Vladka Bund’un (Yahudi Sosyalist Partisi) Zukunft gençlik hareketindendi. Varşova gettosu yeraltı örgütünde Yahudi Muharebe Örgütü’nün (ZOB) üyesi olarak aktif görev aldı. Aralık 1942’de silah almak ve çocuklarla yetişkinler için gizlenme yeri ayarlamak üzere Arilere, Varşova’nın Polonya tarafına kaçak giriş yaptı. Yahudi yeraltı örgütünde ve kamplarda, ormanlarda ve gettolarda yaşayan Yahudiler için aktif kurye olarak çalıştı.
Gerçekten her şeyin bittiğini hissettim. İşte sona gelmiştik. Kendimle
ilgili bir şey düşünmüyordum. Yaşayıp yaşamayacağımı, hayatın devam edip etmeyeceğini ya da insanlarla
bir araya gelip gelmeyeceğimi ya da... Sona gelmiştik. Ben... Bazen kendime
kızıyordum. Kaldığım için... Niçin orada değilim ki? Orada
olmalıydım. Onlarla birlikte olacağım yer orasıydı. Sürekli
onlarla birlikteydim. Yalnızca onlar için yaşıyordum ve benim için her şeyin
sonu gelmiş gibiydi. Tabi, Polonyalı bir kız olarak gidip etrafı dinlemem benim
için çok acı vericiydi... İnsanların nasıl
orada oldukları, hayatlarının böyle bir şekilde
sona ermesinin iyi olduğu hakkında konuşmalar... İyi ki Almanlar en azından onlara
bu şekilde baktı. Polonyalıların hepsi böyle değildi, ama bunu
duyuyordunuz. Getto duvarları etrafında, orada olan bitenin bir parçası olmak
yerine, her şeyden önce yıllardır
komşuydular. Hiçbir şey hissetmiyordum... Ne dayanışma, ne acı,
ne merhamet, yıllardır tanıdıkları, kapı
komşusu olarak yaşamış insanlar ve her şeyin alevler içinde yok olduğunu, duman olduğunu
görmek. Acı veriyordu. Öyle acı veriyordu ki.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
