Theme: Reakcje

Jaka była reakcja rządu Stanów Zjednoczonych i narodu amerykańskiego na nazizm?

Rozważania na temat amerykańskich reakcji na nazizm w latach 30. i 40. XX wieku nasuwają pytania o odpowiedzialność za interwencję w odpowiedzi na prześladowania lub ludobójstwo w innym kraju. Gdy tylko Hitler przejął władzę w 1933 r., Amerykanie uzyskali dostęp do informacji o prześladowaniu Żydów i innych grup przez nazistowskie Niemcy. Choć niektórzy Amerykanie protestowali przeciwko nazizmowi, w Stanach Zjednoczonych nie podjęto trwałego, ogólnonarodowego wysiłku, by sprzeciwić się takiemu traktowaniu Żydów przez nazistów. Nawet po przystąpieniu USA do II wojny światowej rząd nie uczynił ratowania Żydów głównym celem wojennym.

Zapoznaj się z tym tematem, aby poznać czynniki i naciski, które wpłynęły na reakcje Ameryki na nazizm.

Tło historyczne dotyczące tej dyskusji znajdziecie w artykułach związanych z tematem.

Adolf Hitler przemawia na wiecu SAGdy tylko Hitler przejął władzę w 1933 r., Amerykanie uzyskali dostęp do informacji o prześladowaniu Żydów przez nazistowskie Niemcy. Choć niektórzy Amerykanie protestowali przeciwko nazizmowi, w Stanach Zjednoczonych nie podjęto trwałego, ogólnonarodowego wysiłku, by sprzeciwić się takiemu traktowaniu Żydów przez nazistów. Na stopień gotowości Amerykanów do pomocy żydowskim uchodźcom z Europy wpływ miał Wielki Kryzys w połączeniu z zobowiązaniem do neutralności i głęboko zakorzenionymi uprzedzeniami wobec imigrantów. Chociaż Stany Zjednoczone wydały w tym okresie znacznie mniej wiz niż było to możliwe, przyjęły więcej uchodźców uciekających z Europy niż jakikolwiek inny naród. Ponadto poszczególne osoby i prywatne agencje humanitarne podejmowały wysiłki, by pomóc uchodźcom.

Kiedy Stany Zjednoczone przystąpiły do II wojny światowej w 1941 r., rząd amerykański nadał priorytet obronie demokracji. Choć celem wojennym rządu nie było ratowanie Żydów, wiosną 1945 r. siły alianckie, w tym miliony Amerykanów służących w wojsku, zakończyły Holokaust, pokonując militarnie nazistowskie Niemcy i ich sojuszników z Państw Osi.

Stany Zjednoczone w latach 20. XX wieku

Od zakończenia I wojny światowej w 1918 r. do końca lat 20. XX wieku Stany Zjednoczone stawały się coraz bardziej izolacjonistycznym narodem. Trzymały się z dala od spraw politycznych innych krajów. Rząd zmniejszył liczebność wojska i zobowiązał się do prowadzenia polityki neutralności. Kongres Stanów Zjednoczonych głosował przeciwko przystąpieniu do Ligi Narodów, sygnalizując niechęć do zbytniego angażowania się Stanów Zjednoczonych w sprawy międzynarodowe.

W 1924 r. Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił nowe prawa imigracyjne. Ustawy te określały limity rocznej imigracji do Stanów Zjednoczonych. System kwot, zorganizowany według kraju pochodzenia, dawał pierwszeństwo imigrantom z północnej i zachodniej Europy. Imigranci z Europy Południowej i Wschodniej, gdzie mieszkała większość europejskich Żydów, byli w gorszej sytuacji. Przepisy te opierały się częściowo na szeroko akceptowanych teoriach „eugeniki” i przekonaniach o hierarchii grup rasowych i narodowych. Stany Zjednoczone nie miały w tym okresie merytorycznej polityki wobec uchodźców. Uciekający przed prześladowaniami byli poddawani tym samym procedurom, co inni imigranci.

Rasizm i antysemityzm były w Stanach Zjednoczonych wówczas powszechne. Segregacja była często egzekwowana przez prawo, zwyczaje i przemoc. Przepisy ograniczające imigrację zarówno zależały od tego klimatu uprzedzeń, jak i go pogłębiały, promując „modelowego” Amerykanina jako białego protestanta.

