Leah Poloya, Varşova'nın dışındaki Praga'da büyüdü. Ha-Shomer ha-Tsa'ir Siyonist gençlik hareketinde aktif olarak görev aldı. Almanya Polonya'yı Eylül 1939'da işgal etti. Almanlar Yahudileri Kasım 1940'ta mühürledikleri Varşova gettosunda yaşamaya zorladı. Gettoda Leah Ha-Shomer ha-Tsa'ir üyeleriyle birlikte yaşadı. Eylül 1941'de Leah ve gençlik grubunun diğer üyeleri gettodan kaçarak Polonya, Czestochowa yakınlarında bulunan Zarki'deki Ha-Shomer ha-Tsa'ir çiftliğine gitti. Mayıs 1942'de, Leah sahte Polonya belgelerini kullanarak, Krakow gettosu ve Plaszow kampı yakınları arasında gidip gelerek, yeraltı grubunun kuryeliğini yaptı. Koşullar ağırlaştığında Tarnow'a kaçtı. Ancak kısa süre sonra Krakow'a dönmeye karar verdi. Leah ayrıca Czestochowa'da Yahudi olmayan Polonyalı biri gibi davrandı ve Yahudi Ulusal Komitesi ile Yahudi Direniş Örgütü'nün (ZOB) kuryeliğini yaptı. 1944'teki Varşova Polonya ayaklanması sırsında, Armia Ludowa'da (Halkın Ordusu) Yahudi birliğiyle birlikte savaştı. Leah Sovyet Kuvvetler tarafından serbest bırakıldı. Savaştan sonra insanların Polonya'dan göç etmesine yardım etti. daha sonra—Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşmeden önce—İsrail'e taşındı.
Kısa süre sonra organize olmaya başladık. Gruptaki en üst düzey liderler tarafından (Yitzhak Zuckerman ve diğerleri gibi) etkili kişiler tarafından görevlendirildik. Yitzhak Zuckerman'ın ismini diğerlerinden daha sık kullanıyorum. Çünkü Haika Grosman dışında Ha-Shomer ha-Tsa'ir'ın önde gelen isimlerinden çoğu savaşta hayatını kaybetti. Sadece Yahudiler için toplanma noktası oluşturmak için değil, serbest bırakılan Yahudileri araması için insanlar göndererek harekete geçtik. İnsanlar Sovyet Kuvvetler tarafından serbest bırakıldığı için, ilk tepkileri evlerine gitmek oldu. Bu doğal bir içgüdüydü. Eğer birileri hâlâ hayattaysa, ev yerinde duruyorsa kurtarılabilecek bir şeyler var demekti. Ben de arama işlemi için başka bir kızla birlikte görevlendirildim. İsmi Krysia Biderman'dı. Aslında gerçek ismi Sara Biderman'dı. Krysia ise savaş sırasında kullandığı sahte isim. Polonya'nın her tarafına gittik. Sağ kalan Yahudileri aradık ve onları bulduk. Bazen bu gibi buluşmalar o kadar duygu yüklü oluyordu ki anlatacak sözcük bulamıyorum. Çünkü savaştan sağ kalanlar olduğumuz düşüncesi hâlâ içimize tam sinmedi. Bu durumun değişeceği yönünde kuruntularla doluyduk. Yıllarca avlanmış bir hayvan gibi yaşadık. Bu durum ruhunuza da nüfuz ediyor. Artık tehlike olmadığımız hissinden kurtulmak çok zor oldu. Bütün bu savunma mekanizmaları hâlâ içimizde. Birçok durumda insanlar Yahudi olduklarını kabul etmek konusunda isteksiz davranıyorlar. Pek çok yerde bizim konuşmamızı istemezlerdi. Kim olduğumuz bilmezlerdi. Dönüp geldiğimizde iyi karşılandığımız olaylar da oldu. Hatırlıyorum da, neresiydi, ismin yerini hatırlamıyorum ama küçük bir yere gitmiştik ve oradaki Yahudi aile bizi çok sıcak bir şekilde karşıladı. Sürekli yolda olmaktan, hareket hâlinde olmaktan yorulmuştuk. Oradaki bayan bize güzel bir akşam yemeği verdi. Yataklarımızı yaptı. Yıkandık. Bu, savaştan önce bildiğimiz, ama savaş sırasında kaybolan ve yeniden canlanmaya başlayan gerçek Yahudi konukseverliğiydi.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
