Nürnberg Duruşmaları
Savaştan sonra, Holokost sırasında işlenen suçlardan sorumlu olanların bazıları mahkemeye çıkarıldı. 1945 ve 1946’da yapılan duruşmalar için yer olarak Almanya’nın Nürnberg şehri seçildi. Müttefik güçlerden (İngiltere, Fransa, Sovyetler Birliği ve ABD) atanan yargıçlar, en önemli yirmi iki Nazi suçlusunun duruşmalarına başkanlık etti.
On iki önde gelen Nazi ölüme mahkûm edildi. Çoğu sadece üstlerinin emirlerini yerine getirdiklerini belirtse de, sanıkların çoğu yöneltilen suçlamaları kabul etti. Katliamlarla doğrudan ilişkili olanlar en sert cezaları aldılar. Holokost’ta kilit rolleri üstlenen, üst düzey hükümet yetkilileri ve toplama kampı sakinlerini zorunlu iş gücü olarak kullanan kuruluş yöneticileri gibi diğerleri, kısa süreli hapis cezaları aldı ya da hiçbir ceza almadı.
Nazilerin en yüksek otoritesi, Holokost’tun en büyük suçlusu duruşmalarda yoktu. Adolf Hitler, en yakın yardımcılarından bazıları gibi savaşın son günlerinde intihar etmişti. Daha pek çok suçlu duruşmalara hiç çıkarılmadı. Bazıları Almanya’dan başka ülkelere kaçtı; yüzlercesi Amerika Birleşik Devletleri’ne gitti.
Nazilerin duruşmaları hem Almanya’da hem de başka birçok ülkede devam etti. Bir Nazi avcısı olan Simon Wiesenthal, Adolf Eichmann’ı Arjantin’de buldu. Milyonlarca Yahudinin sürgününün planlanmasına ve yürütülmesine yardım eden Eichmann, İsrail’de mahkemeye çıkarıldı. Çoğu hayatta kalanlardan oluşan, yüzlerce şahidin verdiği ifadeler bütün dünya tarafından izlendi. Eichmann suçlu bulunarak 1962’de idam edildi.
Önemli Tarihler
8 AĞUSTOS 1945
ULUSLARARASI ASKERÎ MAHKEME (IMT) TÜZÜĞÜ LONDRA KONFERANSINDA AÇIKLANDI
Uluslararası Askerî Mahkeme (IMT), Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa ve Sovyetler Birliği’nden atanan yargıçlardan oluşturuldu. Almanya’nın Nuremberg şehrinde, önde gelen Nazi yetkilileri aleyhine IMT Tüzüğü’nün 6. Maddesi uyarınca, aşağıdaki suçlardan dava açılarak duruşmalara başlandı: (1) Burada listelenen 2, 3 ve 4 numaralı suçların işlenmesi amacıyla komplo kurma, (2) barışa karşı işlenen suçlar (çeşitli uluslararası anlaşmaları ihlal ederek, bir saldırı savaşının planlanmasına ve gerçekleştirilmesine katılmak olarak tanımlanan suçlar), (3) savaş suçları (savaş açma konusunda uluslararası kabul görmüş kuralların ihlali olarak tanımlanan suçlar) ve (4) insanlık suçları ("yani, savaştan önce ya da savaş sırasında, cinayet, imha etme, esaret, sürgün ve sivil halka yönelik diğer gayri insanî eylemler; ya da suçların işlendiği ülkenin yasalarının ihlal edilip edilmediğine bakılmaksızın, Mahkeme’nin yargı yetkisi dâhilinde her türlü suçun işlenmesinde ya da bu suçlarla bağlantılı olarak, siyasi, etnik ya da dinî nedenlere bağlı zulüm").
6 EKİM 1945
ÖNDE GELEN NAZİ YETKİLİLERİ ALEYHİNE SAVAŞ SUÇLARINDAN DAVA AÇILDI
Uluslararası Askerî Mahkeme’nin (IMT) dört başsavcısı Robert H. Jackson (ABD), Francois de Menthon (Fransa), Roman A. Rudenko (Sovyetler Birliği) ve Sör Hartley Shawcross (İngiltere), önde gelen 24 Nazi yetkilisi hakkındaki iddianameyi sundu. Hakkında dava açılanlar arasında Hermann Göring (Hitler'in ardılı), Rudolf Hess (Nazi partisi lideri vekili), Joachim von Ribbentrop (dışişleri bakanı), Wilhelm Keitel (silahlı kuvvetler lideri), Wilhelm Frick (içişleri bakanı), Ernst Kaltenbrunner (güvenlik güçleri lideri), Hans Frank (işgal edilen Polonya’nın genel valisi), Konstantin von Neurath (Bohemya ve Moravya valisi), Erich Raeder (deniz kuvvetleri lideri), Karl Doenitz (Raeder'ın halefi), Alfred Jodl (silahlı kuvvetler komutanı), Alfred Rosenberg (işgal edilen doğu bölgeleri bakanı), Baldur von Schirach (Hitler Gençliği lideri), Julius Streicher (Yahudi karşıtı radikal Nazi yayımcısı), Fritz Sauckel (zorunlu iş gücü tahsisi lideri), Albert Speer (silahlanma bakanı) ve Arthur Seyss-Inquart (işgal edilen Hollanda komiseri) bulunuyordu. Martin Bormann (Hitler'in yaveri) gıyabî olarak yargılanıyordu.
1 EKİM 1946
NUREMBERG KARARLARI
Uluslararası Askerî Mahkeme (IMT) kararlarını açıkladı. 12 sanık (Goering, Ribbentrop, Keitel, Kaltenbrunner, Rosenberg, Frank, Frick, Streicher, Sauckel, Jodl, SeyssInquart ve Bormann) ölüm cezasına çarptırıldı. Üç kişiye (Hess, ekonomi bakanı Walther Funk ve Raeder) ömür boyu hapis cezası verildi. Dört kişiye (Doenitz, Schirach, Speer ve Neurath) 10–20 yıl arasında hapis cezaları verildi. Mahkemede üç sanık beraat etti: Hjalmar Schacht (ekonomi bakanı), Franz von Papen (Hitler'in şansölye olarak atanmasında önemli bir rol oynayan Alman siyasetçi) ve Hans Fritzsche (basın ve radyo lideri). Ölüm cezaları, iki istisna ile 16 Ekim 1946’da yerine getirildi: Göring idam saatinden kısa süre önce intihar etti, Bormann ise hâlâ bulunamamıştı. Diğer 10 sanık asıldı, cesetleri yakıldı ve külleri Jizera Nehri’ne atıldı. Hapis cezasına çarptırılan yedi önemli savaş suçlusu, Berlin’deki Spandau Hapishanesi’ne iade edildi.