W 1929 r. nastąpił krach na giełdzie i w Stanach Zjednoczonych rozpoczął się Wielki Kryzys. Jego skutki szybko rozprzestrzeniły się na resztę świata. Cztery lata później 25% wszystkich pracowników (około 13 milionów Amerykanów) nadal pozostawało bez pracy. Wielu Amerykanów straciło swoje oszczędności, domy i dobytek. Za rządów prezydenta Herberta Hoovera (1929–1933) imigracja drastycznie spadła. Wielu Amerykanów wierzyło, że imigranci będą konkurować o bardzo ograniczone możliwości zatrudnienia. Spustoszenie gospodarcze sprawiło, że wielu Amerykanów zaczęło działać w swoim najbliższym otoczeniu, skupiając się na odbudowie swoich rodzin i społeczności, a nie na sprawach międzynarodowych.

Reakcja Amerykanów na prześladowanie Żydów przez nazistowskie Niemcy

Gdy Adolf Hitler został kanclerzem Niemiec w styczniu 1933 r., nowy nazistowski rząd natychmiast zaczął wprowadzać w całym kraju restrykcyjne przepisy antysemickie. Amerykańskie gazety szeroko informowały o prześladowaniu Żydów przez nazistowskie Niemcy przez całe lata 30. XX wieku. Wiosną 1933 r. Amerykanie w dużych miastach uczestniczyli w antynazistowskich wiecach i marszach. Tysiące osób w całym kraju podpisywało petycje na znak protestu przeciwko nazistowskim atakom na Żydów. Różne organizacje żydowskie i związki zawodowe próbowały przekonać Amerykanów do bojkotu towarów produkowanych w Niemczech. Ponadto w niektórych obszarach amerykańskiej opinii publicznej debatowano nad tym, czy zbojkotować Letnie Igrzyska Olimpijskie w Berlinie w 1936 roku. Akt terroru wobec Żydów w Niemczech znany jako Noc Kryształowa (Kristallnacht) w listopadzie 1938 r., o którym pisano na pierwszych stronach gazet w większości Stanów Zjednoczonych przez mniej więcej trzy tygodnie, został powszechnie potępiony.

Wysiłki te jednak nie doprowadziły nigdy do powstania trwałego, powszechnego ruchu antynazistowskiego w Stanach Zjednoczonych. Choć zdecydowana większość Amerykanów była świadoma i nie pochwalała nazizmu, wielu z nich uważało, że aktywna interwencja w traktowanie przez Niemcy własnych obywateli nie jest rolą rządu USA.

Kryzys uchodźczy

Po aneksji Austrii przez Niemcy (Anschluss) w marcu 1938 r. setki tysięcy Żydów dołączyło do i tak już długiej listy oczekujących na wizy imigracyjne do Stanów Zjednoczonych. Amerykański proces imigracyjny był skomplikowany i biurokratyczny. Wymagał od wnioskodawców złożenia obszernych dokumentów, z których część była droga i trudna do zdobycia. Żydzi, którzy chcieli wyemigrować do Stanów Zjednoczonych, musieli konkurować o z góry ustaloną liczbę wiz i możliwości podróży, które stały się bardziej ograniczone i kosztowne po rozpoczęciu wojny. Większość nie była w stanie uzyskać wiz, ponieważ system kwot ograniczał liczbę imigrantów, którzy mogli wjechać do USA w danym roku. Do 1939 r. ponad 300 000 osób znajdowało się na liście oczekujących na amerykańską wizę imigracyjną z Niemiec – przy założeniu, że wszystkie dostępne wizy zostaną wydane, oczekiwanie to miało trwać ponad 10 lat.

Pomimo wielu wewnętrznych debat ani administracja prezydenta Franklina D. Roosevelta, ani Kongres Stanów Zjednoczonych nie dostosowały prawa imigracyjnego, aby pomóc setkom tysięcy uchodźców próbujących uciec z Europy. Wręcz przeciwnie, w tym okresie w Kongresie pojawiło się wiele propozycji dalszego ograniczenia imigracji, a nie otwarcia granic.

Do 1938 r. Amerykanie byli świadomi kryzysu uchodźczego spowodowanego prześladowaniem Żydów przez nazistowskie Niemcy i niemiecką ekspansją terytorialną w Europie. Tysiące Amerykanów podpisało oświadczenia o sponsorowaniu uchodźców, którzy próbowali wyemigrować do Stanów Zjednoczonych, lub przekazało pieniądze na rzecz organizacji charytatywnych. Przepełnieni współczuciem dziennikarze, osoby znane i rzecznicy, tacy jak Dorothy Thompson i Eleanor Roosevelt, próbowali edukować Amerykanów o pozytywnym wkładzie imigrantów i uchodźców w Amerykę. 

