هولوکاست، قتل عام شش میلیون یهودی و میلیون ها انسان دیگر توسط نازی ها و همدستان آنها در طول جنگ جهانی دوم بود. کشتارهای دسته جمعی در ژوئن 1941 با تیرباران شهروندان یهودی طی تهاجم آلمان به اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. در پایان 1941، آلمانی ها شروع به تبعید یهودیان به مراکز کشتار در لهستان اشغالی کردند. تا ماه مه 1945، تقریباً از هر سه یهودی ساکن در اروپا دو نفر به قتل رسیده بودند.
برجسته سازی
در ژانویه 1945، رایش سوم در آستانه شكست نظامی قرار گرفت. با نزدیک شدن نیروهای متفقین به اردوگاه های نازی، گارد اس اس برای زندانیان اردوگاه های کار اجباری پیاده روی های مرگ سازماندهی می کردند تا مانع از آن شوند که تعداد زیادی از این زندانیان به دست متفقین بیفتند. اصطلاح "پیاده روی مرگ" احتمالاً توسط زندانیان اردوگاه کار اجباری ابداع شد و منظور از آن، پیاده روی های اجباری زندانیان اردوگاه کار اجباری در مسیرهای طولانی، تحت مراقبت شدید و شرایط طاقت فرسا بود. در طول "پیاده روی مرگ"، گارد اس اس به طرز وحشیانه ای با زندانیان رفتار كرده و بسیاری از آنان را می كشتند. بزرگترین پیاده روی های مرگ از آشویتس و اشتاتهاف آغاز شد.
برجسته سازیپس از آغاز جنگ جهانی دوم در سپتامبر 1939، سیستم اردوگاهی نازی ها به دلیل اهمیت بیگاری در تولیدات جنگی به سرعت گسترش یافت. کمبود نیروی کار در اقتصاد جنگی آلمان پس از شکست این کشور در نبرد استالین گراد در سال های 1943-1942، وضعیتی بحرانی ایجاد کرد. و این امر باعث افزایش استفاده از زندانیان اردوگاه های کار اجباری به عنوان کارگران مجانی در صنایع جنگ افزارسازی آلمان شد. بویژه در سال های 1943 و 1944، صدها اردوگاه فرعی در داخل یا نزدیک کارخانجات صنعتی ساخته شد. اردوگاه های فرعی معمولاً کوچکتر و تحت سرپرستی اردوگاه های اصلی بودند که زندانیان مورد نیاز آنها را تأمین می کردند. اردوگاه هایی مانند آشویتس در لهستان، بوخنوالت در آلمان مرکزی، گراس- روزن در آلمان شرقی، ناتزوایلر- اشتراتهاف در شرق فرانسه، راونسبروک نزدیک برلین و اشتاتهاف نزدیک دانزینگ در کرانه بالتیک، به مراکز اجرایی شبکه های عظیم اردوگاه های بیگاری فرعی تبدیل شدند.
برجسته سازینیروهای اس اس (گارد سرآمدان حکومت نازی) و نمایندگان وزارتخانه های دولت آلمان، در کنفرانس وانسی(Wannsee) که در ژانویه 1942 در برلین برگزار شد، برآورد کردند که "راه حل نهایی" ( برنامه نازی ها برای کشتار یهودیان اروپا) 11 میلیون یهودی- از جمله یهودیان اهل کشورهای اشغال نشده مانند ایرلند، سوئد، ترکیه و بریتانیای کبیر- را در بر خواهد گرفت. یهودیان آلمان و اروپای تحت اشغال آلمان با قطار به اردوگاه های مرگ در لهستان اشغالی تبعید و در آنجا کشته می شدند. آلمانی ها تلاش می کردند تا با اشاره به تبعید به عنوان "اسكان مجدد در شرق"، نیت اصلی خود را مخفی كنند. اگرچه به قربانیان گفته می شد كه به اردوگاه های كار فرستاده می شوند، اما در حقیقت از سال 1942 به بعد، برای اكثر یهودیان تبعید از اردوگاه به معنای انتقال به مراكز كشتار و سپس مرگ بود.
