Mετάβαση στο κυρίως περιεχόμενο

Αναζητήστε στην Εγκυκλοπαίδεια

Trending keywords:
Έκθεση των ΜΜΕ

Εισαγωγή στο Ολοκαύτωμα - Έν κινήσει Χάρτης/Χάρτης

Ετικέτες

Το Ολοκαύτωμα

Το Ολοκαύτωμα

Το Ολοκαύτωμα ήταν η συστηματική σφαγή έξι εκατομμυρίων Εβραίων και εκατομμυρίων άλλων από τους Ναζί και τους συνεργούς τους κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι μαζικές δολοφονίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 1941 με τον τουφεκισμό Εβραίων πολιτών κατά τη διάρκεια της Γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση. Στο τέλος του 1941, οι Γερμανοί άρχισαν να απελαύνουν Εβραίους στα κέντρα εξόντωσης στην κατεχόμενη Πολωνία. Έως το Μάιο του 1945, γύρω στους δύο από τους τρεις Εβραίους στην Ευρώπη είχαν ήδη δολοφονηθεί.

Προβολή Αντικειμένου

Η κατανομή του Εβραϊκού πληθυσμού στην Ευρώπη, ca.1950

European Jewish population distribution, ca. 1950 [LCID: eur77870]

Προβολή Αντικειμένου

Οι μεγαλύτερες "πορείες προς το θάνατο" και εκκενώσεις, 1944-1945

Major death marches and evacuations, 1944-1945 [LCID: gge72100]

Τον Ιανουάριο του 1945, το Τρίτο Ράιχ ήταν στα πρόθυρα της ολοκληρωτικής ήττας. Καθώς οι Συμμαχικές δυνάμεις πλησίαζαν στα στρατόπεδα των Ναζί, τα τάγματα των Ες Ες οργάνωσαν "πορείες προς το θάνατο" για τους κρατούμενους των στρατοπέδων συγκέντρωσης, εν μέρει για να αποφύγουν την πιθανότητα μεγάλος αριθμός των κρατουμένων στρατοπέδων συγκέντρωσης να πέσει στα χέρια των Συμμάχων. Ο όρος "πορείες προς το θάνατο" μάλλον επιννοήθηκε από τους κρατούμενους. Αναφερόταν στις αναγκαστικές πορείες των κρατουμένων των στρατοπέδων συγκέντρωσης, οι οποίοι υποχρεώνονταν να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις κάτω από σκληρές συνθήκες και άγρυπνη περιφρούρηση. Κατά τη διάρκεια αυτών των οδοιπορικών προς το θάνατο, τα τάγματα των Ες Ες μεταχειρίζονταν απάνθρωπα τους κρατούμενους και σκότωσαν πολλούς. Οι μεγαλύτερες πορείες προς το θάνατο ξεκίνησαν από το Άουσβιτς και το Stutthof.

Προβολή Αντικειμένου

Τα κυριότερα στρατόπεδα των Ναζί στη Μείζονα Γερμανία, 1944

Major Nazi camps in Greater Germany, 1944 [LCID: gge72050]

Το σύστημα των στρατοπέδων των Ναζί εξαπλώθηκε ραγδιαία στις αρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το Σεπτέμβριο του 1939, όταν η καταναγκαστική εργασία έγινε πλέον σημαντικό μέρος της παραγωγής κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η έλλειψη εργατικού δυναμικού κατά τη διάρκεια του πολέμου έφτασε σε κρίσιμο σημείο μετά την ήττα των Γερμανών στη μάχη του Στάλινγκραντ το 1942-1943. Αυτό οδήγησε στην αυξημένη χρήση των κρατουμένων των στρατοπέδων συγκέντρωσης ως εργατών της Γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας. Ειδικά το 1943 και 1944, χιλιάδες στρατόπεδα συγκέντρωσης ιδρύθηκαν κοντά ή μέσα σε βιομηχανικά κέντρα. Τα δευτερεύοντα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν μικρότερα στρατόπεδα συγκέντρωσης που διοικούντο από τα κύρια στρατόπεδα, τα οποία τα προμήθευαν με τον απαιτούμενο αριθμό εργατών. Στρατόπεδα, όπως το Άουσβιτς στην Πολωνία, Μπούχενβαλντ στην κεντρική Γερμανία, Γκρος-Ρόζεν στην ανατολική Γερμανία, Natzweiler-Struthof στην ανατολική Γαλλία, Ράβενσμπρουκ κοντά στο Βερολίνο, και Stutthof κοντά στο Danzig στις ακτές της Βαλτικής, έγιναν διοικητικά κέντρα του τεράστιου συστήματος των δευτερευόντων στρατοπέδων καταναγκαστικής εργασίας.

