ماری سیدی استویکا Marie Sidi Stojka

ماری به قبیله‌ی از کولی‌ها به نام لوارا روما Lowara Roma تعلق داشت که زندگی خود را با خرید و فروش اسب به صورت دوره‌گردی تأمین می‌کردند. کاروان، زمستان‌ها را در وین پایتخت اتریش و تابستان‌ها را در ییلاق‌های اتریش می‌گذراند. زمانی که ماری ۱۸ ساله بود با کارل استویکا از همان قبیله ازدواج کرد. خانواده‌ی ماری از کاتولیک‌های رومی بودند و اجداشان برای بیش از ۲۰۰ سال در اتریش زندگی می‌کردند.

۱۹۳۳-۳۹: تا سال ۱۹۳۶ من شش فرزند داشتم. ما با کاروان زندگی می‌کردیم و به آزادی، سفر و کار سخت عادت کرده بودیم. زمانی که در سال ۱۹۳۸ اتریش ضمیمه‌ی آلمان شد، واگنمان برای زمستان در اردوگاهی در اتریش متوقف بود. آلمانی‌ها به ما دستور دادند که همانجا بمانیم. ما حقوق شهروندیمان را از دست دادیم و باید واگن خود را به یک کلبه‌ی چوبی تبدیل می‌کردیم. من باید یاد می‌گرفتم که به جای روی آتش، برای پختن غذا از اجاق استفاده کنم.

۱۹۴۰-۴۴: کولی‌ها باید خود را به عنوان «نژادی» دیگر ثبت می‌کردند. اطراف اردوگاه ما حصارکشی شد و تحت نظارت پلیس قرار گرفت. کمی بعد، آلمانی‌ها همسرم را بردند و خاکستر او را چند ماه بعد برایمان بازگرداندند. من سوگوار، موهایم را بریدم و با کمک کشیش مخفیانه بقایای او را در مکان ویژه‌ای دفن کردیم. سرانجام، آلمانی‌ها بقیه‌ی ما را به اردوگاه بیرکناو که برای کولی‌ها بود تبعید کردند. من تا جایی که می‌توانستم از کودکانم در آن مکان مخوف نگهداری می‌کردم اما کوچکتری پسرم در اثر بیماری تیفون درگذشت.

ماری در سال ۱۹۴۴ به راونسبروک تبعید شد و سرانجام در آوریل ۱۹۴۵ در برگن بلزن آزاد شد. پس از جنگ او به پنج فرزند باقی‌ مانده‌اش پیوست.