Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας στη Γερμανία το 1938, ο Leo επιχείρησε να εγκαταλείψει τη χώρα. Τελικά έφτασε στο Βέλγιο. Το 1940 μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο του St. Cyprien στη Γαλλία, όμως κατάφερε να αποδράσει. Το 1942, ο Leo πέρασε λαθραία στην Ελβετία, όμως τον συνέλαβαν και τον έστειλαν πίσω στη Γαλλία, αυτή τη φορά στα στρατόπεδα Ριβεσάλτ και Ντρανσί. Ο ίδιος και ένας φίλος του κατάφεραν να δραπετεύσουν από το τρένο που τους μετέφερε στο Άουσβιτς στην Πολωνία. Ο Leo συμμετείχε στη Γαλλική αντίσταση το 1943. Έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1947.
Έτσι, μετά την τελευταία απόδρασή μου και ενώ κρυβόμουν, μου έστειλαν κάποια χαρτιά με μια συστατική επιστολή, για να συμμετάσχω σε μια ομάδα στην Κοιλάδα του Ροδανού, σε μια μικρή πόλη που ονομαζόταν Saint-Vallier, νότια της Λυόν, η οποία εκείνη την περίοδο αποτελούσε «θερμοκήπιο» της δράσης της Γκεστάπο, υπό την αιγίδα του Κλάους Μπάρμπι. Συμμετείχα σε αυτήν την ομάδα τον Νοέμβριο του 1943, χωρίς στην πραγματικότητα να γνωρίζω τι ακριβώς ήταν αυτή η ομάδα. Για εμένα ήταν ένα μέρος όπου θα πήγαινα να κρυφτώ, μαζί με άλλους νέους ανθρώπους που είχαν ξεφύγει, όχι μόνο με νέους ανθρώπους, με άνδρες που είχαν ξεφύγει –και δεν είχε καμία σχέση με παιδιά ή γυναίκες- αλλά, όταν έφτασα εκεί, μετά από λίγες ώρες κατάλαβα περί τίνος επρόκειτο. Άρχισα να μιλάω με ανθρώπους, ρωτούσα ποιοι ήταν, από πού έρχονταν και τότε κατάλαβα ότι με είχαν στείλει σε ένα μέρος όπου θα διεξάγονταν μυστικές, ε παράνομες δραστηριότητες της Αντίστασης. Αυτό που συνέβαινε στο συγκεκριμένο μέρος ή στο συγκεκριμένο στρατόπεδο, ήταν κυρίως ότι λαμβάναμε οδηγίες –πώς να κυκλοφορούμε με τα χαρτιά μας χωρίς να μας εντοπίσουν, τι να πούμε σε περίπτωση που βρισκόμασταν σε κάποιο μέρος, όπως σε ένα εστιατόριο, και έμπαινε μέσα μια ομάδα επιθεώρησης, ή μια περιπολία, πώς να συμπεριφερόμαστε, να συμπεριφερόμαστε σαν να μη συμβαίνει τίποτα και ποτέ να μη μιλάμε σε κάποια γλώσσα, ε σε κάποια άλλη γλώσσα εκτός από τα Γαλλικά, γιατί ήμασταν «Γάλλοι», και να μην πέφτουμε σε παγίδες. Και δίδασκαν σε μερικούς από εμάς τους νέους ορισμένα, ε, τεχνικά επαγγέλματα, μεταξύ άλλων, έτσι ώστε να μη χάνουμε το χρόνο μας, γνωρίζοντας ότι, μετά από κάποιο καιρό, θα μας έστελναν σε ορισμένες περιοχές όπου θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες μας.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
