Πώς συνέβαλε η κοινή θεμελιώδης ιδέα της ευγονικής στην ανάπτυξη του ρατσισμού στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες;

Ιστορία

Τόσο στη ναζιστική Γερμανία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες την ίδια περίοδο, ο ρατσισμός είχε βαθιές ιστορικές ρίζες. Η εχθρότητα προς τους Εβραίους και τους έγχρωμους ανθρώπους είχε από καιρό δικαιολογηθεί με διάφορα προσχηματικά επιχειρήματα. Μεταξύ αυτών ήταν οι θρησκευτικές προκαταλήψεις και οι οικονομικές ιδέες που συνδέονταν με τη δουλεία και την αποικιοκρατία. Αυτό που ήταν καινούριο στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν η χρήση της επιστήμης ή φαινομενικά επιστημονικών ιδεών για τον εξορθολογισμό του ρατσισμού και των νέων, φυλετικών μορφών του αντισημιτισμού. Για παράδειγμα, το κίνημα της ευγονικής επηρέασε αυτή την εποχή. Οι χαλκευμένες «επιστημονικές» ιδέες σχετικά με τη φυλή περιελάμβαναν πεποιθήσεις ότι:

• οι ανθρώπινοι πληθυσμοί μπορούν να χωριστούν σε διακριτές βιολογικές ομάδες που ονομάζονται «φυλές», 
• αυτές οι «φυλές» μπορούν να καταταχθούν ιεραρχικά.

Ήταν μια εποχή «επιστημονικού ρατσισμού». Μερικοί από τους πιο εξέχοντες επιστήμονες και διανοούμενους νομιμοποίησαν αυτές τις ιδέες. Οι επιστήμονες σήμερα έχουν απορρίψει συντριπτικά τέτοιες πεποιθήσεις.

Ο «επιστημονικός ρατσισμός» αντανακλούσε αλλά και δικαιολογούσε τον ιμπεριαλισμό στο απόγειό του. Ο ιμπεριαλισμός ήταν η προσπάθεια πολλών δυτικών χωρών να επεκτείνουν την οικονομία και τη δύναμή τους διεκδικώντας αποικίες και εδάφη σε όλο τον κόσμο. Για να νομιμοποιήσουν αυτές τις προσπάθειες, οι ηγέτες και πολλοί πολίτες των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων προώθησαν θεωρίες περί ανωτερότητας και «λευκής υπεροχής» έναντι των έγχρωμων λαών -όπως οι Ασιάτες και οι Αφρικανοί- που ζούσαν υπό αποικιακή κυριαρχία. Η Γερμανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών.

Οι υποστηρικτές της λευκής υπεροχής βασίστηκαν σε ιδέες που είναι γνωστές ως «κοινωνικός δαρβινισμός». Για να υπηρετήσουν τις πεποιθήσεις τους, υιοθέτησαν έννοιες που ο Κάρολος Δαρβίνος και άλλοι επιστήμονες εφάρμοσαν στα φυτά και τα ζώα. Η «επιβίωση του ισχυρότερου» χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει μια σειρά από ρατσιστικές πεποιθήσεις. Εφαρμόστηκε στον ιμπεριαλισμό, τον καπιταλισμό της ελεύθερης οικονομίας (laissez-faire), τον ρατσισμό και την ψευδοεπιστήμη της ευγονικής. 

Η ευγονική εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Μεγάλη Βρετανία στα τέλη του 19ου αιώνα. Επιδίωξη των υποστηρικτών της ήταν η αύξηση του ποσοστού γεννήσεων για λευκούς με «καλά» γενετικά χαρακτηριστικά. Προσπάθησαν επίσης να περιορίσουν την αναπαραγωγή ατόμων που θεωρούνταν κληρονομικά «ελαττωματικά» ή «κατώτερα». Στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι ευγονιστές επιδίωξαν την αναγκαστική στείρωση των γενετικά «ακατάλληλων» ατόμων. Θεωρούσαν ένα άτομο «ακατάλληλο» εάν είχε ψυχικές ασθένειες ή αναπηρίες που θεωρούνταν κληρονομικές. 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες

