![A transport of Jewish prisoners marches through the snow from the Bauschovitz train station to Theresienstadt. [LCID: 69720]](https://encyclopedia.ushmm.org/images/large/781755a6-1ba5-4d8e-8b2b-9f25bdf3687f.jpg)
Makale
Holokost ve II. Dünya Savaşı ile ilgili makalelerin alfabetik listesine gözatın. Nazilerin iktidara yükselmesi, Holokost’un nasıl ve neden gerçekleştiği, Nazi kamplarında ve gettolarda yaşam ve savaş sonrası yargılamalar gibi konular hakkında daha fazla bilgi edinin.
<< Önceki | Görüntülenen sonuçlar: 51-74 (257 arasından); "Makale" için | Sonraki >>
-
Einsatzgruppen: Genel Bir Bakış
MakaleEinsatzgruppen (özel görev birimleri, özel harekât grupları), Avrupa’daki ülkelere saldıran ve onları işgal eden Alman ordusunu takip eden Güvenlik Polisi ve SD (SS İstihbarat Teşkilatı) birimleridir. Genellikle “Mobilize Katliam Birlikleri” olarak adlandırılırlardı. Sovyet topraklarındaki kitlesel silahlı katliam operasyonlarında Yahudilerin sistematik şekilde öldürülmesindeki rolleriyle tanınırlar.
-
Einsatzgruppen (Mobilize Katliam Birlikleri) (Özetlenmiş Makale)
MakaleMobilize Katliam Birlikleri çoğunlukla Alman SS ve emniyet personelinden oluşan mangalardı. Haziran 1941’deki Sovyetler Birliği’nin işgali sırasında Sovyet topraklarının içlerine doğru ilerlerken Mobilize Katliam Birlikleri orduyu takip etti. Genellikle yerel sivil halkın ve polisin desteğinden yararlanan Mobilize Katliam Birlikleri, toplu katliam operasyonları yürüttü. Kurbanları arasında Yahudiler, Romanlar (Çingeneler) Sovyet devleti ve Sovyet Komünist Partisi yetkilileri yer…
-
Elie Wiesel
MakaleElie Wiesel. Auschwitz’den sağ kurtulan kişilerden biri. Night (Gece) kitabının yazarı. İnsan hakları aktivisti. Wiesel, hayatını dünyayı Holokost hakkında eğitmeye adadı. 1986 yılında Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
-
Elie Wiesel: Sudan’daki Zulüm Hakkında
Makale14 Temmuz 2004'te, New York Şehir Üniversitesi Yükseköğretim Merkezi’nde toplanan Darfur Olağanüstü Zirvesi’nde, Amerikan Yahudi Dünya Hizmetleri ve Amerika Birleşik Devletleri Holokost Anı Müzesi tarafından açıklamalar yapıldı. Sudan bugün insanlığa verilen acı, çile ve ıstırapta dünya başkenti oldu. Orada, nüfusun bir kısmı üstün olan diğer taraf tarafından hakarete, açlığa ve ölüme maruz bırakılmıştır ve hâlâ bırakılmaktadır. Belli bir süre, “uygar…
-
Engellilerin Öldürülmesi
MakaleEngellilerin Öldürülmesi Adolf Hitler’e göre savaş zamanı "iyileşme olasılığı olmayan hastaların ortadan kaldırılması için en iyi zamandı". Birçok Alman kendilerinin "üstün ırk" kavramı için yeterli niteliklere sahip olmayan bireylerin hatırlatılmasını istemiyordu. Fiziksel ya da zihinsel olarak engelli olanlar, toplum için "yararsız", genetik Ari saflığına yönelik bir tehdit, sonuç olarak da yaşamaya layık olmayanlar olarak görülüyordu. II. Dünya Savaşı’nın…
-
Ermeni Soykırımı (1915–16): Detaylı
MakaleErmeni soykırımı, Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşayan etnik Hristiyan Ermenilerin 1915 ilkbaharından 1916 sonbaharına kadarki dönemde fiziksel olarak yok edilmesini ifade eder. İmparatorlukta yaşayan yaklaşık 1,5 milyon Ermeni bulunmaktaydı. Soykırım sırasında en az 664.000 ve muhtemelen de 1,2 milyonu hayatını kaybetmiştir. Ermeniler bu olayları Medz Yeghern (büyük cinayet) ya da Aghet (afet) olarak adlandırır. Soykırım teriminin kökeni ve uluslararası hukukta…