Προβολή Αντικειμένου

Μείζονες απελάσεις σε στρατόπεδα εξόντωσης, 1942-1944

Major deportations to killing centers, 1942-1944 [LCID: eur78940]

Στη Διάσκεψη Βάνζεε στο Βερολίνο τον Ιανουάριο του 1942, τα SS (τα εκλεκτά τάγματα των Ναζί) και αντιπρόσωποι των γερμανικών κρατικών υπηρεσιών εκτίμησαν ότι η Τελική Λύση, το σχέδιο των Γερμανών να εξοντώσουν τους Εβραίους της Ευρώπης, θα συμπεριελάμβανε 11 εκατομμύρια Εβραίους, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονταν και όσοι κατοικούσαν σε μη κατεχόμενες χώρες όπως την Ιρλανδία, τη Σουηδία, την Τουρκία και τη Μεγάλη Βρετανία. Εβραίοι από τη Γερμανία και την κατεχόμενη Ευρώπη απελάθηκαν με το τρένο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην κατεχόμενη Πολωνία, όπου και δολοφονήθηκαν. Οι Γερμανοί αποπειράθηκαν να κρύψουν τους σκοπούς τους, αναφερόμενοι στις απελάσεις ως "παλιννόστηση στην ανατολή." Τα θύματα πληροφορήθηκαν ότι τους πήγαιναν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, αλλά στην πραγματικότητα, από το 1942 και μετά, απέλαση σήμαινε μεταφορά σε κέντρα εξόντωσης για τους περισσότερους Εβραίους.

Προβολή Αντικειμένου

Στρατόπεδα εξόντωσης στην κατεχόμενη Πολωνία, 1942

Killing centers in occupied Poland, 1942 [LCID: pol72090]

Τα στρατόπεδα εξόντωσης ήταν κέντρα δολοφονίας σχεδιασμένα για την πραγματοποίηση της γενοκτονίας. Μεταξύ του 1941 και 1945, οι Ναζί εγκαθίδρυσαν έξι στρατόπεδα εξόντωσης στα πρώην Πολωνικά εδάφη--Χέλμο, Μπέλζεκ, Σόμπιμπορ, Τρεμπλίνκα, Άουσβιτς-Μπιρκενάου (μέρος του συγκροτήματος του Άουσβιτς), και Μαϊντάνεκ. Τα στρατόπεδα Χέλμο και Άουσβιτς ιδρύθηκαν σε περιοχές που προσαρτήθηκαν στη Γερμανία το 1939. Τα άλλα στρατόπεδα (Μπέλζεκ, Σόμπιμπορ, Τρεμπλίνκα, και Μαϊντάνεκ) ιδρύθηκαν στη "Γενική Κυβέρνηση" της Πολωνίας. Τα στρατόπεδα Άουσβιτς και Μαϊντάνεκ λειτουργούσαν σα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας καθώς και σαν κέντρα εξόντωσης. Η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων στα στρατόπεδα εξόντωσης ήταν Εβραίοι. Υπολογίζεται ότι 3,5 εκατομμύρια Εβραίοι δολοφονήθηκαν στα έξι στρατόπεδα εξόντωσης στο πλαίσιο της προγραμματισμένης Τελικής Λύσης. Άλλα θύματα περιλαμβάνουν Τσιγγάνους και Σοβιετικούς αιχμάλωτους πολέμου.

Προβολή Αντικειμένου

Τα κυριότερα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Ευρώπη, Ιανουάριος 1944

Major Nazi camps in Europe, January 1944 [LCID: eur72160]

Σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη, οι Γερμανοί συνέλαβαν όσους αντιστέκονταν στην κυριαρχία τους και όσους έκριναν φυλετικά κατώτερους ή πολιτικά ανεπιθύμητους. Αυτοί που συνελήφθηκαν για αντίσταση κατά των Γερμανών, στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή καταναγκαστικής εργασίας. Οι Γερμανοί απέλασαν Εβραίους από όλη την κατεχόμενη Ευρώπη σε στρατόπεδα εξόντωσης στην Πολωνία, όπου τους εξολόθρευαν συστηματικά, και επίσης σε στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου χρησιμοποιήθηκαν για καταναγκαστική εργασία. "Μεταβατικά" στρατόπεδα όπως τα Westerbork, Gurs, Mechelen, και Drancy στη δυτική Ευρώπη και στρατόπεδα συγκέντρωσης όπως Bolzano και Fossoli di Carpi στην Ιταλία λειτουργούσαν ως προσωρινά στρατόπεδα εγκλεισμού των Εβραίων, τους οποίους αργότερα μετέφεραν με τρένο στα στρατόπεδα εξόντωσης. Σύμφωνα με τις αναφορές των SS, είχαν καταγραφεί περισσότεροι από 700.000 κρατούμενοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης τον Ιανουάριο του 1945.

