Άουσβιτς
Το Άουσβιτς ήταν το μεγαλύτερο στρατόπεδο που δημιουργήθηκε από τους Γερμανούς. Ήταν ένα σύμπλεγμα στρατοπέδων, που περιελάμβανε στρατόπεδο συγκέντρωσης, εξόντωσης και καταναγκαστικής εργασίας. Βρισκόταν κοντά στην Κρακοβία της Πολωνίας. Τρία μεγάλα στρατόπεδα συνιστούσαν το σύμπλεγμα στρατοπέδων του Άουσβιτς: Το Άουσβιτς I, το Άουσβιτς ΙΙ (Μπίρκεναου) και το Άουσβιτς ΙΙΙ (Μόνοβιτς). Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Άουσβιτς, εκ των οποίων εννέα στους δέκα ήταν Εβραίοι. Οι τέσσερις μεγαλύτεροι θάλαμοι αερίων μπορούσαν να χωρέσουν ο καθένας 2.000 ανθρώπους τη φορά.
Μία πινακίδα πάνω από την είσοδο του στρατοπέδου έγραφε ARBEIT MACHT FREI, που σημαίνει «η εργασία ελευθερώνει»· στην πραγματικότητα, το αντίθετο ήταν αλήθεια. Η εργασία έγινε ακόμη μία μορφή γενοκτονίας που οι Ναζί αποκαλούσαν «εξόντωση μέσω της δουλειάς».
Τα θύματα που απέφευγαν τον άμεσο θάνατο και επιλέγονταν για εργασία συστηματικά απογυμνώνονταν από την προσωπική τους ταυτότητα. Τους ξύρισαν τα μαλλιά και χάραξαν έναν αριθμό μητρώου με τατουάζ στον αριστερό τους πήχη. Οι άνδρες υποχρεώνονταν να φορούν κουρελιασμένα παντελόνια και σακάκια με ρίγες και οι γυναίκες φορούσαν φορέματα εργασίας. Και στους δύο δίνονταν παπούτσια ακατάλληλα για τα πόδια τους, σε κάποιες περιπτώσεις τσόκαρα. Δεν είχαν άλλα ρούχα και κοιμόνταν με τα ίδια ρούχα που φορούσαν για να δουλέψουν.
Κάθε ημέρα ήταν ένας αγώνας επιβίωσης κάτω από ανυπόφορες συνθήκες. Οι κρατούμενοι διέμεναν σε πρωτόγονους κοιτώνες που δεν είχαν παράθυρα και χωρίς μόνωση για τη ζέστη ή το κρύο. Δεν υπήρχαν τουαλέτες, μόνο ένας κουβάς. Κάθε κοιτώνας διέθετε περίπου 36 ξύλινες κουκέτες και οι κρατούμενοι στριμώχνονταν ανά πέντε ή έξι κατά μήκος της ξύλινης σανίδας. Έως και 500 κρατούμενοι στοιβάζονταν σε έναν μόνο κοιτώνα.
Οι κρατούμενοι ήταν πάντοτε πεινασμένοι. Το φαγητό αποτελούνταν από νερωμένη σούπα με σάπια λαχανικά και κρέας, μερικές ουγγιές ψωμί, λίγη μαργαρίνη, τσάι, και ένα πικρό ποτό που ήταν παρόμοιο με τον καφέ. Η διάρροια ήταν κοινή. Οι άνθρωποι καθώς ήταν εξασθενημένοι από την αφυδάτωση και την πείνα, έπεφταν εύκολα θύματα των μολυσματικών ασθενειών που εξαπλώνονταν στο στρατόπεδο.