Wiele prywatnych agencji – niektóre żydowskie, inne nieżydowskie, niektóre o długiej tradycji, inne nowe – pełniło w imieniu uchodźców ważną rolę przywódczą. Agencje te pomagały uchodźcom odnaleźć się w skomplikowanym procesie imigracyjnym. W ramach swoich działań wyjaśniały formalności, szukały sponsorów finansowych i kupowały bilety na statki. Pomagały również w amerykanizacji, zatrudnieniu i zakwaterowaniu uchodźców, którzy mieli szczęście dostać się do Stanów Zjednoczonych. Organizacje żydowskie i nieżydowskie dostarczały również żywność, ubrania i lekarstwa dla tych, którzy nadal przebywali w Europie. Wysiłki te, w połączeniu ze znaczącymi, choć ograniczonymi działaniami rządu, pomogły co najmniej 111 000 żydowskich uchodźców dotrzeć do Stanów Zjednoczonych w latach 1938–1941.  

Mimo to antysemityzm rozpowszechniał się w Stanach Zjednoczonych przez całe lata 30. XX wieku. Większość Amerykanów nie popierała złagodzenia restrykcyjnych przepisów imigracyjnych w celu zapewnienia pomocy setkom tysięcy Żydów próbujących uciec z Europy. W przypadku większości osób współczucie nie przekładało się na działania na rzecz pomocy ofiarom nazizmu. Po klęsce Francji w 1940 r. Amerykanie zaczęli się jeszcze bardziej obawiać, że imigranci, w tym żydowscy uchodźcy, stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego. Każda osoba wjeżdżająca do Stanów Zjednoczonych była postrzegana jako potencjalny nazistowski szpieg, dlatego urzędnicy Departamentu Stanu USA zdecydowali się odrzucić wszystkie wnioski o wizy osób, które ich zdaniem mogły stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa.

Muzeum szacuje, że w latach 1933–1945 do Stanów Zjednoczonych wyemigrowało od 180 000 do 225 000 uchodźców uciekających przed nazistowskimi prześladowaniami. Mimo że Stany Zjednoczone przyjęły więcej uchodźców niż jakikolwiek inny kraj, tysiące innych osób mogłyby otrzymać amerykańskie wizy imigracyjne, gdyby w tym okresie wypełniano lub rozszerzono limity.  

Reakcja w czasie wojny

Niemiecka parada wojskowa w Warszawie

Po rozpoczęciu II wojny światowej we wrześniu 1939 r. większość Amerykanów miała nadzieję, że Stany Zjednoczone pozostaną neutralne. Wielu wciąż uważało, że interwencja USA w I wojnie światowej w 1917 r. była błędem i że poświęcenia, jakich wymaga się od Amerykanów w czasie wojny, nie są tego warte. W ciągu następnych dwóch lat, w trakcie narodowej debaty na temat wyboru między izolacją a interwencją, rząd i naród amerykański powoli zaczęli popierać mocarstwa alianckie. Jednak Stany Zjednoczone nie przystąpiły do wojny, dopóki nie zostały bezpośrednio zaatakowane.

Po zbombardowaniu Pearl Harbor przez Japonię 7 grudnia 1941 r. Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Japonii i przystąpiły do II wojny światowej. Nazistowskie Niemcy wypowiedziały wojnę Stanom Zjednoczonym 11 grudnia 1941 r. W 1941 r. wojsko amerykańskie nie było przygotowane do walki w globalnej wojnie. Przez większość 1942 r. amerykańska marynarka wojenna walczyła na Pacyfiku, podczas gdy wojska lądowe szkoliły się do walki w Afryce Północnej i Europie. W listopadzie 1942 r. Departament Stanu potwierdził, że nazistowskie Niemcy planują wymordować wszystkich Żydów w Europie. Zaledwie kilka tygodni po inwazji aliantów na Afrykę Północną 8 listopada 1942 r. Amerykanie otworzyli gazety i po raz pierwszy przeczytali o planie nazistowskich Niemiec. Większość wyobrażała sobie walkę z nazizmem jako wojnę o zachowanie demokracji. Ratowanie Żydów nie było dla Stanów Zjednoczonych priorytetem ani celem wojennym.