Προβολή Αντικειμένου

Οι ομαδικές σφαγές από τα τάγματα θανάτου (Einsatzgruppen) στην ανατολική Ευρώπη

Einsatzgruppen massacres in eastern Europe [LCID: eur73960]

Προβολή Αντικειμένου

Τα κυριότερα γκέτο της κατεχόμενης Ευρώπης

Major ghettos in occupied Europe [LCID: eur74910]

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί ίδρυσαν γκέτο κυρίως στην ανατολική Ευρώπη (1939 με 1942) και επίσης στην Ουγγαρία (1944). Αυτά τα γκέτο ήταν περίκλειστες οικιστικές ζώνες σε μια πόλη όπου οι Γερμανοί υποχρέωναν τον Εβραϊκό πληθυσμό να ζει κάτω από άθλιες συνθήκες. Οι Γερμανοί θεώρησαν την ίδρυση των Εβραϊκών γκέτο σαν ένα προληπτικό μέτρο που είχε σα στόχο τον ελέγχο, την απομόνωση και το διαχωρισμό των Εβραίων. Στις αρχές του 1942, μετά την απόφαση της εξολόθρευσης των Εβραίων, οι Γερμανοί κατέστρεφαν συστηματικά τα γκέτο, απελαύνοντας τους Εβραίους σε στρατόπεδα εξόντωσης όπου και θανατωνόνταν.

Προβολή Αντικειμένου

Η καταδίωξη των Ρομά (Τσιγγάνοι), 1939-1945

Persecution of Roma (Gypsies), 1939-1945 [LCID: eur72110]

Οι Τσιγγάνοι ήταν ανάμεσα στις "ανεπιθύμητες" από το Ναζιστικό καθεστώς ομάδες λόγω των φυλετικών τους χαρακτηριστικών. Υποβλήθηκαν σε περιορισμούς, απελάσεις και καταναγκαστικά έργα και στάλησαν σε στρατόπεδα εξόντωσης. Τα Einsatzgruppen (Τάγματα θανάτου) επίσης σκότωσαν χιλιάδες Ρομά στις υπό γερμανική κατοχή ανατολικές περιοχές . Η τύχη τους ήταν παρόμοια με κείνη των Εβραίων. Είναι δύσκολο να καθορίσουμε τον αριθμό των Τσιγγάνων που δολοφονήθηκαν στο Ολοκαύτωμα. Υπολογίζεται ότι από το ένα περίπου εκαταμμύριο Ρομά που ζούσαν στην Ευρώπη πριν από τον πόλεμο, δολοφονήθηκαν γύρω στα 200.000 με 500.000 άτομα.

Προβολή Αντικειμένου

Κέντρα "Ευθανασίας", Γερμανία 1940-1945

"Euthanasia" centers, Germany 1940-1945 [LCID: ger73070]

Σύμφωνα με την ευφημιστική χρήση της λέξης από τους Ναζί, ο όρος "ευθανασία" αναφέρεται στη συστηματική εξόντωση όσων οι Ναζί έκριναν "ανάξιους για ζωή" εξαιτίας υποτιθέμενων γενετικών συνδρόμων ή φυσικών αναπηριών . Το φθινόπωρο του 1939, δημιουργήθηκαν θάλαμοι αερίων στα στρατόπεδα Μπέρνμπουργκ, Μπράντενμπουργκ, Γκράφενεκ, Hadamar, Hartheim, και Sonnenstein. Οι ασθενείς επιλέγονταν από γιατρούς και μεταφέρονταν από τις κλινικές σε κάποιο από τα κεντρικά στρατόπεδα όπου και δολοφονούνταν. Η κοινή κατακραυγή έθεσε τέλος στις μαζικές δολοφονίες στα στρατόπεδα, στη θέση τους οι γιατροί έκαναν ενέσεις σε όσους είχαν επιλεχθεί για "ευθανασία" σε κλινικές και νοσοκομεία σε όλη τη Γερμανική επικράτεια. Με αυτό τον τρόπο το πρόγραμμα της "ευθανασίας" συνεχίστηκε και επεκτάθηκε μέχρι και το τέλος του πολέμου.