Κάποιοι κρατούμενοι εργάζονταν ως καταναγκαστικοί εργάτες μέσα στο στρατόπεδο, για παράδειγμα στην κουζίνα ή σαν κουρείς. Οι γυναίκες συχνά ξεχώριζαν τους σωρούς από παπούτσια, ρούχα και άλλα υπάρχοντα των φυλακισμένων, τα οποία θα στέλνονταν πίσω στη Γερμανία για να χρησιμοποιηθούν εκεί. Οι αποθήκες στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, που βρίσκονταν κοντά σε δύο από τα κρεματόρια, ονομάζονταν «Καναδάς», επειδή οι Πολωνοί θεωρούσαν πολύ πλούσια αυτή τη χώρα. Στο Άουσβιτς, όπως σε εκατοντάδες άλλα στρατόπεδα στο Ράιχ και την κατεχόμενη Ευρώπη όπου οι Γερμανοί χρησιμοποιούσαν εργάτες που εργάζονταν σε καταναγκαστικά έργα, οι φυλακισμένοι εργάζονταν επίσης έξω από τα στρατόπεδα, σε ανθρακωρυχεία και λατομεία πέτρας, και σε κατασκευαστικά έργα, σκάβοντας σήραγγες και κανάλια. Κάτω από ένοπλη φρούρηση, απομάκρυναν με φτυάρια το χιόνι από τους δρόμους και καθάριζαν τα συντρίμμια από τους δρόμους και τις πόλεις που πλήττονταν από αεροπορικές επιδρομές. Μεγάλος αριθμός εργατών που εργάζονταν σε καταναγκαστικά έργα χρησιμοποιούνταν τελικά σε εργοστάσια παραγωγής όπλων και άλλων αγαθών που στήριζαν την πολεμική προσπάθεια των Γερμανών. Πολλές ιδιωτικές εταιρείες, όπως η I. G. Farben και η Bavarian Motor Works (BMW), που παρήγαγαν μηχανές αυτοκινήτων και αεροπλάνων, επιδίωκαν διακαώς τη χρήση φυλακισμένων ως πηγή φθηνής εργασίας.
Η απόδραση από το Άουσβιτς ήταν σχεδόν αδύνατη. Ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα περικύκλωναν τόσο το στρατόπεδο συγκέντρωσης όσο και το κέντρο εξόντωσης. Φρουροί, εξοπλισμένοι με πολυβόλα και αυτόματα τουφέκια, φυλούσαν σκοπιά στα πολλά παρατηρητήρια. Οι ζωές των φυλακισμένων ελέγχονταν ολοκληρωτικά από τους φρουρούς τους, που από καπρίτσιο μπορούσαν να τους τιμωρήσουν σκληρά. Οι φυλακισμένοι κακομεταχειρίζονταν επίσης από άλλους κρατούμενους που είχαν επιλεχθεί για να επιβλέπουν τους υπόλοιπους με αντάλλαγμα ειδικές χάρες από τους φρουρούς.
Απάνθρωπα «ιατρικά πειράματα» διεξάγονταν στο Άουσβιτς. Άνδρες, γυναίκες, και παιδιά χρησιμοποιούνταν ως πειραματόζωα. Ο γιατρός των SS Δρ. Γιόζεφ Μένγκελε πραγματοποίησε επώδυνα και τραυματικά πειράματα σε νάνους και δίδυμα αδέλφια, συμπεριλαμβανομένων μικρών παιδιών. Ο στόχος αυτών των πειραμάτων ήταν να βρεθούν καλύτερες ιατρικές θεραπείες για τους Γερμανούς στρατιώτες και αεροπόρους. Άλλα πειράματα είχαν στόχο τη βελτίωση των μεθόδων στείρωσης των ανθρώπων που οι Ναζί θεωρούσαν κατώτερους. Πολλοί άνθρωποι πέθαναν στη διάρκεια των πειραμάτων. Άλλοι δολοφονήθηκαν μετά την ολοκλήρωση της «έρευνας» και τα όργανά τους αφαιρέθηκαν για περαιτέρω μελέτη.
Οι περισσότεροι κρατούμενοι στο Άουσβιτς επιζούσαν μόνο μερικές εβδομάδες ή μήνες. Όσοι ήταν πολύ άρρωστοι ή αδύναμοι για να εργαστούν καταδικάζονταν σε θάνατο στους θαλάμους αερίων. Κάποιοι αυτοκτονούσαν πέφτοντας επάνω στα ηλεκτροφόρα σύρματα. Άλλοι έμοιαζαν με κινούμενα πτώματα με κατεστραμμένο σώμα και ηθικό. Άλλοι κρατούμενοι, ωστόσο, ήταν αποφασισμένοι να παραμείνουν ζωντανοί.