Wannsee Konferansı ve "Nihai Çözüm"
20 Ocak 1942’de, Nazi partisi ve Alman hükümetinden üst düzey on beş lider önemli bir toplantı için bir araya geldi. Berlin’in zengin bir bölgesinde, Wannsee olarak bilinen gölün kenarındaki bir villada toplandılar. Toplantı, işbirliği yapması gerekli olan Dışişleri ve Adalet Bakanlığı sekreterleri dâhil, SS dışındaki belli başlı hükümet liderleriyle "Avrupa’daki Yahudi sorunu ile ilgili Nihai Çözüm"ü görüşmek üzere SS lideri Heinrich Himmler'in başyardımcısı Reinhard Heydrich tarafından düzenlenmişti.
"Nihai Çözüm", tüm Avrupa Yahudilerine yönelik kasıtlı ve özenle planlanan, yok etme ya da soykırım hareketine Nazilerin verdiği kod adıydı. Naziler toplu katliam politikalarını dünyanın geri kalanından gizlemek için "Nihai Çözüm" gibi muğlâk bir ifade kullanıyordu. Aslında Wannsee toplantısına katılanlar öldürme, ortadan kaldırma, "imha etme" yöntemleri hakkında tartışıyorlardı.
Tarihte bilindiği gibi Wannsee Konferansı "Nihai Çözüm"ün başlangıç noktası değildi. Mobilize katliam birlikleri işgal altındaki Sovyetler Birliği’nde zaten Yahudileri katletmeye başlamıştı. Wannsee Konferansı daha çok, Yahudilerin Alman işgali altındaki tüm Avrupa’dan Polonya’da bulunan SS yönetimindeki "imha" kamplarına gönderilmesi çalışmalarına yardım edebilecek, Nazi olmayan liderlere "Nihai Çözüm"ün resmî olarak açıklandığı yerdi. Wannsee'de toplananlardan bir tanesi bile açıklanan bu politikaya itiraz etmedi. Daha önce hiçbir modern devlet, bir halkın tamamını ortadan kaldırmak için böyle seferber olmamıştı.
Önemli Tarihler
22 HAZİRAN 1941
ALMANLARIN SOVYETLER BİRLİĞİNİ İŞGALİYLE BİRLİKTE KATLİAMLAR DA BAŞLADI
Mobilize katliam birlikleri denilen Alman özel görev birliklerine (Einsatzgruppen) Sovyetler Birliği’nin işgali sırasında Yahudileri öldürme görevi verildi. Alman ordusu Sovyet topraklarının içlerine doğru ilerlerken, bu birlikler orduyu takip ediyor ve kitle katliamları yapıyordu. Önceleri, mobilize katliam birlikleri esas olarak Yahudi erkeklerini vuruyordu. Sonraları ise gittikleri her yerde Yahudi erkekleri, kadınları ve çocukları da yaş veya cinsiyet ayrımı yapmadan öldürmeye başladılar. Mobil katliam birlikleri 1943 baharına kadar bir milyondan fazla Yahudiyi, on binlerce partizanı, Roman (Çingene) ve Sovyet siyasi komiserini öldürdü.
3 EYLÜL 1941
GAZLA ÖLDÜRME EYLEMLERİ DENEME MAHİYETİNDE AUSCHWITZ’DE BAŞLADI
Güney Polonya’daki Auschwitz’de, ana kamp I. Auschwitz’deki gaz odasında deneme mahiyetinde gazla öldürme eylemleri başladı. 600 Sovyet savaş esiri ve 250 hasta ya da güçsüz mahkûm, deneysel gaz odasına sokuldu. Almanlar Ziklon B gazının öldürme potansiyelini deniyordu. Zyklon B, normalde böcek ilacı olarak kullanılan, kristalin hidrojen siyanid gazının ticarî adıydı. Bu deneylerin "başarılı" olmasıyla, Auschwitz-Birkenau ölüm merkezinde öldürme maddesi olarak Ziklon B kullanılmaya başlandı. Toplu öldürmeler Ocak 1942’de burada başladı.
8 ARALIK 1941
CHELMNO ÖLÜM MERKEZİ FAALİYETE GEÇTİ
Chelmno, Lodz’un 50 km. kadar kuzey batısındaydı. Toplu katliamlarda zehirli gazın kullanıldığı ilk Nazi kampıydı. Kampa sürülen kurbanlar gaz kamyonlarına sokuluyordu. Bir boruyla aracın egzozu, 50–70 arasında insanın bulunduğu hava sızdırmayan bölmeye veriliyordu. Karbon monoksit içeriye kapatılan herkesi öldürdükten sonra, araç toplu mezarlara götürülerek boşaltılıyordu. Chelmno’da üç gaz aracı kullanılıyordu ve 1944 Temmuz ayı ortasına kadar burada en az 152.000 insan öldürülmüştü.