Οι ευγονιστές επηρέασαν αρκετούς τομείς της αμερικανικής κοινωνίας. Ορισμένες πολιτείες ψήφισαν νόμους στείρωσης. Οι ευγονιστές υποστήριξαν επίσης τους περιορισμούς στη μετανάστευση. Οι εθνικές ποσοστώσεις, για παράδειγμα, αποσκοπούσαν στη μείωση του αριθμού των Καθολικών και Εβραίων μεταναστών, στον αποκλεισμό εισόδου των Ασιατών και στην παρεμπόδιση των Μεξικανών οικονομικών μεταναστών στο να αποκτήσουν την αμερικανική ιθαγένεια και να γίνουν πολίτες των ΗΠΑ. Στόχος των ποσοστώσεων ήταν να διασφαλιστεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παρέμεναν μια, κατά κύριο λόγο, λευκή, αγγλοσαξονική, προτεσταντική κοινωνία. Οι υποστηρικτές του φυλετικού διαχωρισμού χρησιμοποίησαν επίσης την ευγονική για να δικαιολογήσουν τις διακρίσεις σε βάρος των Αφροαμερικανών και άλλων έγχρωμων ατόμων. Για παράδειγμα, χρησιμοποίησαν ευγονικούς ισχυρισμούς για να δικαιολογήσουν τις απαγορεύσεις στους «φυλετικά μικτούς» γάμους. Υποστήριζαν ότι αυτοί οι γάμοι παρήγαγαν βιολογικά κατώτερους απογόνους.  

Γερμανία

Τη δεκαετία του 1920, η Γερμανία είχε μια δημοκρατική κυβέρνηση. Οι εθνικές προτάσεις για ευγονική στείρωση είχαν ελάχιστη πολιτική στήριξη. Οι Καθολικοί εναντιώνονταν σε κάθε παρέμβαση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή και οι φιλελεύθεροι στηλίτευαν την καταπάτηση των ατομικών δικαιωμάτων. Παρόλα αυτά, ακραίοι εθνικιστές προωθούσαν την ιδέα της ανωτερότητας της «σκανδιναβικής» φυλής. Προειδοποίησαν για τους βιολογικούς κινδύνους από την «ανάμειξη» των ευρωπαϊκών φυλών με μη ευρωπαϊκές «φυλές» και «υποφυλές». Μεταξύ αυτών, μερικοί επιστήμονες ταξινομούσαν τους Εβραίους ως «υποφυλή». 

Το Ναζιστικό Κόμμα ιδρύθηκε το 1920 και η ιδεολογία του βασίστηκε σε αυτές τις ρατσιστικές, ιμπεριαλιστικές και ευγονικές ιδέες. Η «επιστήμη» χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει τις ναζιστικές πεποιθήσεις που ήταν εμποτισμένες με τον κοινωνικό δαρβινισμό στην πιο ακραία μορφή του.

Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός εξακολουθούν να υπάρχουν

Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός εξακολουθούν να υπάρχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και αλλού, παρά το γεγονός ότι η σύγχρονη επιστήμη έχει απορρίψει εντελώς τις αντιλήψεις του 20ου αιώνα περί βιολογικά καθορισμένων και διακριτών «φυλών».

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, η ευγονική απαξιώθηκε για διάφορους λόγους. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στη γενοκτονία και άλλα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομα της ναζιστικής φυλετικής ιδεολογίας. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η ευγονική απαξιώθηκε ήταν η πιο προηγμένη επιστημονική κατανόηση της ανθρώπινης γενετικής. Η έρευνα κατέδειξε ότι δεν υπάρχουν ξεχωριστές γενετικές δεξαμενές ως δείκτες «φυλής». Σε όλους τους ανθρώπους, το DNA είναι περίπου 99,9% το ίδιο. Επιπλέον, η έρευνα κατέδειξε ότι όλοι οι ανθρώπινοι πληθυσμοί μπορούν να εντοπίσουν τις γενετικές τους ρίζες σε κοινές προελεύσεις στην Ανατολική Αφρική. 

Σήμερα, οι επιστήμονες συναινούν στο ότι η «φυλή» δεν είναι μια γενετική ή βιολογική έννοια. Αντίθετα, η «φυλή» είναι μια πολιτιστική και κοινωνική έννοια που ποικίλλει ανάλογα με τον χρόνο, τον τόπο και τις συνθήκες — ένα ανθρώπινο εφεύρημα. 

Με την πάροδο της ιστορίας, παρά το γεγονός ότι το σκεπτικό έχει αλλάξει, το στοχευμένο μίσος κατά συγκεκριμένων ομάδων συνεχίζει να υφίσταται. Ανεξάρτητα από το σκεπτικό, η στοχοποίηση ατόμων με βάση το χρώμα του δέρματος, τη θρησκεία, την εθνοτική καταγωγή ή την εθνικότητα εξακολουθεί να οδηγεί σε διακρίσεις, διώξεις και βία, συμπεριλαμβανομένων μαζικών θηριωδιών και γενοκτονιών.