برجسته سازیاردوگاه های مرگ، مراكز كشتاری به شمار می رفتند كه برای نسل كشی طراحی شده بود. بین سالهای 1941 و 1945، نازیها شش اردوگاه مرگ را در كشور لهستان سابق بنا كردند كه عبارت بودند از: خلمنو، بلزک، سوبیبور، تریبلینكا، آشویتس- بركناو (قسمتی از مجموعه آشویتس) و مایدانک. اردوگاه های خلمنو و آشویتس در 1939 در مناطق الحاقی به آلمان بنا شدند. اردوگاه های دیگر (بلزک، سوبیبور، تربلینكا و مایدانک) در (فرمانداری کل) لهستان بنا شدند. از هر دو اردوگاه آشویتس و مایدانک به عنوان اردوگاه های كار اجباری و بیگاری و همچنین مراكز كشتار استفاده می شد. اكثریت قاطع قربانیان اردوگاه های مرگ را یهودیان تشكیل می دادند. تخمین زده می شود که 5/3 میلیون یهودی - به عنوان بخشی از راه حل نهایی- در این شش اردوگاه كشته شدند. سایر قربانیان را كولی ها و اسیران جنگی روس تشكیل می دادند.
برجسته سازیآلمانی ها در سرتاسر اروپای تحت اشغال خود، افرادی را که در برابر سلطه جویی های آنان مقاومت می کردند و همچنین کسانی را كه از نظر آنان، به لحاظ نژادی پست یا از نظر سیاسی غیرقابل قبول محسوب می شدند، دستگیر می کردند. افرادی که به دلیل مقاومت در برابر حکومت آلمان دستگیر می شدند عمدتاً به اردوگاه های بیگاری یا کار اجباری فرستاده می شدند. آلمانی ها یهودیان سراسر اروپای اشغالی را به اردوگاه های مرگ در لهستان تبعید می كردند و در آنجا آنها را به صورت سازمان یافته می کشتند، و یا آنها را برای بیگاری به اردوگاه های کار اجباری می فرستادند. از اردوگاه های موقت مانند وستربورک، گورس، مشلن، و درانسی در اروپای غربی و اردوگاه های کار اجباری مانند بولزانو و فوسولی دی کارپی در ایتالیا به عنوان مراکز جمع آوری یهودیان استفاده می شد که در آن زمان با قطار به اردوگاه های مرگ تبعید می شدند. طبق گزارشات اس اس، در ژانویه 1945، نام بیش از 700.000 زندانی در اردوگاه های کار اجباری ثبت شده بود.
برجسته سازیدر طول جنگ جهانی دوم، آلمانی ها محله يهودی نشين را عمدتاً در اروپای شرقی (بین سالهای 1939 و 1942) و مجارستان (در 1944) ایجاد کردند. این محله ها در بخشهای محصوری از شهر ایجاد شده بود که آلمانی ها در آن یهودیان را وادار به زندگی تحت شرایطی فلاکت بار می کردند. آلمانی ها تأسيس محله های يهودی نشين را اقدامی مقدماتی برای كنترل و تفكيك يهوديان قلمداد می كردند. در 1942، پس از اینکه آلمانی ها تصمیم به کشتار یهودیان گرفتند، محله های یهودی نشین را به نحو سازمان یافته ای تخریب و یهودیان را به اردوگاه های مرگ تبعيد كردند و در آنجا به قتل رساندند.
برجسته سازیكولی ها از جمله گروه هايی بودند كه حکومت نازی آنها را به دلایل نژادی جدا کرده و مورد آزار و اذيت قرار می داد. كولی ها را زندانی يا تبعيد می كردند، آنها را به انجام كارهای اجباری می گماشتند يا به اردوگاه های مرگ می فرستادند. واحدهای سیار کشتار نیز دهها هزار كولی را در مناطق شرقی تحت اشغال آلمان به قتل رساندند. سرنوشت کولی ها و يهوديان بسيار شبيه به هم بود. تعيين تعداد كشته شدگان کولی ها در طول هولوكاست مشكل است. چنین برآورد می شود كه حدود 200 تا 500 هزار نفر از تعداد تقریبی یک میلیون كولی كه پیش از جنگ ساكن اروپا بودند، به دست آلمان ها و متحدان آنها كشته شدند.
