Nazi terörü karşısında birçok Yahudi, Almanlara ve onların işbirlikçilerine direndi. Nazi işgali altındaki Doğu Avrupa'da bulunan 100'ün üzerindeki gettoda yeraltı direniş hareketleri gelişti. Ayrıca, en olumsuz koşullar altında, Yahudi esirler bazı Nazi kamplarında ayaklanma başlatmayı başardı. Yahudi partizan birimleri Fransa'da, Belçika'da, Ukrayna'da, Belarus'ta, Litvanya'da ve Polonya'da faaliyetlerde bulundu. Yahudiler ayrıca genel Fransız, İtalyan, Yugoslav, Yunan ve Sovyet direniş örgütlerinde de savaştı. Örgütlü silahlı direnişin Nazilere karşı en doğrudan muhalefet şekli olmasına karşın, direniş ayrıca kaçışı, saklanmayı, kültürel faaliyetleri ve diğer ruhanî korunma hareketlerini de kapsamaktaydı.
Avrupa'daki Alman hakimiyetinin zirvesinde bile birçok Yahudi hayatını tehlikeye atarak Nazi zulmüne direniyordu.
Nazi işgali altındaki Avrupa'da kurulmuş gettolarda, Yahudiler Nazi terörünün aşağılayıcı ve insanlık dışı davranışlarına ruhsal direnişle ve toplum ve kültürel yaşamlarını koruma çabalarıyla meydan okuyorlardı.
Gizli ibadetlerini sürdürüyor, okullar ve kütüphaneler kuruyor, gizli yayınlar, konferanslar ve gösterilerle kültürel geleneklerini koruyorlardı.
Gizli sanat ve basılı belge arşivleri, bazı gettolardaki koşulları kayıt altına alıyordu.
Yeraltı kalpazan ve kaçakçı ağı, gettolardaki ve Avrupa'da saklanmış insanlara hayat kurtaran resmî belgeler ve gıda sağlıyordu.
Buna karşın, örgütlü silahlı direniş Nazilere karşı en doğrudan Yahudi muhalefeti biçimiydi.
Batı Avrupa'da Yahudi partizanlar hayatları tehlike altında bulunan insanları güvenliğe kaçırıyor ve saklananlara yardım ediyorlardı.
Ayrıca Yahudi olmayan direniş birimlerine katılarak Alman askerî operasyonlarına sabotaj düzenliyorlardı.
Yerel halktan asgarî destek ve hatta düşmanlık görseler de, 100'ün üzerinde gettoda da silahlı direniş birimleri oluşturuldu.
Nisan 1943'te silahları ve sayıları bakımından dezavantajda olan Varşova Yahudileri, en büyük getto isyanını başlattı. Almanlar neredeyse bir ay sonra isyanı bastırabildi.
Yahudiler, Alanlarla gettolarda ve yakınlardaki ormanlarda bulunan ön cephelerin arkasında savaşıyordu.
Birçok durumda, direniş üyeleri Doğu Avrupa'daki gettoların dışında da partizan birimlerine katıldı.
Nazi kamplarında da Treblinka, Sobibor ve Auschwitz-Birkenau ölüm merkezlerindeki 1943-1944 isyanları gibi esir isyanları görüldü.
Bu isyanların ve diğer çabaların ruhu, Nazilerin soykırım politikalarını durdurma yetersizliğinden daha yücedir.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