Προβολή Αντικειμένου

Ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, 1933-1939

Nazi concentration camps, 1933-1939 [LCID: ger72160]

Τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία δημιουργήθηκαν λίγο μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία τον Ιανουάριο του 1933. Οι ομάδες επίθεσης (SA) και η αστυνομία δημιούργησαν στρατόπεδα συγκέντρωσης για να στεγάσουν τον αυξανόμενο αριθμό κρατουμένων που συνελήφθηκαν ως πολιτικοί αντίπαλοι του καθεστώτος. Αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ιδρύθηκαν σε τοπικό επίπεδο σε όλη τη Γερμανική επικράτεια. Σταδιακά, τα περισσότερα απ'αυτά τα πρώτα στρατόπεδα διαλύθηκαν και αντικαταστάθηκαν από κεντρικά οργανωμένα στρατόπεδα συγκέντρωσης τα οποία υπάγονταν στην αποκλειστική δικαιοδοσία των SS (Schutzstaffel, τα επίλεκτα τάγματα των Ναζί ). Μέχρι το 1939, επτά μεγάλα στρατόπεδα συγκέντρωσης είχαν ιδρυθεί. Εκτός από το Νταχάου, υπήρχαν τα Σάχσενχαουζεν (1936) νότια του Βερολίνου, Μπούχενβαλντ (1937) κοντά στη Βαϊμάρη, Neuengamm (1938) κοντά στο Αμβούργο, Φλόσενμπουργκ (1938), Μαουτχάουζεν (1938), και Ράβενσμπρουκ (1939).

Προβολή Αντικειμένου

Ευρωπαϊκός σιδηρόδρομος, 1939

European rail system, 1939 [LCID: eur69090]

Ο ευρωπαϊκός σιδηρόδρομος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή της Τελικής Λύσης. Οι Εβραίοι από την Γερμανία και τις κατεχόμενες περιοχές της Ευρώπης απελάθηκαν με το τρένο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην κατεχόμενη Πολωνία, όπου και δολοφονήθηκαν. Οι Γερμανοί αποπειράθηκαν να αποκρύψουν τους σκοπούς τους, αναφερόμενοι στις απελάσεις ως " παλιννόστηση στην ανατολή." Τα θύματα πληροφορήθηκαν ότι τους πήγαιναν σε στρατόπεδα εργασίας, αλλά στην πραγματικότητα, από το 1942 και μετά, απέλαση σήμαινε μεταφορά σε κέντρα εξόντωσης για τους περισσότερους Εβραίους. Απελάσεις αυτής της κλίμακας απαιτούσαν το συντονισμό αναρίθμητων Γερμανικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων και του Κεντρικού Γραφείου της Ασφάλειας του Ράιχ, του Υπουργείου Μεταφορών, και του Υπουργείου Εξωτερικών. Το Κεντρικό Γραφείο της Ασφάλειας του Ράιχ συντόνιζε και ήλεγχε τις απελάσεις. Το Υπουργείο Μεταφορών διοργάνωνε τα δρομολόγια των τρένων. Tο Υπουργείο Εξωτερικών έκανε τις διαπραγματεύσεις με τα συμμαχικά κράτη των Γερμανών για την παράδοση των Εβραίων.

Προβολή Αντικειμένου

Κατανομή του Εβραϊκού πληθυσμού στην Ευρώπη, ca. 1933

European Jewish population distribution, ca. 1933 [LCID: eur77040]

Οι Εβραίοι ζούσαν στην Ευρώπη για περισσότερο από δύο χιλιάδες χρόνια. Η Αμερικανική Εβραϊκή Επετηρίδα τοποθετούσε το συνολικό Εβραϊκό πληθυσμό περίπου στα 9,5 εκατομμύρια το 1933. Αυτός ο αριθμός αντιπροσώπευε πάνω από το 60 τοις εκατό του Εβραϊκού πληθυσμού παγκοσμίως, που υπολογίζετο ότι έφτανε τα 15,3 εκατομμύρια. Η πλειονότητα των Ευρωπαίων Εβραίων βρισκόταν στην ανατολική Ευρώπη, όπου περίπου 5 1/2 εκατομμύρια Εβραίοι ζούσαν στην Πολωνία και στη Σοβιετική Ένωση. Πριν από την άνοδο των Ναζί στην εξουσία το 1933, η Ευρώπη είχε μια δυναμική και αναπτυγμένη Εβραϊκή κουλτούρα. Σε λιγότερο από μια δεκαετία, το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης έμελε να κατακτηθεί και να υπαχθεί στη γερμανική διοίκηση ή να προσαρτηθεί από τη Ναζιστική Γερμανία και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι Εβραίοι - δύο στους τρεις- έμελε να χάσουν τη ζωή τους.

Προβολή Αντικειμένου

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.