Ποιες ήταν μερικές ομοιότητες μεταξύ του ρατσισμού στη ναζιστική Γερμανία και του ρατσισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες στις δεκαετίες 1920-1940;
Οι έννοιες της «φυλής» και του «ρατσισμού» έχουν δεχθεί ποικίλες ερμηνείες μέσα στο πέρασμα του χρόνου και ανάλογα με το πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής μέσα στην οποία εντάσσονται. Ο ναζιστικός ρατσισμός και ο αμερικανικός ρατσισμός είναι ξεχωριστά και περίπλοκα θέματα. Αυτό το θέμα προς συζήτηση επικεντρώνεται στην ιστορία του φυλετικού αντισημιτισμού στη Γερμανία και στη σχέση του με τον ρατσισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μάθετε περισσότερα για τις παρόμοιες αλλά και διαφορετικές πτυχές αυτών των ιστοριών.
Για γενικές πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα, μπορείτε να ανατρέξετε σε σχετικά άρθρα.
Ιστορία
Ο ρατσισμός αναπτύχθηκε σε αυτά τα δύο διαφορετικά πλαίσια με τρόπους που υπαγορεύθηκαν από την ιστορία, το πολιτικό σύστημα και τον πολιτισμό κάθε χώρας.
Ορισμένες πρακτικές διακρίσεων και διαχωρισμού στη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν παρόμοιες. Ωστόσο, οι στόχοι των ρατσιστικών πολιτικών και η φύση των πολιτικών συστημάτων μέσα στα οποία αναπτύχθηκαν διέφεραν. Στόχος του ρατσισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μόνιμος διαχωρισμός και η εκμετάλλευση των Αφροαμερικανών σχεδόν σε κάθε πτυχή της κοινωνίας, συχνά με βίαια μέσα. (Μια μικρή μειοψηφία στις Ηνωμένες Πολιτείες ήθελε να απελάσει τους μαύρους στην Αφρική.) Στη ναζιστική Γερμανία, ο αρχικός στόχος ήταν μια φυλετικά καθαρή Γερμανία απαλλαγμένη από Εβραίους. Η απομόνωση, η εξαθλίωση και η τρομοκράτηση χρησιμοποιήθηκαν για να πιέσουν τους Εβραίους να φύγουν. Στο απόγειο της γερμανικής κυριαρχίας στην Ευρώπη κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο αρχικός στόχος μετατράπηκε σε γενοκτονία όλων των Ευρωπαίων Εβραίων.
Ποιες πτυχές του ρατσισμού και της ευγονικής στις Ηνωμένες Πολιτείες επηρέασαν περισσότερο τον ρατσισμό στη ναζιστική Γερμανία;
Ορισμένοι φυλετικοί και ευγονικοί νόμοι και πρακτικές των ΗΠΑ αποτέλεσαν έμπνευση για τον Αδόλφο Χίτλερ και τους Ναζί.
Πριν πάρει την εξουσία, ο ηγέτης του Ναζιστικού Κόμματος έκανε αναφορά στις πολιτικές των ΗΠΑ στο πολιτικό του μανιφέστο Mein Kampf (Ο Αγών μου) το 1925. Ο Χίτλερ περιφρονούσε την αμερικανική δημοκρατία. Ωστόσο, εντυπωσιάστηκε από το αμερικανικό δόγμα του «Έκδηλου Πεπρωμένου». Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποίησαν αυτή την έννοια για να δικαιολογήσουν τον βάναυσο αναγκαστικό εκτοπισμό των ιθαγενών Αμερικανών. Οι Αμερικανοί επεκτάθηκαν προς τα δυτικά και κατέστρεψαν τους Γηγενείς της Αμεικής για να κάνουν χώρο για λευκούς αποίκους. Σύμφωνα με τον Χίτλερ, αυτή η ιστορία λειτούργησε ως προηγούμενο για τη Γερμανία. Πίστευε ότι και η Γερμανία θα έπρεπε να εκπληρώσει την εθνικιστική επιθυμία να επεκτείνει την επικράτειά της προς ανατολάς. Αυτή η επιθυμία είχε τις ρίζες της, εν μέρει, στην απογοήτευση της Γερμανίας που είχε καθυστερήσει στον ευρωπαϊκό αποικιοκρατικό αγώνα. Επιπλέον, οι λίγες αποικίες που απέκτησε η Γερμανία αφαιρέθηκαν μετά την ήττα της στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι ρατσιστικές και ευγονικές πρακτικές και οι σχετικοί νόμοι στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτέλεσαν ενίοτε μοντέλο για τους Γερμανούς νομικούς εμπειρογνώμονες. Γερμανοί δικηγόροι και προπαγανδιστές των Ναζί αναφέρθηκαν σε δικαστικά προηγούμενα στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού για να υποστηρίξουν ότι οι φυλετικές πρακτικές των Ναζί ήταν νόμιμες και φυσιολογικές. Χρησιμοποίησαν επίσης αυτά τα προηγούμενα για να επισημάνουν την υποκρισία των Αμερικανών επικριτών του ναζιστικού ρατσισμού.
