτες, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν κάνει τη διαφορά.

Πώς συμμορφώθηκαν;

Οι τρόποι με τους οποίους συμμορφώθηκαν συγκεκριμένα επαγγέλματα, τομείς και επιχειρήσεις ποικίλλουν.

  • Οι δημόσιοι υπάλληλοι, από κρατικούς αξιωματούχους έως δικαστές, βοήθησαν στη σύνταξη, την εφαρμογή και την επιβολή νόμων που αποσκοπούσαν στη στέρηση των δικαιωμάτων, των μέσων διαβίωσης και των περιουσιακών στοιχείων των Εβραίων.
  • Δικηγόροι, νομικοί, γιατροί και καθηγητές πανεπιστημίου συμμετείχαν ενεργά ή δεν διαφώνησαν με την εκδίωξη των Εβραίων από τους τομείς τους και συνεργάστηκαν με άλλους τρόπους με το ναζιστικό καθεστώς για την εφαρμογή φυλετικών πολιτικών.
  • Η αστυνομία και ο στρατός έπαιξαν ζωτικό ρόλο στην εδραίωση της ναζιστικής εξουσίας και τις διώξεις και μαζικές δολοφονίες Εβραίων και άλλων ομάδων.
  • Οι διοικήσεις τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών και άλλων εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων συμμετείχαν στους διωγμούς των Εβραίων. Διαδραμάτισαν ρόλο στην «αριανοποίηση» της γερμανικής οικονομίας, στην απαλλοτρίωση των εβραϊκών περιουσιών και στην εκμετάλλευση της καταναγκαστικής εργασίας κατά τη διάρκεια του πολέμου.
  • Και οι εκκλησιαστικοί ηγέτες σιώπησαν μπροστά στον διωγμό των Εβραίων. 

Γιατί συμμορφώθηκαν;

Οι λόγοι για τη συμμόρφωση διέφεραν αναλόγως επαγγέλματος, τομέα και επιχείρησης.

Ο κοινός παρανομαστής ήταν κάποιες κοινές πεποιθήσεις με τους Ναζί, η άσκηση πιέσεων για συμμόρφωση και υποταγή στην εξουσία και οι ανησυχίες του κάθε ατόμου για την επαγγελματική του εξέλιξη, την επιχείρησή του ή τον οργανισμό του.

Άλλοι παράγοντες ήταν η ευκολία με την οποία οι εμπειρογνώμονες και οι θεσμοί μπορούσαν να συνεργαστούν και να γίνουν συνένοχοι σε μαζικά εγκλήματα, και οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους τα άτομα αυτά μπορούσαν να διαχωρίσουν τους επαγγελματικούς τους ρόλους από τις προσωπικές τους πεποιθήσεις και πιστεύω. 

Υπήρχαν επίσης διάφοροι βαθμοί προκατάληψης κατά των Εβραίων. Εξαιτίας αυτής της προκατάληψης, τα δικαιώματα και η προστασία των Εβραίων δεν αποτέλεσαν ποτέ αρκετά σημαντική προτεραιότητα για τους επαγγελματίες και άλλους πολιτικούς ηγέτες, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν κάνει τη διαφορά.

Ερωτήσεις κρίσης

  • Ερευνήστε την ευαισθητοποίηση των πολιτών όλων των επαγγελμάτων απέναντι στη συστηματική φύση των διώξεων και της εξόντωσης των Εβραίων. Πώς θα ξεκινούσατε να ερευνάτε αυτό το ερώτημα;

  • Αναλογιστείτε το γράφημα που απεικονίζει τους Νόμους της Νυρεμβέργης. Ποια επαγγέλματα έπαιξαν ρόλο στη δημιουργία του;

  • Εξετάστε τον ρόλο των στρατιωτικών και των αστυνομικών. Πώς θα μπορούσαν να δοκιμαστούν οι όρκοι και οι παραδοσιακές τους ευθύνες σε περιόδους κοινωνικής αναταραχής; Ισχύει αυτό το ερώτημα για άλλα επαγγέλματα;

  • Πώς η γνώση των γεγονότων που διαδραματίστηκαν στη Γερμανία και την Ευρώπη πριν έρθουν στην εξουσία οι Ναζί μπορεί να βοηθήσει τους πολίτες σήμερα να αντιδράσουν στις απειλές γενοκτονίας και μαζικής θηριωδίας;

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.