Chaim Engel
Γένος: 1916
Brudzew, Πολωνία
Η οικογένεια του Chaim καταγόταν από μια μικρή πόλη, όπου ο πατέρας του είχε ένα κατάστημα με υφάσματα. Όταν ξέσπασαν τα αντισημιτικά πογκρόμ στο Brudzew, η οικογένεια Engel μετακόμισε στη βιομηχανική πόλη Λοτζ. Ο Chaim ήταν τότε 5 ετών. Στο Λοτζ πήγε σε εβραϊκό σχολείο, το οποίο παρείχε και κοσμική εκπαίδευση. Όταν τελείωσε το γυμνάσιο, ο Chaim πήγε να εργαστεί στο εργοστάσιο υφασμάτων του θείου του.
1933-39: Η γειτονιά μας στο Λοτζ ήταν κατά κύριο λόγο εβραϊκή, έτσι οι περισσότεροι από τους φίλους μου ήταν Εβραίοι. Μόλις ενηλικιώθηκα ξεκίνησα την υποχρεωτική στρατιωτική μου θητεία. Την 1η Σεπτεμβρίου του 1939, δύο μόλις εβδομάδες πριν από τη λήξη της θητείας μου, οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Πολωνία. Μετά από μερικές εβδομάδες πιάστηκα αιχμάλωτος. Ένας από τους Γερμανούς που με αιχμαλώτισαν έμαθε ότι ήμουν Εβραίος, όμως δεν με πυροβόλησε. Μεταφέρθηκα στη Γερμανία για καταναγκαστική εργασία.
1940-44: Τον Μάρτιο του 1940, όλοι οι Εβραίοι αιχμάλωτοι πολέμου επέστρεψαν στην Πολωνία. Μεταφέρθηκα στο στρατόπεδο θανάτου Σόμπιμπορ το καλοκαίρι του 1942. Τον Οκτώβριο του 1943, μια μικρή ομάδα κρατουμένων εξεγέρθηκε. Εγώ μαχαίρωσα θανάσιμα τον φρουρό που μας επέβλεπε. Με κάθε χτύπημα φώναζα, «Αυτό είναι για τον πατέρα μου, για τη μητέρα μου, για όλους τους Εβραίους που σκοτώσατε». Το μαχαίρι γλίστρησε, κόπηκα και γέμισα αίματα. Ακολούθησε χάος: πολλοί κρατούμενοι διέφυγαν τρέχοντας από την κεντρική πύλη. Μερικοί πάτησαν σε νάρκες. Άλλοι τα παράτησαν και δεν έτρεξαν καθόλου. Πήρα από το χέρι την κοπέλα μου και τρέξαμε στο δάσος.
Ο Chaim κρύφτηκε στα δάση της Πολωνίας μαζί με την κοπέλα του, τη Selma. Μετά τον πόλεμο παντρεύτηκαν και έζησαν στην Ευρώπη και το Ισραήλ. Η οικογένεια Engel εγκαταστάθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1957.