Kato Dicker Nagy

Kato, Budapeşte’nin 8 km. kadar uzağındaki Ujpest’te iyi iş yapan bir mobilya mağazası ve kereste deposunun sahibi olan Yahudi bir ailenin beş çocuğundan dördüncüsüydü. Kato genç bir kızken, geniş evlerinde aile "orkestrasında" şarkı söylemeyi ve keman çalmayı seviyordu. Atletikti. Yüzmeyi, bisiklete binmeyi ve tenis oynamayı da seviyordu. Ama hepsinden çok, Tuna nehrinde arkadaşlarıyla kürek çekmekten hoşlanıyordu.

1933–39: Yeni evlenmiş ve Budapeşte’nin kuzey doğusunda sadece beş ya da altı Yahudi ailenin yaşadığı Zagyvapalfalva’ya taşınmıştım. Eşimin burada büyük bir mağazası vardı ve ben de burada kasiyer olarak çalışıyordum. Noter, posta müdürü ve diğer arkadaşlarla piknik ve gezinti yapmayı seviyorduk—ta ki 1939’a kadar... Nazi gençleri Yahudi karşıtı sloganlar atarak ve geceleri pencerelerimize taş atarak bizi dehşete düşürmeye başlamıştı. Bunlardan biri de noterin genç oğluydu.

1940–44: 19 Mart 1944’te Almanlar Macaristan’ı işgal etti. Birkaç ay sonra bebeğimle birlikte sürüldüm. Üç korkunç gün boyunca boğucu bir sığır vagonuna tıkıştırılmış bir hâlde yolculuk ettik. Sandor’u ve ayrıca sütü çekilen bir arkadaşın bebeğini emziriyordum. Auschwitz’te trenden inmemize yardım eden bir adam bana fısıldayarak, "Bebeğini sen çalışırken ona bakabilecek daha yaşlı bir kadına ver. Akşamları tekrar görürsün" dedi. Bu beni biraz rahatlattı ve Sanyika’mı yaşlı bir kadına vererek, ona bakması için yalvardım.

Otuz dört yaşındaki Kato zorunlu işçi olarak seçildi. Daha sonra bebeklerin ve yaşlıların kampa gelir gelmez gaz verilerek öldürüldüğünü öğrendi. Kato 1945’te Mauthausen kampında özgürlüğe kavuşturuldu.