-
Ermeni Soykırımı (1915–16): Genel Bakış
MakaleBazen yirmici yüzyılın ilk soykırımı olarak da adlandırılan Ermeni soykırımı, Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşayan Hristiyan Ermenilerin 1915 ilkbaharından 1916 sonbaharına kadarki dönemde fiziksel olarak yok edilmesini ifade eder. 1915 yılında çok etnikli Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşayan yaklaşık 1,5 milyon Ermeni bulunmaktaydı. Soykırım sırasında gerek katliamlar ve münferit ölümler, gerekse sistematik kötü muamele, maruziyet ve açlık sonucu en az 664.000 ve…
-
Evian Konferansı
MakaleEvian Konferansı 1933–1941 yılları arasında Naziler, Yahudiler için hayatı son derece zorlaştırıp ülkeyi terk etmelerini sağlayarak, Almanya’yı judenrein (Yahudilerden arındırılmış) hâle getirmeyi hedefliyordu. 1938’e kadar yaklaşık 150.000 Alman Yahudisi (Yahudilerin dörtte biri) çoktan ülkeden kaçmıştı. Ancak, Almanya Mart 1938’de Avusturya’yı ilhak edince 185.000 Yahudi daha Nazi idaresi altına girdi. Birçok Yahudi kendilerini kabul etmek isteyen ülke…
-
Fransız Kuzey Afrika'sındaki Yahudi Nüfusu
Makale1939'da, Fransız Kuzey Afrika'sı üç sömürgeden oluşuyordu: Cezayir, Fas ve Tunus. Sömürgelerin üçünde de Arap ve Berberi Müslümanlar, kendilerine katılan Fransa ve diğer Güney Avrupa ülkelerinden gelenlerle birlikte, özellikle Cezayir'deki nüfusa göre en büyük bölümü oluşturmuşlardır. Yahudiler her üç sömürgede de en az yüzdeye sahipti. Tunus ve Fas Fransız himayesi altındayken, Cezayir teknik anlamda Fransız devletinin bir parçasıydı. Cezayir ve Tunus 16.…
-
Fâiller (Özetlenmiş Makale)
MakaleNazi rejiminin elit muhafızları olan SS mensupları, Avrupalı Yahudileri katletme planı olan “Nihaî Çözüm”ün kilit oyuncularıydı. SS’in başı Heinrich Himmler ve astları, Reinhard Heydrich, Kurt Daluege ve diğerleri, Adolf Hitler’e bağlı olarak SS ve polis devletini kurdular ve rejimin ideolojik gündemini yürütme yolunda çaba sarf ettiler. Bu amaç yolunda, SS sayısız toplu katliam gerçekleştirdi. SS ve polis komutanları, işgal altındaki Sovyetler Birliği’ndeki ölüm…
-
Gamalı Haçın Tarihi
MakaleGamalı haçın tarihi eskiye dayanır. Adolf Hitler’in Nazi bayrağını tasarladığı tarihten en az 5.000 yıl önce kullanılmaktaydı. Swastika (gamalı haç), Sanskritçe “iyi talih” ya da “iyilik” anlamına gelen svastika sözcüğünden türemiştir. İlk olarak Neolitik Avrasya’da görülen bu motifin (kancalı haç), güneşin gökyüzündeki hareketini temsil ettiği düşünülmektedir. Günümüze kadar Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Odinizm gibi inanç sistemlerinde kutsal bir…
-
Gaz Odası İşlemleri
MakaleNaziler zihinsel engelli hastaların öldürülmesiyle (“ötenazi”) 1939'da zehirli gazları toplu cinayet amacıyla kullanmaya başladı. Nazi güzellemesi “ötenazi” sözcüğü Nazilerin zihinsel rahatsızlıkları ya da fiziksel engelleri nedeniyle “yaşamaya değer” bulmadığı Almanların sistematik olarak öldürülmesi anlamına gelir. Ötenazi Programı kapsamında 6 adet gaz odası tesisi kuruldu: Bernburg, Brandenburg, Grafeneck, Hadamar, Hartheim ve Sonnenstein tesisleri. Bu ölüm…
