Άουσβιτς

Στο απόγειο της δύναμής της, η Γερμανία είχε υπό τον έλεγχό της το μεγαλύτερο τμήμα της ηπειρωτικής Ευρώπης.

Οι Ναζί ίδρυσαν έξι κέντρα εξόντωσης στην κατεχόμενη Πολωνία. Το μεγαλύτερο από αυτά ήταν το Άουσβιτς, το οποίο βρισκόταν 37 μίλια (περίπου 59 χιλιόμετρα) δυτικά της Κρακοβίας, κοντά στα προπολεμικά γερμανό-πολωνικά σύνορα.

Το σύμπλεγμα στρατοπέδων του Άουσβιτς αποτελούταν από τρία κεντρικά στρατόπεδα: το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς Ι, το κέντρο εξόντωσης Άουσβιτς ΙΙ (Μπίρκεναου) και το κέντρο καταναγκαστικής εργασίας Άουσβιτς ΙΙΙ (Μόνοβιτς).

Στην περιοχή γύρω από το Άουσβιτς δημιουργήθηκε επίσης ένα τεράστιο σύστημα δευτερευόντων στρατοπέδων και οι κρατούμενοι ήταν αναγκασμένοι να εργάζονται σε διάφορα εργοστάσια και βιομηχανίες.

Το 1942, οι Ναζί άρχισαν συστηματικούς εκτοπισμούς Εβραίων στο Άουσβιτς. Καθημερινά κατέφθαναν τρένα από σχεδόν κάθε γωνιά τής υπό γερμανικής κατοχής Ευρώπης.

Οι νεοαφιχθέντες περνούσαν από «διαλογή», κατά την οποία το προσωπικό των SS έκρινε τους περισσότερους από αυτούς ακατάλληλους για καταναγκαστική εργασία και τους έστελνε αμέσως στους θαλάμους αερίων.

Κατά τη διάρκεια των ετών 1943 και 1944, τέσσερις μεγάλοι θάλαμοι αερίων και κρεματόρια λειτουργούσαν σχεδόν ακατάπαυστα στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου.

Τον Οκτώβριο του 1944, αρκετές εκατοντάδες Εβραίοι κρατούμενοι που είχαν εξαναγκαστεί να μεταφέρουν πτώματα από τους θαλάμους αερίων και να λειτουργούν τα κρεματόρια, οργάνωσαν εξέγερση.

Ανατίναξαν το Κρεματόριο IV και τον διπλανό θάλαμο αερίων και σκότωσαν αρκετούς φύλακες του στρατοπέδου.

Τα SS κατέπνιξαν γρήγορα την εξέγερση, σκότωσαν τους κρατούμενους και, στη συνέχεια, απαγχόνισαν δημόσια τέσσερις εργάτριες σε καταναγκαστικά έργα, οι οποίες είχαν προμηθεύσει την πυρίτιδα που χρησιμοποιήθηκε κατά την εξέγερση.

Στα τέλη του 1944, το προσωπικό των SS υποχρέωσε τους κρατούμενους να διαλύσουν και να τοποθετήσουν δυναμίτη στους εναπομείναντες θαλάμους αερίων, ώστε να καταστραφούν τα αποδεικτικά στοιχεία των μαζικών δολοφονιών.

Καθώς τα σοβιετικά στρατεύματα προέλαυναν τον Ιανουάριο του 1945, τα SS ανάγκασαν 60.000 κρατούμενους από τα στρατόπεδα Άουσβιτς σε πορείες θανάτου προς το εσωτερικό της Γερμανίας.

Όταν στα τέλη Ιανουαρίου οι Σοβιετικοί απελευθέρωσαν το Άουσβιτς, μόνο λίγες χιλιάδες αποστεωμένοι κρατούμενοι ήταν ζωντανοί.

Περισσότεροι από 1,1 εκατομμύριο Εβραίοι, καθώς και δεκάδες χιλιάδες χριστιανοί Πολωνοί, Ρομά (Τσιγγάνοι) και Σοβιετικοί κρατούμενοι πολέμου, έχασαν τη ζωή τους στο Άουσβιτς.