Nursing staff at the Hadamar "euthanasia" facility

Rola lekarzy i pielęgniarek

Prześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Adolfa Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Obywatele ówczesnych Niemiec wykonujący zawody medyczne odegrali kluczową rolę w kształtowaniu i wprowadzaniu w życie wielu polityk nazistowskich. Znaczna liczba lekarzy i pielęgniarek wspierała reżim, a wielu z nich stało się współwinnymi nazistowskich zbrodni.

Tradycyjna praca medyczna lekarzy i pielęgniarek często stała w sprzeczności z polityką nazistowskiego reżimu. Niemniej niemieccy pracownicy służby zdrowia stali się ważnym elementem wspierającym nazizm. Nauki medyczne wpłynęły na rozwój ideologii nazistowskiej. Ponadto wiele lekarzy i pielęgniarek zaangażowało się w zbrodnie reżimu.

Lekarze

Przed dojściem nazistów do władzy w 1933 r. niemieccy lekarze należeli do najlepiej wykształconych i najbardziej cenionych na świecie. Wielu niemieckich lekarzy wierzyło wówczas w „higienę rasową” lub eugenikę. Naziści z entuzjazmem przyjęli te idee.

Blisko połowa niemieckich lekarzy została członkami partii nazistowskiej i jej organizacji w latach 1933–1945. Niektórzy niemieccy lekarze z zadowoleniem zaakceptowali nazistowski reżim, ponieważ wspierał on ich przekonania o „higienie rasowej”. Inni z kolei wsparli go, aby skorzystać z możliwości rozwoju swojej kariery. Wielu lekarzy aktywnie lub biernie skorzystało na zwolnieniu przez reżim swoich żydowskich kolegów i „aryzacji” ich zawodu.

Niemieccy lekarze i naukowcy medyczni pomogli ukształtować prawa rasowe nazistowskich Niemiec. Duża część z nich brała udział nazistowskich zbrodniach. Reżim nazistowski wykorzystywał badania medyczne do kształtowania definicji rasowych i racjonalizowania swojej polityki dyskryminacyjnej. Wielu lekarzy brało udział w przymusowych sterylizacjach, eksperymentach na ludziach lub „eutanazji” osób z niepełnosprawnościami umysłowymi i fizycznymi.

Pielęgniarki

Chrześcijańskie stowarzyszenia pielęgniarek zdominowały niemieckie pielęgniarstwo, gdy naziści doszli do władzy w 1933 r. W tamtym czasie pielęgniarstwo było powszechnie uważane bardziej za duchowe powołanie lub służbę publiczną niż karierę zawodową. Reżim nazistowski przeprowadził reorganizację niemieckich stowarzyszeń zawodowych pielęgniarek. Zakazano przyjmowania żydowskich pielęgniarek i ograniczono członkostwo do politycznie wiarygodnych „Aryjczyków”. Nazistowska propaganda promowała ideę, że pielęgniarstwo jest patriotyczną służbą państwu. Nazistowskie stowarzyszenia pielęgniarek promowały wartości militarystycznego obowiązku i posłuszeństwa. Szkoły pielęgniarskie zaczęły indoktrynować studentki ideologią nazistowską poprzez zajęcia na temat rasy i eugeniki.

Wiele pielęgniarek, które nie zawsze popierały nazistowski reżim, nadal realizowało jego dyskryminującą i morderczą politykę w trakcie swojej codziennej pracy. Pielęgniarki, które miały częstszy i bardziej bezpośredni kontakt z pacjentami niż lekarze, niejednokrotnie były tymi, które faktycznie stosowały politykę medyczną reżimu. Odgrywały one kluczową rolę w prowadzonym przez reżim programie „eutanazji”. W ramach programu zamordowano mniej więcej 250 000 dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością umysłową i fizyczną. Zabito ich przez zagłodzenie, śmiertelny zastrzyk lub zagazowanie.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.

Słownik terminów