W imieniu europejskich Żydów wypowiadała się niewielka mniejszość. Gdy w 1943 r. do Amerykanów docierało coraz więcej informacji o mordowaniu Żydów, niektóre organizacje, jak Nadzwyczajny Komitet na Rzecz Ocalenia Żydów w Europie Petera Bergsona, organizowały wiece i marsze oraz umieszczały całostronicowe ogłoszenia w gazetach, wzywając administrację Roosevelta do opracowania planu ratunkowego. W ogłoszeniach tych informowano Amerykanów, że reżim nazistowski i jego kolaboranci zamordowali już ponad dwa miliony Żydów (historycy szacują obecnie, że do końca 1943 r. zamordowano ponad pięć milionów Żydów).

W styczniu 1944 r. pracownicy Departamentu Skarbu USA odkryli, że Departament Stanu opóźniał dotarcie pomocy humanitarnej do Europy i blokował dotarcie informacji o mordowaniu Żydów do narodu amerykańskiego. Ci pracownicy Departamentu Skarbu przekonali prezydenta Roosevelta do utworzenia Rady do spraw Uchodźców Wojennych. Zadaniem Rady do spraw Uchodźców Wojennych było realizowanie planów pomocy i ratunku, o ile plany te nie utrudniały działań wojennych. Radzie udało się otworzyć obóz dla uchodźców w Oswego w stanie Nowy Jork. Rada wysłała też szwedzkiego biznesmena Raoula Wallenberga do Budapesztu, by zapewniał tam Żydom ochronę. Ostatecznie Rada uratowała dziesiątki tysięcy ludzi i pomogła setkom tysięcy innych w ostatnim półtora roku wojny.

Holokaust zakończył się wiosną 1945 r., gdy siły alianckie, w tym miliony Amerykanów służących w armii, pokonały nazistowskie Niemcy i ich sojuszników z Państw Osi oraz wyzwoliły wciąż istniejące obozy koncentracyjne.

Powojenna reakcja USA

W pierwszych miesiącach po zakończeniu wojny alianckie dowództwo wojskowe otworzyło obozy dla przesiedleńców (tzw. obozy DP od displaced person – osoba przesiedlona; dipis), gdzie umieszczono miliony cywilów wysiedlonych w wyniku wojny, w tym nowo wyzwolonych ocalałych Żydów i robotników przymusowych. Latem 1945 r. prezydent Harry S. Truman wysłał do Europy Earla Harrisona, amerykańskiego prawnika, aby odwiedził niektóre obozy DP. Harrison złożył niepokojący raport o warunkach panujących w tych obozach. Powiedział prezydentowi Trumanowi: „Wygląda na to, że traktujemy Żydów tak, jak traktowali ich naziści, z wyjątkiem tego, że ich nie eksterminujemy”. Raport Harrisona doprowadził do poprawy w administracji tych obozów. Przesiedlenie uchodźców nie było ani szybkie, ani łatwe. Niektóre obozy DP pozostały otwarte aż do lat 50. XX wieku.

W następstwie wojny siły alianckie przeprowadziły również procesy o zbrodnie wojenne, próbując postawić przed sądem sprawców zbrodni nazistowskich Niemiec. W niektórych przypadkach Stany Zjednoczone były jednak skłonne przeoczyć współpracę poszczególnych osób z reżimem nazistowskim, jeśli mogły one dostarczyć wiedzy naukowej lub doniesień radzieckiego wywiadu rządowi USA, który rozpoczynał zimną wojnę.

Stany Zjednoczone nie od razu otworzyły swoje granice dla ocalałych z Holokaustu. Ustawa z 1948 r. o osobach przesiedlonym ostatecznie umożliwiła wjazd do Stanów Zjednoczonych około 400 000 przesiedleńcom, choć większość z nich nie była Żydami. Muzeum szacuje, że w latach 1945–1952 do Stanów Zjednoczonych wyemigrowało około 80 000 ocalałych Żydów.

Pytania kreatywne

  • Jakie były główne przyczyny oporu USA wobec imigracji i niesienia pomocy przed 1939 rokiem? Czy czynniki te uległy zmianie podczas II wojny światowej?

  • Jak naciski i pobudki wewnątrz i z zagranicy wpływają w Twoim kraju na poparcie lub opór wobec imigracji, w tym ratowanie uchodźców?

  • W jaki sposób wiedza o wydarzeniach w Niemczech i Europie przed dojściem nazistów do władzy może współcześnie pomóc obywatelom w reagowaniu na zagrożenia ludobójstwem i masowymi aktami okrucieństwa?

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.