Chaim Engel

Φτάσαμε στο Σόμπιμπορ. Και ήμουν με τον αδερφό μου και τον φίλο μου. Και συναντηθήκαμε με τους υπόλοιπους, περίπου επτακόσιους, οχτακόσιους ανθρώπους και μας έβγαλαν από τα τρένα και μας έβαλαν σε δύο σειρές και, ε, άρχισαν να συγκεντρώνουν, να ξεχωρίζουν ανθρώπους. Δεν ήξερα τι σήμαινε αυτό, οπότε, ε, ένας Γερμανός με ρώτησε, «Από πού είσαι;» του είπα «Από το Λοτζ». «Έξω». Και μετά συνέχισαν τις ερωτήσεις. «Τι είσαι;» «Ε, ξυλουργός» «Έξω». Τέτοια πράγματα, κι έτσι ξεχώρισαν δεκαοχτώ με είκοσι ανθρώπους. Λοιπόν, να πω απλά ότι ακούσαμε στην Πολωνία ότι αυτό συμβαίνει με τους Εβραίους. Σκοτώνουν Εβραίους και δηλητηριάζουν Εβραίους με αέριο και τέτοια πράγματα. Όμως πραγματικά, σαν νέοι, δεν πιστεύαμε στα αλήθεια ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν. Πιστεύαμε ότι ίσως οι νεότεροι θα πάνε για εργασία... ίσως μόνο οι μεγαλύτεροι σε ηλικία. Δεν ήθελες να το πιστ... ήθελ... ήθελες να το πιστέψεις, γιατί ήταν τόσο ασύλληπτο, τόσο απίστευτο ότι κάτι τέτοιο μπορεί να σου συμβεί που απλά... ακόμη κι αν είχες την ευφυΐα δεν το πίστευες. Έτσι όταν μας ξεχώρισαν στο στρατόπεδο, δεν ήξερα τι σήμαινε αυτό, αν θα ζήσω ή θα πεθάνω, οπότε μας πήραν... τους είκοσι ανθρώπους... μας πήγαν σε μια πλευρά και οι άλλοι πήγαν στο στρατόπεδο, στους θαλάμους αεριών... αυτό το ανακαλύψαμε αργότερα. Κι έτσι εργαστήκαμε εκεί. Πήγαμε... το απόγευμα, το απόγευμα, μας πήγαν μαζί με τους άλλους για να ξεχωρίσουμε τα ρούχα. Αυτή άρχισε να είναι η δουλειά μας και... Άρχισαν να ξεχωρίζω τα ρούχα μου... δηλαδή τα ρούχα των ανθρώπων που μόλις είχαν φτάσει με το φορτίο που ήρθαμε εμείς. Και όσο το έκανα αυτό βρήκα τα ρούχα του αδερφού μου, τις... φωτογραφίες της οικογένειας, έτσι ήξερα ήδη... μου είπαν ήδη τι συμβαίνει, οπότε ήξερα τι είχε συμβεί... ότι πήγε στο θάλαμο αερίων με τον φίλο μου και εγώ είμαι εδώ να ξεχωρίζω τα ρούχα του.