Władysław Tadeusz Surmacki

Władysław Tadeusz Surmacki

Data urodzenia: 20 października 1888

Proszowice, Polska

Władysław, syn polskich katolików, chodził do szkoły w Warszawie, a w 1914 r. ukończył studia miernicze w Moskwie. Po udziale w walkach podczas I wojny światowej, dowodził oddziałem artylerii konnej w Warszawie, pracował w Wojskowym Instytucie Geograficznym oraz wykładał topografię. W 1925 r. założył rodzinę, a po odejściu z armii w 1929 r. otworzył firmę mierniczą.

1933-39: Kiedy latem 1939 r. nadciągała wojna z Niemcami, Władysław zgłosił się na ochotnika do armii, ale uznano, że jest za stary. Na początku września, kiedy Niemcy przebili się przez polskie umocnienia od zachodu, Władysław uciekł, chcąc dołączyć do walki o obronę Polski na wschodzie. W połowie września, dzień przed radziecką inwazją na Polskę, miał szansę wyjechać do Wielkiej Brytanii, ale zdecydował, że zostanie i dołączy do polskiego ruchu oporu.

1940-42: Władysław został szefem sztabu w organizacji konspiracyjnej zwanej Tajną Armią Polską. Latem 1940 r. został aresztowany i wysłany do obozu Auschwitz. Jako więzień numer 2759 pełnił rolę mierniczego w obozowym biurze budowlanym. Dzięki tej pracy mógł wychodzić poza obóz. Wykorzystał to, aby szmuglować listy - do października udało mu się pomóc przy organizacji oporu zbrojnego. W listopadzie 1941 r. Władysław został zwolniony z obozu dzięki wstawiennictwu pewnego Niemca, z którym niegdyś pracował, ale natychmiast zatrzymano go ponownie i umieszczono w warszawskim więzieniu na Pawiaku.

28 maja 1942 r. Władysława zabrano do lasu pod Magdalenką i rozstrzelano wraz z 223 innymi Polakami. Zostali pogrzebani w masowych grobach i dopiero później przeniesieni na miejscowy cmentarz.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies and the Abe and Ida Cooper Foundation for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.