Miejsca masakr dokonanych przez Einsatzgruppen w Ukrainie i okolicach

Latem 1941 r., po ataku Niemiec na Związek Radziecki, Niemcy rozpoczęli masowe rozstrzelania żydowskich mężczyzn, kobiet i dzieci na terenach przejętych od wojsk radzieckich. Morderstwa te były częścią „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”, czyli masowego mordowania europejskich Żydów. Wiele z tych masowych rozstrzelań zostało zorganizowanych i popełnionych przez specjalne grupy operacyjne, zwane po niemiecku Einsatzgruppen. Jednostki Einsatzgruppen podążały za armią niemiecką podczas jej inwazji na Związek Radziecki i terytorium kontrolowane przez Sowietów. Oprócz nich masowych rozstrzelań dokonywały także inne niemieckie jednostki. Były to bataliony Policji Porządkowej, jednostki wojskowe (Wehrmacht), Waffen SS, a także Schutzmannschaften (kolaboracyjne jednostki policji pomocniczej utworzone z rodzimych ochotników). Grupy Einsatzgruppen były stosunkowo niewielkie. Bez dodatkowych sił systematyczne masowe mordy na Żydach w tych regionach nie byłyby możliwe. 

Na tej mapie pokazano niektóre lokalizacje miejsc masowych mordów w Europie Wschodniej w szczytowym okresie niemieckiej ekspansji. Obszar na mapie w dużej mierze pokrywa się z dzisiejszą Ukrainą i częścią Białorusi, Polski i Rosji. Na szczególną uwagę zasługuje miejsce masakry w Babim Jarze w ukraińskim mieście Kijów (zaznaczone żółtą kropką). Masakra w Babim Jarze była jedną z największych masowych egzekucji dokonanych w jednym miejscu w czasie II wojny światowej.