Γερμανοί νομικοί εμπειρογνώμονες ανέφεραν, για παράδειγμα, έναν ευγονικό νόμο της Καλιφόρνιας του 1909. Αυτός ο νόμος επέτρεπε τη στείρωση ασθενών σε κρατικά ψυχιατρεία, ιδρύματα για άτομα με ψυχικές αναπηρίες (συμπεριλαμβανομένων των «καθυστερημένων» και επιληπτικών) και φυλακές. Οι Αμερικανοί ευγονιστές, εν τω μεταξύ, ήταν περήφανοι που είχαν προσφέρει αυτό το μοντέλο. Για παράδειγμα, ένας από αυτούς επεσήμανε τον ναζιστικό νόμο που επεκτείνει την επιτρεπόμενη στείρωση και σε άτομα εκτός ιδρυμάτων. Υποστήριξε, μάλιστα, ότι «Οι Ναζί μας νικούν στο δικό μας παιχνίδι!»
Το ναζιστικό καθεστώς θέσπισε τους Νόμους της Νυρεμβέργης το 1935. Σαράντα πέντε Γερμανοί νομικοί εμπειρογνώμονες ταξίδεψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να ερευνήσουν αμερικανικά παραδείγματα για την εφαρμογή των νόμων. Έναν νόμο που βρήκαν χρήσιμο ήταν ο Νόμος περί Μετανάστευσης ή Νόμος Τζόνσον-Ριντ του 1924. Αυτός ο νόμος όριζε ποσοστώσεις για κάθε χώρα, οι οποίοι περιόριζαν τη μετανάστευση από την ανατολική και νότια Ευρώπη. Οι μετανάστες από αυτές τις χώρες ήταν κυρίως Καθολικοί και Εβραίοι.
Στην προσπάθειά τους να καθορίσουν πώς θα διαπίστωναν ποιος είναι Εβραίος, Γερμανοί εμπειρογνώμονες μελέτησαν επίσης τους νόμους περί «κλάσματος αίματος» των ΗΠΑ. Εξέτασαν κράτη που εφάρμοζαν τις αρχές του «κλάσματος αίματος» για την απαγόρευση των διαφυλετικών γάμων. Κανένας από τους νόμους των ΗΠΑ για το «κλάσμα αίματος» δεν ίσχυε για τους Εβραίους (που θεωρούνταν «λευκοί»). Ωστόσο, οι Γερμανοί εμπειρογνώμονες εξέτασαν τις ευρύτερες υποκείμενες ρατσιστικές αρχές. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν ο νόμος περί φυλετικής ακεραιότητας του 1924 της Βιρτζίνια. Αυτός ο νόμος όριζε ότι «λευκά άτομα» ήταν όσοι δεν είχαν κανένα ίχνος «αίματος» εκτός από Καυκάσιο, ή είχαν ένα δέκατο έκτο ή λιγότερο «αίμα» ιθαγενών Αμερικανών και κανένα άλλο μη Καυκάσιο αίμα.
