First grade pupils, both Jewish and non-Jewish, study in a classroom in a public school in Hamburg.

Ο ρόλος των ακαδημαϊκών και των εκπαιδευτικών

Οι διώξεις των Εβραίων και άλλων πληθυσμιακών ομάδων δεν ήταν αποκλειστικά αποτέλεσμα μέτρων που προήλθαν από τον Χίτλερ και άλλους ζηλωτές των Ναζί. Οι ναζιστές ηγέτες χρειάζονταν την έμπρακτη βοήθεια ή τη συνεργασία επαγγελματιών που εργάζονταν σε διάφορους τομείς, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις δεν ήταν Ναζί εκ πεποιθήσεως. Δάσκαλοι και πανεπιστημιακοί καθηγητές συμμετείχαν ενεργά ή δεν εναντιώθηκαν στην εκδίωξη των Εβραίων από τους τομείς τους και συνεργάστηκαν με άλλους τρόπους με το ναζιστικό καθεστώς για την εφαρμογή φυλετικών πολιτικών.

Οι ακαδημαϊκοί

Όπως και σε άλλους τομείς, διάφοροι επαγγελματίες από τον ακαδημαϊκό κόσμο —από προέδρους πανεπιστημίων μέχρι κοσμήτορες και καθηγητές— προχώρησαν ενεργά στην απόλυση των Εβραίων συναδέλφων τους ή τουλάχιστον τη δέχτηκαν αδιαμαρτύρητα.

Οι ακαδημαϊκοί ειδικοί, ειδικά στους τομείς της φυσικής ανθρωπολογίας, της ψυχιατρικής και της γενετικής –ενθουσιώδεις υποστηρικτές της ευγονικής ακόμα και πριν οι Ναζί αναλάβουν την εξουσία– έγιναν δημόσια φερέφωνα των ναζιστικών φυλετικών πολιτικών. Κάποιοι ανέλαβαν ερευνητικές μελέτες για το πώς θα μπορούσε να διαπιστωθεί εάν κάποιος ήταν «Εβραίος» ή όχι σε περιπτώσεις αμφισβητούμενης «φυλετικής» καταγωγής. Σχεδόν όλοι οι πιο γνωστοί γενετιστές, ψυχίατροι και ανθρωπολόγοι συμμετείχαν στη σύνθεση ειδικών δικαστηρίων για τη λεγόμενη «κληρονομική υγεία», τα οποία περιέβαλλαν με τον μανδύα της νόμιμης διαδικασίας το πρόγραμμα αναγκαστικής στείρωσης, ενώ άλλοι κατέθεταν τη γνώμη τους ως ειδικοί. Ειδικοί επιστήμονες δίδασκαν μαθήματα για τους γιατρούς των SS.

Ακαδημαϊκοί στον τομέα της εγκληματικής ψυχολογίας που εργάζονταν υπό την αιγίδα της αστυνομίας πραγματοποίησαν μελέτες για τον πληθυσμό των Ρομά και των Σίντι της Γερμανίας. Η έρευνά τους, στην οποία αντικατοπτριζόταν η πεποίθηση ότι αυτός ο πληθυσμός ήταν αντικοινωνικός και γενετικά προδιατεθειμένος για εγκληματική συμπεριφορά, χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου από τα SS για να αιτιολογηθούν οι συλλήψεις των Ρομά και η μεταφορά τους στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου.

Οι εκπαιδευτικοί

Teacher certification forged for Simone Weil

Η Simone Weil χρησιμοποίησε αυτό το πλαστό πτυχίο και άλλα πλαστά έγγραφα για να επικυρώσει μια νέα ταυτότητα που υιοθέτησε στα τέλη του 1943. Ως Simone Werlin, μπορούσε να αποφύγει τη σύλληψη και να αλλάξει κατοικία προκειμένου να διευκολύνει τη διάσωση Εβραιόπουλων ως μέλος της οργάνωσης αρωγής και διάσωσης Oeuvre de Secours aux Enfants (Ίδρυμα Αρωγής Παιδιών). Η Weil είχε πάρει αυτό το πτυχίο, το οποίο της έδινε το δικαίωμα να διδάσκει σε νηπιαγωγεία στη Γαλλία, από τη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Στρασβούργου το 1940. Ο διευθυντής της σχολής πλαστογράφησε πρόθυμα αυτή τη νέα εκδοχή.

Πηγές:
  • US Holocaust Memorial Museum - Collections

Οι εκπαιδευτικοί στα δημόσια σχολεία ήταν υποχρεωμένοι να ενταχθούν στο Σωματείο Ναζιστών Εκπαιδευτικών και, όπως άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι, να δώσουν όρκο πίστης στον Χίτλερ ως Φύρερ. Οι εκπαιδευτικοί δίδασκαν περιεχόμενο σχετικά με τις διαφορές μεταξύ των «φυλών» και άλλα νέα θέματα που τους υποδείκνυε ο Υπουργός Παιδείας των Ναζί. Με αυτόν τον τρόπο συνέβαλαν στη νομιμοποίηση των ναζιστικών πεποιθήσεων ότι οι Εβραίοι ανήκαν σε μια «ξένη φυλή» που αποτελούσε βιολογική απειλή για τη δύναμη και την υγεία του γερμανικού λαού. Ωστόσο, μέσα και έξω από την αίθουσα διδασκαλίας, ενακόκειτο στη διακριτική τους ευχέρεια το πώς θα ενεργήσουν σε ατομικό επίπεδο.

«Σχολείο, αγαπημένο μου σχολείο». —Η Γκιζέλα Γκλάσερ περιγράφει τους συμμαθητές και τους δασκάλους της να ζητωκραυγάζουν καθώς αυτή και η οικογένειά της εκτοπίζονται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.

Γλωσσάριο