-
Gaz Verme Operasyonları (Özetlenmiş Makale)
MakaleNaziler, 1939’un sonlarında zihinsel engelli hastaları saf, kimyasal olarak üretilmiş karbon monoksit gazı kullanarak öldürerek (“ötenazi”) toplu katliamlarda zehirli gazları kullanmayla ilgili deneyler yapmaya başlamıştı. Haziran 1941’deki Almanya’nın Sovyetler Birliği’nin işgalinden ve Mobilize Katliam Birlikleri’nin sivilleri toplu halde kurşuna dizmesinden sonra, Naziler toplu katliam amacıyla gaz kamyonlarıyla deneyler yaptı. Gaz kamyonları, motor egzozu iç bölmeye…
-
Geleceği Şekillendirmek: Fikirlerin Gençliğe Aşılanması
Makale“Erkek ve kız bu çocuklar örgütlerimize on yaşında giriyor ve çoğunlukla ilk defa temiz bir hava soluyorlar; Genç Vatandaş’ta dört yıl geçirdikten sonra Hitler Gençliği’ne devam ederek orada da bir dört yıl geçiyorlar. . . Hâlâ tam bir Nasyonal Sosyalist olamadılarsa Çalışma Hizmeti’ne gidiyor ve altı, yedi ay orada eksiklerini tamamlıyorlar. . . Kafalarında hâlâ sınıf bilinci ya da sosyal statü kalmışsa . . Wehrmacht (Alman Silahlı Kuvvetleri) bunun…
-
Gestapo: Genel Bakış
MakaleGestapo, Nazi Almanyası’nın caniliğiyle ün salmış siyasi polis teşkilatıydı. Nazi dönemi süresince Gestapo teşkilatı, genişleyip değişti. Gestapo’nun hedefindeki gruplar, rejimin politika ve önceliklerine göre değişti. Ancak bir şey hiç değişmedi: Gestapo, Nazizmin en radikal isteklerini yerine getirmek konusunda güvendiği acımasız bir araçtı.
-
Gettolar
MakaleGettolar - Fotoğraf “Getto” terimi Venedik'te 1516'da oluşturulan, Venedikli yetkililerin şehrin Yahudilerini içinde yaşamaya zorladıkları bir Yahudi mahallesinin adından gelmektedir. Yerel kent yetkililerinden Avusturya İmparatoru V. Charles'a kadar çeşitli yetkililer, 16. ve 17. yüzyıllarda Yahudiler için Frankfurt, Roma, Prag ve diğer şehirlerde gettolar oluşturma emri verdiler. II. Dünya Savaşı sırasında gettolar, Almanların kentsel bazen de bölgesel Yahudi nüfusunu bir…
-
Gettolar (Özetlenmiş Makale)
Makale“Getto” terimi Venedik’te 1516’da oluşturulan, Venedikli yetkililerin şehrin Yahudilerini içinde yaşamaya zorladıkları bir Yahudi mahallesinin adından gelmektedir. Gettolar Holokost sırasında Nazilerin Yahudileri kontrol altına alma, insanlıktan çıkarma ve kitlesel olarak katletme sürecinde merkezî bir adım oluşturmuştur. Gettolar, Almanların Yahudi nüfusunu toplayıp korkunç koşullarda yaşamak zorunda bıraktıkları şehir bölgeleriydi (genellikle dışa kapalıydı).…
-
Gettolarda Hayat
MakaleGettolarda Hayat Gettolarda hayat genellikle dayanılmazdı. Aşırı kalabalık olması olağandı. Tek dairede birkaç aile birden yaşayabiliyordu. Sıhhî tesisat çökmüştü. Dışkılar çöplerle birlikte sokaklara atılıyordu. Bu tür sıkışık ve sağlıksız konutlarda bulaşıcı hastalıklar da hızla yayılıyordu. İnsanlar her zaman açtı. Almanlar sakinlerin sadece çok az bir miktar ekmek, patates ve yağ satın almasına izin vererek, onları kasıtlı olarak açlıktan öldürmeye…
-
Görgü Tanıkları
Makale“Görgü tanığı” sözlüklerde “bir olaya şahit olan kimse,” “bir olayın gerçekleştiği yerde bulunan ancak olaylarda yer almayan kimse” olarak tanımlanır.