Το ναζιστικό καθεστώς υιοθέτησε ένα πρότυπο «αίματος» για τον προσδιορισμό της «φυλετικής» ταυτότητας. Ωστόσο, ήταν λιγότερο αυστηρό από τον νόμο της Βιρτζίνια, ανιχνεύοντας τη «γραμμή αίματος» των Εβραίων σε βάθος μόλις τριών γενιών. Οι Γερμανοί αξιωματούχοι έπρεπε να αντιμετωπίσουν άλλα πολιτικά και πρακτικά ζητήματα σε μια κοινωνία όπου οι περισσότεροι Εβραίοι είχαν αφομοιωθεί. Μεταξύ αυτών ήταν η ταυτοποίηση ατόμων που είχαν κάποια εβραϊκή κληρονομιά.
Πώς ο ρατσισμός στη ναζιστική Γερμανία έμοιαζε με τον ρατσισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες την ίδια περίοδο;
Καθημερινή ζωή
Ο φυσικός διαχωρισμός των «φυλών» χαρακτήριζε την καθημερινή ζωή στη ναζιστική Γερμανία και στον Νότο του «Τζιμ Κρόου», όπου οι τοπικοί και κρατικοί νόμοι καταπίεζαν συστηματικά τους Μαύρους, όπως και σε πολλές άλλες πολιτείες. Οι Εβραίοι στη ναζιστική Γερμανία και οι Μαύροι και άλλοι έγχρωμοι Αμερικανοί στις Ηνωμένες Πολιτείες θεωρήθηκαν «φυλετικά κατώτεροι» και στιγματίστηκαν ως «ο άλλος». Υπέμειναν το μίσος και αμέτρητες ταπεινώσεις και υπέστησαν στερήσεις ως αποτέλεσμα νόμων και πρακτικών που εισήγαγαν διακρίσεις. Αυτές οι πολιτικές περιόριζαν την ελευθερία της μετακίνησης, την απασχόληση, την εκπαίδευση, τη στέγαση, τη δυνατότητα χρήσης των μεταφορικών μέσων, την πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, τις δραστηριότητες αναψυχής, την επιλογή συντρόφου για γάμο, μεταξύ πολλών άλλων βασικών αναγκών και δικαιωμάτων. Οι κοινότητες και στις δύο χώρες ανάρτησαν πινακίδες που περιόριζαν την πρόσβαση σε δημόσιους χώρους. Σε όλη τη ναζιστική Γερμανία, υπήρχαν παγκάκια στα πάρκα με την ένδειξη «Μόνο Εβραίοι» ή «Μόνο Άριοι», καθώς και δημόσιες πισίνες και πόλεις με πινακίδες που έγραφαν «Οι Εβραίοι δεν επιτρέπονται». Στον Νότο του «Τζιμ Κρόου» και των φυλετικών διακρίσεων, οι κινηματογράφοι, τα εστιατόρια, τα σιντριβάνια, οι τουαλέτες ή άλλοι δημόσιοι χώροι έφεραν πινακίδες «Μόνο Λευκοί» ή «Έγχρωμοι».
Ο στρατός
Τόσο ο γερμανικός όσο και ο αμερικανικός στρατός εφάρμοζαν πρακτικές φυλετικού διαχωρισμού, αν και με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Στη ναζιστική Γερμανία, οι Εβραίοι αποκλείστηκαν από τη στρατιωτική θητεία το 1935, όταν επανήλθε η επιστράτευση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Μαύροι Αμερικανοί υπηρέτησαν σε ξεχωριστές μονάδες μέχρι το 1948. (Το 1948, ο Πρόεδρος Τρούμαν εξέδωσε ένα Εκτελεστικό Διάταγμα που απαιτούσε τη μη διάκριση και ξεκίνησε τη μακρά διαδικασία της ένταξης.)