برجسته سازینازی ها عبارت "کشتن از سر ترحم" را برای کشتار سازمان یافته آلمانی هایی بکار می بردند که -از نظر آنها- به دلیل بیماری ها و نقایص ژنتیکی "شایسته زنده ماندن نبودند". در پاییز 1939، تأسیسات کشتار با گاز در برنبورگ، براندنبورگ، گرافنک، هادامار، هارتهایم و زوننشتاین ایجاد شد. بیماران توسط پزشکان در کلینیک ها انتخاب و به یکی از این تأسیسات متمرکز کشتار با گاز فرستاده و کشته می شدند. پس از اینکه خشم و انزجار مردم باعث پایان بخشیدن به کشتارهای متمرکز شد، پزشکان به جای آن در کلینیک ها و بیمارستانهای سراسر آلمان به بیمارانی که برای "کشتن از سر ترحم" انتخاب شده بودند، مواد کشنده تزریق می کردند. به این ترتیب، برنامه "کشتن از سر ترحم" تا پایان جنگ ادامه و گسترش یافت.
برجسته سازینخستین اردوگاه های کار اجباری آلمان بلافاصله پس از انتصاب هیتلر به مقام صدراعظمی آلمان در ژانویه 1933 احداث شدند. گارد ضربت (اس.آ) و پلیس این اردوگاه ها را از فوریه 1933 ایجاد کردند. اردوگاه های کار اجباری برای کنترل توده های مردمی که به اتهام مخالفت سیاسی با رژیم دستگیر شده بودند، برپا شدند. این اردوگاه ها در سطح محلی در سرتاسر آلمان دایر شدند. اکثر این اردوگاه های اولیه به تدریج منحل و به جای آن، اردوگاه های کار اجباری که به طور مرکزی سازماندهی شده و منحصراً تحت اختیارات قانونی نیروی اس اس (گارد برگزیده حکومت نازی) قرار داشتند، بنا شدند. داخائو تنها اردوگاه کار اجباری بود که در سال 1933 افتتاح شد و تا سال 1945 به فعالیت خود ادامه داد. این اردوگاه، به عنوان الگوی شبکه اردوگاه های کار اجباری نازی ها که جایگزین اردوگاه های اولیه شدند، مورد استفاده قرار گرفت.
برجسته سازیشبكه راه آهن اروپا نقشی تعيين كننده در اجرای "راه حل نهايی" ایفا می كرد. يهوديان اهل آلمان و اروپای تحت اشغال آلمان با قطار به اردوگاه های مرگ در لهستان اشغالی تبعيد و در آنجا به قتل می رسيدند. آلمانی ها سعی می كردند با بکار بردن عباراتی چون "اسكان در مناطق شرقی" به جای تبعید، هدف اصلی خود را پنهان كنند. به قربانيان گفته می شد كه به اردوگاه های کار فرستاده می شوند، اما در حقيقت از سال 1942 به بعد، برای بسیاری از يهوديان تبعيد به اردوگاه به معنای انتقال به مراكز كشتار بود. تبعید در چنین مقیاسی مستلزم هماهنگی بسياری از وزارتخانه های دولتی آلمان از جمله "اداره مرکزی امنیت رايش"، وزارت ترابری و وزارت امور خارجه بود. هماهنگی و سازماندهی تبعيدها بر عهده اداره اصلی امنیت رايش بود؛ وزارت حمل و نقل برنامه زمانی حركت قطارها را تنظيم می كرد و وزارت امور خارجه با كشورهای متحد با آلمان مذاكره می كرد تا يهوديان خود را تحویل دهند.
برجسته سازییهودیان بیش از دو هزار سال در اروپا زندگی کرده اند. طبق کتاب سال یهودیان آمریکایی، کل جمعیت یهودیان اروپا در 1933، حدود5/9 میلیون نفر بوده است. این تعداد بیش از 60 درصد از جمعیت حدوداً 3/15 میلیون نفری یهودیان جهان را نشان می دهد. اکثر یهودیان اروپا، در اروپای شرقی ساکن بودند و حدود 5/5 میلیون یهودی در لهستان و اتحاد جماهیر شوروی زندگی می کردند. قبل از به قدرت رسیدن نازی ها در 1933، اروپا از یک فرهنگ یهودی بسیار پیشرفته و پویا برخوردار بود. در کمتر از یک دهه، اکثر قسمتهای اروپا به اشغال و تصرف درآمد یا به آلمان نازی ملحق شد و از هر سه نفر یهودی اروپایی دو نفر کشته شدند.
برجسته سازیWe would like to thank Crown Family Philanthropies and the Abe and Ida Cooper Foundation for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.