-
Günümüzde Holokost Görüntülerinin Yanlış Kullanımı: Ne Zaman Yahudi Düşmanlığı Olur?
Makaleİster Nazi propagandası simgeleri (gamalı haç gibi) olsun, ister artık soykırımla ilgisi iyice bilinen nesneler ya da yerler olsun (dikenli teller ya da Auschwitz-Birkenau ölüm merkezine giden tren rayları gibi) Holokost döneminden kalan birçok görüntü artık gayet kolayca tanınabilmektedir. Bu görsel simgelerin her yerde bulunabilmesi ve geçerliği şunları göstermektedir: 1) Holokost döneminde işlenen suçların neden olduğu dehşet 2) Nazi propagandası ve görüntülerine karşı…
-
Güvenilir Tarihi Kaynaklar, Nasıl Belirlenebilir?
MakaleMeraklı bir okuyucu ya da öğrenci, “iyi tarih bilgileri” ile sorgulanabilir ya da tamamen temelsiz beyanları ve iddiaları birbirinden nasıl ayırt edebilir? Sorumlu bir şekilde gerçekleştirilen tarih araştırmalarında hangi özellikler vardır, ne tür yöntemler uygulanır ve nasıl yaklaşımlar benimsenir?
-
Haber Yazma
MakaleBir zamanlar gazetecilik yapan Joseph Goebbels savaş sırasında basının bağımsızlığını kaybetmesi hakkında günlüğüne (14 Nisan 1943) şunları yazmıştı: "İçinde biraz onur kırıntısı kalan herkes gazeteci olmamak için büyük çaba sarf edecektir".Hitler 1933’te iktidara geldiğinde, Almanya’da gelişmiş bir iletişim altyapısı vardı. Almanya’da bir yılda 4.700’ün üzerinde günlük ve haftalık gazete yayınlanıyordu, bu rakam sanayileşmiş diğer tüm ülkelerden…
-
Hacı Emin el-Hüseynî: Arap Milliyetçisi ve Müslüman Lider
MakaleEmin el-Hüseynî, on dokuzuncu yüzyılın son on yılı içinde Kudüs’te dünyaya gelmiştir. Ailesinin erkek üyeleri on sekizinci yüzyılın sonundan beri Kudüs Müftüsü makamını işgal etmekteydi. Bu makam görevli kişiye İslam hukukunu (Şeriat), gelenekleri ve teamülü temel alan bağlayıcı olmayan yasal görüşler (fetva) verme yetkisini sağlamaktaydı. 1918’de el-Hüseynî Arap birlikteliğini, Filistin ve Suriye birliğini ve Filistin’e olan Yahudi göçüne son vermeyi…
-
Hacı Emin el-Hüseynî: Kudüs Müftüsü
MakaleÖZETMuhammed Emin el-Hüseynî (189?-1974), 1921’den 1937’ye kadar Filistin’deki İngiliz Mandası’nın siyasî otoritesi altında Kudüs Müftüsü (üst Müslüman İslamî yasal dinî makamı) idi. Başlıca siyasî amaçları şunlar olmuştur: 1) Bir pan Arap federasyonunun ya da devletinin kurulması, 2) Yahudilerin Filistin’e daha fazla göç etmesine ve Yahudilerin Filistin’deki ulusal emellerine karşı koyulması, 3) Kendisinin bir pan Arap ve Müslüman dinî lideri olarak terfi…