Η επιτυχία των φυλετικών πολιτικών και του διαχωρισμού τόσο στη ναζιστική Γερμανία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες βασίστηκε στη συναίνεση ή στην έμπρακτη υποστήριξη των απλών ανθρώπων. Πολλοί απλοί πολίτες επωφελήθηκαν οικονομικά, πολιτικά και ψυχολογικά από αυτές τις πρακτικές διακρίσεων. Οι Ναζί προώθησαν την ένταξη σε μια φυλετικά βασισμένη «λαϊκή κοινότητα» (Volksgemeinschaft). Αυτή η «κοινότητα» απέκλειε τους Εβραίους και άλλους. Αλλά στους πιστούς «Άριους» προσέφερε εθνική ενότητα και υπερηφάνεια. Πολλοί Γερμανοί, ιδιαίτερα νέοι, ένιωθαν ότι ανήκουν κάπου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι λευκοί πολίτες απολάμβαναν προνομιακή θέση και ευκαιρίες. Και στις δύο χώρες, πολλοί πολίτες πίστευαν στην υπεροχή των λευκών ή στην «Άρια» ανωτερότητα. Αυτές οι πεποιθήσεις έχουν επιβιώσει σε διάφορους βαθμούς μέχρι τις μέρες μας.
Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός εξακολουθούν να υπάρχουν
Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός εξακολουθούν να υπάρχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και αλλού, παρά το γεγονός ότι η σύγχρονη επιστήμη έχει απορρίψει εντελώς τις αντιλήψεις του 20ού αιώνα περί βιολογικά καθορισμένων και διακριτών «φυλών».
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, η ευγονική απαξιώθηκε για διάφορους λόγους. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στη γενοκτονία και άλλα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομα της ναζιστικής φυλετικής ιδεολογίας. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η ευγονική απαξιώθηκε ήταν η πιο προηγμένη επιστημονική κατανόηση της ανθρώπινης γενετικής. Η έρευνα κατέδειξε ότι δεν υπάρχουν ξεχωριστές γενετικές δεξαμενές ως δείκτες «φυλής». Σε όλους τους ανθρώπους, το DNA είναι περίπου κατά 99,9% το ίδιο. Επιπλέον, η έρευνα κατέδειξε ότι όλοι οι ανθρώπινοι πληθυσμοί μπορούν να εντοπίσουν τις γενετικές τους ρίζες σε κοινές προελεύσεις στην Ανατολική Αφρική.
Σήμερα, η συναίνεση μεταξύ των επιστημόνων είναι ότι η «φυλή» δεν είναι μια γενετική ή βιολογική έννοια. Αντίθετα, η «φυλή» είναι μια πολιτιστική και κοινωνική έννοια που ποικίλλει ανάλογα με τον χρόνο, τον τόπο και τις συνθήκες — ένα ανθρώπινο εφεύρημα.
Με την πάροδο της ιστορίας, το στοχευμένο μίσος κατά συγκεκριμένων ομάδων συνεχίζει να υφίσταται, παρά το γεγονός ότι το σκεπτικό έχει αλλάξει κάποιες φορές. Ανεξάρτητα από το σκεπτικό, η στοχοποίηση ατόμων με βάση το χρώμα του δέρματος, τη θρησκεία, την εθνοτική καταγωγή ή την εθνικότητα εξακολουθεί να οδηγεί σε διακρίσεις, διώξεις και βιαιοπραγίες, συμπεριλαμβανομένων μαζικών θηριωδιών και γενοκτονιών.
Ερωτήσεις κρίσης
Πώς διέφεραν οι ρατσιστικοί νόμοι και οι πρακτικές στη Ναζιστική Γερμανία από τους ρατσιστικούς νόμους και τις πρακτικές στις Ηνωμένες Πολιτείες; Πόσο έμοιαζαν; Πώς επηρέασαν αυτές οι διακρίσεις τους ανθρώπους που στοχοποιούσαν οι νόμοι;
Ερευνήστε το κίνημα της ευγονικής πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Τι ρόλο έπαιξε η ευγονική στους νόμους και τις πολιτικές κάθε χώρας;
Ποιες πληροφορίες χρησιμοποιούν οι ρατσιστές για να δικαιολογήσουν τα πιστεύω τους; Πώς μπορούν να αμφισβητηθούν και να αντιμετωπιστούν ακραίες πεποιθήσεις, όπως αυτές;