اردوگاه های نازی ها (خلاصه مقاله)
بین سالهای ١٩٣٣ و ١٩٤٥، آلمان نازی حدود ٢٠ هزار اردوگاه برای زندانی کردن میلیونها قربانی خود دایر کرد. اردوگاه های بیگاری، اردوگاه های موقت که به عنوان ایستگاه های موقت بین راه مورد استفاده قرار می گرفتند و مراکز مرگ که منحصراً یا عمدتاً برای كشتارهای گسترده ساخته شده بودند از جمله این اردوگاه ها به شمار می رفتند. آلمانی ها و همدستانشان بیش از سه میلیون یهودی را فقط در مراکز مرگ به قتل رساندند. تنها تعداد کمی از زندانیان اردوگاه های نازی ها جان سالم به در بردند. اغلب زندانیان نخستین اردوگاه های کار اجباری عبارت بودند از: کمونیست های آلمانی، سوسیالیست ها، سوسیال دموکرات ها، کولی ها، اعضای فرقه مذهبی "شاهدان یهوه"، همجنس گرایان و افراد متهم به اعمال "غیراجتماعی" یا رفتار به لحاظ اجتماعی نابهنجار. این مکانها "اردوگاه های متمركز" (یا اردوگاه های کار اجباری) نامیده می شدند زیرا افراد محبوس در آنها به لحاظ فیزیكی در یک محل "متمرکز" شده بودند. به دنبال تهاجم آلمان به لهستان در سپتامبر 1939، نازی ها اردوگاه های بیگاری را دایر کردند؛ در این اردوگاه ها هزاران زندانی در اثر خستگی، گرسنگی و سرما یا گرما جان سپردند.
نازی ها برای پیشبرد برنامه "راه حل نهایی" (نسل کشی یا نابودی دسته جمعی یهودیان)، مراکز مرگ در لهستان که دارای بیشترین جمعیت یهودی بود دایر كردند. مراکز مرگ برای كشتار های گسترده و کارآمد طراحی شده بودند. خلمنو، اولین مرکز مرگ، در دسامبر ١٩٤١ افتتاح شد. در این مرکز، یهودیان و کولی ها در کامیون های سیار گاز به قتل می رسیدند. در سال ١٩٤٢، نازی ها به منظور کشتار سازمان یافته یهودیان نواحی مرکزی لهستان اشغالی، در بلزک، سوبیبور و تربلینکا مراکز کشتار دایر کردند. نازی ها همچنین برای افزایش كارآیی کشتارها و غیرشخصی تر کردن روند آن برای مرتکبین جنایات، به ایجاد اتاق های گاز (اتاق هایی که به منظور کشتن افراد انباشته از گاز سمی می شد) پرداختند. اردوگاه مرگ برکناو، واقع در مجتمع اردوگاه آشویتس، چهار اتاق گاز داشت. در بالاترین میزان تبعید به این اردوگاه، هر روز تعداد 6 هزار یهودی با گاز به قتل می رسیدند. یهودیان ساكن سرزمین های تحت اشغال نازی ها، در مسیر منتهی به مراكز كشتار در لهستان اشغالی ابتدا به اردوگاه های موقت، مانند وستربورک در هلند یا درنسی در فرانسه فرستاده می شدند. اردوگاه های موقت معمولاً آخرین توقف قبل از تبعید به یک مرکز مرگ بودند.